Komende week is de planeet in oppositie en dus – ook met het blote oog – uitzonderlijk goed zichtbaar!
Elke 26 maanden staat Mars in oppositie. Dat betekent dat Mars en de zon aan weerszijden van de aarde staan. Hierdoor komt de planeet op als de zon ondergaat en gaat deze onder als de zon opkomt. Het resultaat is dat Mars dus de hele nacht aan de hemel staat en – doordat zonlicht van achter ons op de planeet valt – bijzonder helder oogt.
Bijzondere oppositie
Een goed moment dus om erop uit te trekken om de planeet te spotten. Zeker omdat Mars dit jaar kort na perihelium in oppositie is. Perihelium is het punt in de – iets ovaalvormige – baan van Mars dat het dichtst bij de zon ligt. Mars bereikte dit punt in augustus en is op het moment van oppositie – op woensdag 14 oktober – dus nog relatief dicht bij de zon in de buurt. Hierdoor is deze nóg beter zichtbaar.
De planeet is ook met het blote oog goed te zien. Wie er in de vroege nacht van woensdag 14 oktober op uittrekt, treft de planeet in het sterrenbeeld Vissen aan, zo is op Hemel.waarnemen.com te lezen. De planeet heeft – voor wie deze met het blote oog ziet – nog het meeste weg van een roodkleurige, heldere ster.
Zowel de aarde als Mars cirkelen om de zon heen. Maar doordat de aarde dichter bij de zon staat, heeft deze minder tijd nodig om een rondje om de zon te voltooien; grofweg doet Mars er twee keer zo lang over om rond de zon te cirkelen. Hierdoor varieert de afstand tussen de twee planeten sterk. Soms bevinden ze zich aan weerszijden van de zon. En soms haalt de aarde Mars als het ware in en passeren de twee elkaar. Dat gebeurt elke 26 maanden. Maar niet elke oppositie brengt de twee planeten even dicht bij elkaar. Eens in de 15 tot 17 jaar is Mars rondom perihelium in oppositie. En dan staat de planeet dus nog ietsje dichterbij. De laatste keer dat dat gebeurde, was in 2003. Toen was de afstand tot Mars echter nog kleiner dan dit jaar, omdat de aarde – die ook een licht ovaalvormige baan heeft – rond het moment waarop Mars in oppositie was, juist weer relatief ver van de zon verwijderd was. De oppositie van 2003 was vrij bijzonder; de laatste keer dat de twee planeten zo dicht bij elkaar stonden, was bijna 60.000 jaar geleden!
Telescoop
Maar ook de oppositie van 2020 mag er zijn. En het is ook het ideale moment om de planeet eens door een telescoop te bewonderen. Want terwijl je met het blote oog de planeet hooguit als een heldere, rode ster ziet, kun je met een amateur-telescoop toch al snel oppervlaktekenmerken herkennen, waaronder de witte poolkappen.
Ook ruimtevaartorganisaties profiteren van de relatief geringe afstand tussen de aarde en Mars. De periode rond oppositie leent zich namelijk uitstekend voor het lanceren van Marsrovers, -landers en -orbiters, die doordat de afstand tussen de aarde en Mars relatief klein is, minder ver hoeven te reizen en ook minder brandstof mee hoeven te torsen. Eerder dit jaar werden dan ook al drie Marsmissies gelanceerd. De Chinezen lanceerden een Marslander, -rover en -orbiter. En de Verenigde Arabische Emiraten stuurden een Marsorbiter de ruimte in. Ondertussen lanceerden de Amerikanen een Marsrover die – voor het eerst – actief op zoek zal gaan naar (dode) buitenaardse wezens op de rode planeet, die – zoals verschillende eerdere Marsmissies al hebben aangetoond, ooit leefbaar lijkt te zijn geweest.