Marsrover doet een verrassende ontdekking op de rode planeet

De bodem onder de wielen van de rover was ooit roodgloeiende lava.

Marsrover Perseverance rijdt al sinds afgelopen februari rond in de Martiaanse Jezero-krater. Dat de rover uitgerekend deze plek ging bestuderen, is niet toevallig. Onderzoekers denken dat zo’n 3,5 miljard jaar geleden de Jezero-krater gevuld was met water dat door rivieren naar de krater werd gevoerd. Het Perseverance-team komt nu echter tot een verrassende ontdekking. Want wat ze nog niet wisten, was dat het gesteente waar Perseverance al sinds zijn landing overheen rolt, waarschijnlijk is ontstaan uit roodgloeiende lava.

Gesteente
Nog voor Perseverance op de rode planeet landde, had het wetenschappelijke team achter de missie zich afgevraagd wat de oorsprong is van het gesteente in de Jezero-krater. Zijn het sedimentaire rotsen – samengeperste, opeenhopingen van minerale deeltjes die mogelijk door oude rivieren naar de krater zijn vervoerd – of betreft het stollingsgesteente – mogelijk ontstaan in lavastromen die naar het oppervlak zijn gestuwd door een nu al lang vergane Marsvulkaan. “Ik begon te wanhopen dat we het antwoord mogelijk nooit zouden vinden,” zegt onderzoeker Ken Farley.


Waan je in deze video even in de Jezero-krater.

PIXL-instrument
Toch wist het team met behulp van het PIXL-instrument (Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry) een goede blik te werpen op een afgeschaafd stuk gesteente uit het gebied South Séítah. PIXL stuurt een röntgenstraal uit en analyseert vervolgens het licht dat terugkaatst. Dat teruggekaatste licht kan vervolgens vertellen wat voor materiaal er in gesteente en Marsgrond zit. “Het werd toen ineens allemaal duidelijk,” aldus Farley.

Brac
Halverwege november analyseerde Perseverance het stuk steen dat door het missieteam de bijnaam ‘Brac’ kreeg. En uit de PIXL-gegevens blijkt dat de rots uit ongekend veel olivijnkristallen bestaat die verzwolgen zijn door pyroxeenkristallen. “Dit geeft aan dat het gesteente werd gevormd in langzaam afkoelend magma,” legt Farley uit. “Denk aan een lavameer of magmakamer.” Toekomstig onderzoek zal moeten uitwijzen of het olivijnrijke gesteente zich heeft gevormd in een lavameer dat aan het oppervlak afkoelde of in een ondergrondse magmakamer die later door erosie werd blootgelegd.

Organische verbindingen
Naast deze interessante bevindingen, zijn de onderzoekers er tevens achtergekomen de Jezero-krater in de loop van de eeuwen meerdere keren in contact is gekomen met water. Sommige gesteentes bevatten zelfs organische verbindingen. Het gaat in dit geval om koolstofhoudende moleculen. De onderzoekers troffen deze moleculen niet alleen in het binnenste van de afgeschaafde rots aan, maar ook in het stof op het gesteente.

Leven?
Hoewel dat natuurlijk een spannende ontdekking is, betekent dit niet gelijk dat er ooit leven in de Jezero-krater heeft bestaan. Dat komt omdat organische stoffen zowel door biologische als niet-biologische processen kunnen worden gevormd. “Curiosity ontdekte ook organische stoffen op zijn landingsplaats in de Gale-krater,” herinnert onderzoeker Luther Beegle zich. Het behoud van deze organische stoffen in oude rotsen – ongeacht de oorsprong – betekent wel dat potentiële biosignaturen (tekens van leven) waarschijnlijk ook goed bewaard blijven. “Er moeten echter nog veel meer analyses worden uitgevoerd om aan het licht te brengen hoe de nieuw ontdekte organische stoffen precies zijn ontstaan,” onderstreept Beegle.

Marsmonster
Perseverance heeft het nieuwe Marsmonster opgeslagen in een luchtdicht titanium buisje. Ondertussen heeft de rover van de 43 meegebrachte buisjes er tot nu toe zes verzegeld. Alle buisjes zullen vervolgens tijdens toekomstige Sample Return Missions mee terug naar de aarde worden vervoerd. Hier zullen de Marsmonsters vervolgens grondig bestudeerd worden met krachtige laboratoriumapparatuur die in veel gevallen veel te groot zijn om naar Mars te sturen. “Wanneer al deze monsters naar de aarde zijn gebracht, zullen ze jarenlang een bron van wetenschappelijk onderzoek en ontdekking zijn,” aldus Beegle.

Onderzoekers hebben overigens al wel eerder stukjes van Mars in handen gehad, maar het ging dan altijd om Marsmeteorieten. Dankzij Perseverance en latere Marsmissies kunnen ze nu echter uitzien naar nauwkeurig geselecteerde Marsmonsters die ook nog eens zorgvuldig en luchtdicht zijn opgeslagen en dus ongerept op aarde arriveren. Enig geduld is wel op zijn plaats; waarschijnlijk worden de monsters die Perseverance nu verzamelt, pas aan het begin van het volgende decennium op aarde afgeleverd.

Bronmateriaal

"NASA’s Perseverance Mars Rover Makes Surprising Discoveries" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA/DLR/FU-Berlin

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd