De bedoeling is dat Hope Probe als eerste sonde een volledig beeld schept van de Martiaanse atmosfeer.
Eind juli was het dan zover: de lancering van de langverwachte marssonde van de Verenigde Arabische Emiraten. Hope Probe was de eerste in de rij die het luchtruim koos. Want in een tijdvak van slechts drie weken stuurden drie afzonderlijke partijen een ruimtevaartuig naar Mars. Ondertussen zijn er alweer meer dan zes maanden verstreken. En als alles goed verloopt, zal de marssonde van de Verenigde Arabische Emiraten morgen bij de rode planeet arriveren.
Lancering
De lancering van Hope Probe vond op 20 juli 2020 plaats vanaf het Japanse eiland Tanegashima. Met behulp van een Japanse H-IIA-raket werd de sonde de lucht in geschoten. Ongeveer anderhalf uur na de succesvolle lancering klapte de sonde zijn zonnepanelen uit en was daarmee officieel onderweg naar Mars. Een lange reis van zo’n 493,5 miljoen kilometer lag voor de boeg. Nu is Hope Probe nog slechts zo’n 220.000 kilometer van de rode planeet verwijderd. En terwijl Hope Probe zijn laatste kilometers aflegt, kijken de onderzoekers reikhalzend naar het moment van aankomst uit.
Hope Probe
De verwachtingen zijn hooggespannen. Want Hope Probe is de allereerste interplanetaire missie die de Verenigde Arabische Emiraten ondernemen. Eerdere ervaringen met ruimtevaart beperkten zich tot de bouw en lancering van twee satellieten, ontwikkeld om de aarde te bestuderen. Hope Probe gaat tevens de boeken in als de allereerste Arabische Marssonde. En daarmee hebben de Verenigde Arabische Emiraten dus behoorlijk wat primeurs te pakken. De missie van Hope Probe zou ongeveer één Martiaans jaar – oftewel bijna twee aardse jaren – moeten duren.
Doel
Wat Hope Probe precies gaat doen? De bedoeling is dat ie als eerste sonde een volledig beeld schept van de Martiaanse atmosfeer. De dunne atmosfeer van Mars bestaat uit tal van lagen, waar we nog steeds niet het fijne van weten. En dus zal Hope Probe zich in een baan rond de rode planeet nestelen en onderzoek doen naar de Martiaanse atmosfeer en tevens het klimaat op Mars. Met behulp van de Emirates Mars Ultraviolet Spectrometer (kortweg EMUS) zal Hope Probe onder meer onderzoek gaan doen naar de interactie tussen de bovenste en onderste lagen van de atmosfeer. Gehoopt wordt dat het meer inzicht geeft in hoe atmosferische gassen precies uit die atmosfeer ontsnappen. Als we dat weten, kunnen we wellicht ook beter gaan begrijpen hoe Mars getransformeerd is van een warme en natte planeet met een dikke atmosfeer tot een koude en droge planeet met een dunne atmosfeer.
Aan boord van de Arabische Marsorbiter zijn nog meer instrumenten te vinden, waaronder een camera. Met deze Emirates eXploration Imager (kortweg EXI) kunnen zeer scherpe foto’s worden gemaakt en hoopt men onder meer een beter beeld te krijgen van het water, ijs en stof dat in de atmosfeer van Mars te vinden is.
Zoals gezegd is Hope Probe niet het enige vaartuig dat momenteel op Mars afstevent. Ook de Chinezen en de Amerikanen zijn met een sonde op weg naar de rode planeet. Dat alle drie de missies bijna gelijktijdig zijn gestart, is natuurlijk geen toeval. Het heeft alles te maken met de positie van Mars ten opzichte van de aarde. Mars staat wat verder bij de zon vandaan en heeft een bijna twee keer langere omlooptijd dan onze planeet. Het betekent dat de afstand tussen de aarde en Mars varieert: het ene moment loopt de aarde bij Mars vandaan, om deze op het andere moment weer te naderen. Eéns in de twee jaar is de afstand tussen de twee hemellichamen het kleinst en dat is het ideale moment om een missie naar Mars te ondernemen. Ruimtevaartuigen kunnen de rode planeet dan immers relatief snel – en met relatief weinig brandstof – bereiken. Het betekent dat ook de Chinezen en de Amerikanen ergens in de komende weken op hun eindbestemming arriveren. De verwachte aankomst van NASA’s veelbelovende Perseverance-rover staat gepland voor 18 februari 2021.
Waarom Mars zo mateloos populair is? De rode planeet spreekt eigenlijk al eeuwenlang tot de verbeelding van de mens. Nu bevinden we ons echter op een belangrijk punt waarop we veel over de planeet weten en bovendien ook over de visie en technologie beschikken om deze wereld verder te verkennen. Mars is om vele redenen een voor de hand liggend doelwit voor verkenning. Niet alleen in onze zoektocht naar buitenaards leven, maar ook in ons ambitieuze plan om op een dag de menselijke beschaving uit te breiden naar andere planeten. Mars dient dus eigenlijk als een langetermijn- en samenwerkingsproject voor de gehele mensheid. En de aankomende Marsmissies zullen ons belangrijke inzichten in deze reuze interessante planeet verschaffen.
