Ze blijken vreemde, klikkende geluiden te maken, vermoedelijk als reactie op gevaar. Hoe ze deze geluiden produceren, is nog een raadsel.
Tot nu toe werd verondersteld dat haaien en roggen niet in staat waren geluiden te maken. Maar een nieuwe studie bewijst nu het tegendeel: blijkbaar kunnen pijlstaartroggen heel vocaal zijn als ze dat willen. “Ons artikel levert het eerste bewijs van niet één, maar twee soorten pijlstaartroggen die actief klanken voortbrengen,” twittert onderzoeker Lachlan Fetterplace.
🔊on! Stingrays: no longer the silent residents of the sea. Our new paper provides the 1st evidence of not one but TWO species of #stingray actively producing sounds https://t.co/0bPJpZpMHT @BWueringer @jdelgadoesteban @MotherOfRays @SLU_aqua @fish_thinkers @ESAEcology 1/ pic.twitter.com/uvObWfElM3
— Lachlan Fetterplace (@fiskeforbrains) July 19, 2022
Versteld
Mariene biologen staan versteld van de ontdekking. “We weten dat meer dan 990 soorten beenvisachtigen geluiden produceren,” vertelt Fetterplace. “Maar gedacht werd dat Elasmobranchii – de subklasse die haaien en roggen omvat – stille bewoners van de zee waren. Er was tot voor kort geen bewijs dat ze opzettelijk geluid konden maken.”
Verhalen
Toch komt de ontdekking voor veel vissers en duikers niet als een verrassing. De studie bevestigt namelijk formeel de verhalen die commerciële vissers al jaren vertellen. “Deze mensen brengen veel tijd in afgelegen gebieden op en onder water door,” vertelt onderzoeker Barbara Wueringer. “Ze zijn uitstekende waarnemers van het leven in de zee. Ze vertelden me eens dat pijlstaartroggen heel luid waren. Maar omdat deze mensen zich voornamelijk met de visserij bezighouden, hadden ze er geen opnames van.”
Opnames
We leven echter in een digitaal tijdperk. En dus kwamen de onderzoekers onder andere via YouTube en Instagram drie verschillende mensen op het spoor die onderwaterbeelden hadden vervaardigd van een verrassend luide pijlstaartrog. De beelden verbaasden de onderzoekers. “In één geval leek de pijlstaartrog echt opzettelijk geluid te maken toen er een snorkelaar naderde,” vertelt onderzoeker Pini-Fitzsimmons. Het gaat zoals gezegd om twee verschillende soorten pijlstaartroggen die geluiden voortbrengen, namelijk de Urogymnus granulatus en de Pastinachus ater. “We konden het niet geloven,” aldus Pini-Fitzsimmons. “We hadden niet alleen gedrag ontdekt dat nog nooit iemand formeel had beschreven, we hadden ook ineens twee verschillende soorten gevonden die dit presteren.”
Klikkend geluid
De betreffende roggen blijken een reeks zeer korte en harde klikkende geluiden te produceren. In alle gevallen begonnen de pijlstaartroggen hiermee wanneer er iemand te dicht in de buurt kwam. Dit lijkt erop te duiden dat ze luid klikken als reactie op gevaar. “Deze pijlstaartroggen zijn echter ook heel sociaal,” vertelt Pini-Fitzsimmons. “Dus mogelijk waarschuwen ze op deze manier soortgenoten die zich in de buurt bevinden of riepen ze hen om hulp.”
Bekijk in deze video hoe een pijlstaartroggen klikkende geluiden voortbrengt.
Mechanisme
Hoe de dieren de geluiden voortbrengen, is nog een raadsel. Pijlstaartroggen beschikken namelijk over niets dat op stembanden lijkt. Op elke video lijkt het er echter op dat ze gelijktijdig met de klanken hun kaak bewegen en hun spiraculum (een opening achter de ogen die ze gebruiken voor de ademhaling) samentrekken. “We weten nog niet precies hoe de pijlstaartroggen de geluiden produceren,” zegt Pini-Fitzsimmons. “Maar het lijkt te maken te hebben met een snelle beweging van het hoofd of de kaak en hun spiraculum.”
Meer dieren
De video’s van de alles behalve zwijgzame pijlstaartroggen betekenen dat we de manier waarop deze dieren communiceren, zouden moeten heroverwegen. Bovendien roept het de vraag op of er meer luidruchtige dieren bestaan waar we nu nog niet vanaf weten. Zo bestaan er maar liefst 1200 soorten haaien en roggen. Het valt daarom niet uit te sluiten dat naast de twee soorten pijlstaartroggen er mogelijk ook nog andere dieren die tot deze groep behoren, vocaal zijn.
De onderzoekers hebben hun hoop wederom gevestigd op het digitale tijdperk. Zo is het volgens hen waarschijnlijk dat meer mensen over opnames van dieren die geluid maken beschikken. “We hopen dat mensen opnames van andere soorten zullen delen,” zegt Wueringer. “Het zou namelijk goed kunnen dat meer roggen geluiden voortbrengen. Dit komt mogelijk veel vaker voor dan we denken.” Het onderzoeksteam moedigt burgerwetenschappers en andere onderzoekers dan ook aan om contact op te nemen als ze een video op de plank hebben liggen die weleens van waarde zou kunnen zijn. Want wat deze studie onomstotelijk heeft aangetoond, is dat spontane video’s van wilde dieren een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan ons verdere begrip van de natuurlijke wereld. “Dat we ons nu pas realiseren dat veelvoorkomende pijlstaartroggen geluiden maken, toont eens te meer aan hoe weinig we over de oceaan weten,” besluit Fetterplace.
