De maan Iapetus van Saturnus heeft een opvallende richel. Hierdoor lijkt deze maan op een walnoot. Maar hoe komt dit? Wetenschappers beweren dat deze richel is ontstaan door een uit elkaar getrokken maan.
Klinkt u bekend in de oren? Dat kan kloppen, want in december 2010 verscheen er een artikel op Scientias.nl over deze theorie. Toen bleek het onderzoek min of meer in de ‘kinderschoenen’ te staan. De afgelopen twee jaar hebben de onderzoekers Andrew Dombard, Andrew Cheng, William McKinnon en Jonathan Kay meer gegevens verzameld en meer simulaties uitgevoerd om hun theorie hard te maken.
In het paper, dat verscheen in het Journal Of Geophysical Research, staan drie feiten over de richel van Iapetus. Feit 1: de richel bevindt zich exact op de evenaar van Iapetus. Feit 2: de richel bevindt zich alleen op de evenaar van Iapetus en nergens anders. Feit 3: de richel is tot nu toe alleen gevonden op Iapetus.
In de loop der jaren zijn er andere theorieën opgeworpen over de richel van Iapetus. Zo zou de richel zijn ontstaan doordat de maan ooit snel om haar as draaide. Andere wetenschappers beweerden dat de richel is ontstaan door platentektoniek of zelfs vulkanen. Onderzoeker William McKinnon van de Washington Universiteit laat weten dat geen van deze theorieën alledrie de eerder genoemde feiten over Iapetus verklaren, terwijl de maan-theorie dit wel doet.
McKinnon en zijn collega’s beweren dat ooit een maantje uit elkaar is gevallen onder invloed van getijdenkrachten. Hierdoor ontstond er een ring van puin rondom de maan van Saturnus. Dit materiaal stortte exact op de evenaar neer, waardoor de bergrug ontstond.
“De richel bevindt zich op de evenaar van Iapetus. Hierdoor dacht ik altijd dat hier een astronomische verklaring voor was”, zo vertelt McKinnon aan Discovery News. “Er is geen sprake van een doodgewone bergrug. Ook is de richel niet het product van vulkanisme. Er zijn namelijk geen sporen van geologische activiteit waar te nemen.”
