Magnetisch veld van de zon gaat zich binnenkort omkeren: wat merken wij daarvan?

magnetisch veld tijdens een explosie op de zon

Het is bijna zover, zo stellen onderzoekers van de Stanford Universiteit, en dan draait het magnetisch veld van de zon zich om. Een gebeurtenis die elke elf jaar plaatsvindt, verstrekkende effecten heeft, maar waar we absoluut niet van wakker hoeven te liggen.

Elke elf jaar draaien de polen van het magnetisch veld van de zon om. Dat is geen heel plotselinge gebeurtenis, maar gaat geleidelijk. “De polaire magnetische velden van de zon verzwakken tot nul en wanneer ze weer opkomen, zijn ze tegenovergesteld,” legde onderzoeker Phil Scherrer eerder dit jaar al uit. “Het is een beetje zoals de getijden die komen en gaan,” voegt onderzoeker Todd Hoeksema toe. “Elke kleine golf brengt een beetje meer water met zich mee en uiteindelijk resulteert dat in de volledige omkering.”

Twee tempo’s

Wat bijzonder is aan de naderende omkering is dat het zuidelijk en noordelijk halfrond van de zon elk hun eigen tempo hebben. Het noordelijke halfrond heeft de omkering deze zomer al doorgemaakt. Het zuidelijk halfrond kan elk moment gaan omkeren.

Pluto
De omkering van het magnetisch veld van de zon heeft verstrekkende effecten. Dat komt doordat de invloed van het magnetisch veld van de zon ver reikt. Het gebied waarin het magnetisch veld van onze ster invloed heeft – ook wel de heliosfeer genoemd – reikt tot ver voorbij Pluto.

Geen catastrofe
Van de omkering van het magnetisch veld van de zon gaan we op aarde waarschijnlijk weinig hinder ondervinden. Hooguit wordt het ruimteweer wat onstuimiger. “De omkering van het magnetisch veld van de zon is geen catastrofale gebeurtenis,” benadrukt Hoeksema. “Het is wel een grote gebeurtenis met echte implicaties. Maar het is niet iets waar we ons zorgen over hoeven maken. In het verleden hebben we er hoogstwaarschijnlijk zelfs nooit iets van gemerkt.”

WIST U DAT…

…ook het magnetisch veld van de aarde zich met enige regelmaat omkeert?

Zonneactiviteit
Wel gaat de omkering van het magnetisch veld van de zon vaak gepaard met een piek in de zonneactiviteit. Daarbij ontstaan – naast de extra zonnevlekken (gebieden met intense magnetische activiteit) ook meer zonnevlammen en plasmawolken. Op aarde kunnen we daar hinder van ondervinden. Het veranderende magnetische veld van de zon en de geladen deeltjes die de zon uitspuugt, kunnen invloed uitoefenen op het magnetisch veld van de aarde. Zo kunnen we bijvoorbeeld meer poollichten verwachten en is er een kleine kans dat GPS-satellieten en elektriciteitsnetten hinder gaan ondervinden. “We zien die effecten ook op andere planeten,” stelt Hoeksema. “Jupiter heeft te maken met stormen, Saturnus met poollichten en dat komt allemaal door de zonneactiviteit.”

Wetenschappers houden de zon de komende tijd nauwlettend in de gaten. Ze zijn al driemaal eerder getuige geweest van de omkering van het magnetisch veld van de zon en willen ook deze omkering niet missen.

Bronmateriaal

"Stanford physicists monitoring huge solar event" - Stanford.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door K Schrijver / A. Title.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd