Luchtvervuiling kostte in 2019 meer dan 300.000 Europeanen het leven

En dat terwijl meer dan de helft van deze sterfgevallen voorkomen had kunnen worden.

Luchtvervuiling is een heuse sluipmoordenaar. Jaarlijks komen er honderdduizenden mensen om het leven door blootstelling aan fijnstof, stikstof en ozon. In 2019 kostte een slechte luchtkwaliteit zelfs meer dan 300.000 Europeanen het leven. En dus pleiten wetenschappers voor levensreddende maatregelen om het aantal doden terug te dringen.

2019
Ondanks dat de negatieve gevolgen van luchtvervuiling al sinds jaar en dag bekend zijn, lijken de nodige veranderingen maar langzaam op gang te komen. Hoewel de luchtkwaliteit in Europa in 2019 iets beter was dan in het jaar daarvoor, kwamen er alsnog meer dan 300.000 Europeanen als gevolg van vieze lucht om het leven. En dat terwijl meer dan helft (58 procent) – ofwel 178.000 doden – te voorkomen was geweest als alle EU-lidstaten aan de door de WHO opgestelde nieuwe richtlijnen voor luchtvervuiling hadden voldaan.

Aangescherpte richtlijnen
De wereldgezondheidsorganisatie heeft onlangs de richtlijnen voor luchtvervuiling flink aangescherpt. Het betekent dat de waarden voor luchtverontreiniging drastisch omlaag moeten om schadelijke gezondheidseffecten en sterfte bij mensen te voorkomen. De WHO adviseert sinds 22 september 2021 de volgende normen: 15 μg/m³ PM10 en 5 μg/m³ PM2,5. Dat is de helft van de EU-norm. Voor veel landen – waaronder ook Nederland – zijn dergelijke grenswaarden nog ver weg. Zo worden op veel plaatsen in Nederland nog hoge fijnstofconcentraties gemeten. En ook de stikstofconcentratie laat – met name in stedelijke gebieden – nog veel te wensen over. Het omarmen van de nieuwe richtlijnen op jaarbasis kan echter wereldwijd miljoenen levens redden. En dat niet alleen. Want het terugdringen van de luchtvervuiling is ook nog eens beter voor het milieu en klimaat.

De cijfers laten zien dat een goede luchtkwaliteit zeker niet vanzelfsprekend is. Naar schatting ademt maar liefst negen op de tien mensen wereldwijd vervuilde lucht in. Luchtvervuiling is dan ook een belangrijke oorzaak van vroegtijdige sterfte en ziekte en is het grootste milieurisico in Europa. Dat komt omdat vieze, vervuilende deeltjes diep in de longen en het hart- en vatenstelsel weten door te dringen. En dat kan leiden tot hartaandoeningen, beroertes, longaandoeningen en longkanker.

Voorkomen
Maar, als alle lidstaten nu alles op alles zetten om zich aan de nieuwe, aangescherpte richtlijnen van de WHO te houden, is er behoorlijk wat winst te halen. “Investeren in schonere verwarming, transport, landbouw en industrie levert een betere gezondheid, productiviteit en levenskwaliteit op voor alle Europeanen en vooral voor de meest kwetsbaren,” stelt Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het Europees Milieuagentschap (EEA). “Deze investeringen redden levens en helpen ook de vooruitgang naar koolstofneutraliteit en een sterke biodiversiteit te versnellen.”

Doel
De Europese Commissie heeft als doel gesteld om in 2030 het aantal voortijdige sterfgevallen door luchtvervuiling met meer dan 55 procent te verminderen (ten opzichte van het jaar 2005). En hoewel dat betekent dat Europa de komende jaren nog flinke stappen moet zetten, ligt de EU volgens recente analyses wel op schema om dit doel te bereiken: het aantal sterfgevallen is tussen 2005 en 2019 bijvoorbeeld al met ongeveer een derde afgenomen.

Toch betekent dit niet dat we achterover kunnen leunen. Want dat luchtvervuiling in 2019 nog honderdduizenden slachtoffers eiste, betekent dat er nog een lange weg te gaan is. “Schone lucht zou een fundamenteel mensenrecht moeten zijn,” zegt Hans Henri P. Kluge, regionaal directeur voor Europa bij de WHO. “Het is een noodzakelijke voorwaarde voor gezonde en productieve samenlevingen. Toch hebben we – zelfs met verbeteringen in de luchtkwaliteit in de afgelopen jaren in onze regio – nog een lange weg te gaan om aan de nieuwe richtlijnen te voldoen. De studie laat echter zien hoeveel levens er dankzij de aangescherpte richtlijnen gered kunnen worden. Het geeft beleidsmakers solide bewijs voor de dringende noodzaak om dit gezondheidsprobleem aan te pakken.”

Wist je dat…

…luchtvervuiling al eerder door deskundigen als het grootste gevaar voor de volksgezondheid werd bestempeld? Deze voortdurende vervuiling zorgt ervoor dat de wereldwijde levensverwachting met bijna twee jaar wordt verkort. Volgens onderzoekers verdient het probleem luchtvervuiling dan ook net zoveel aandacht als dat het coronavirus momenteel krijgt. Lees hier het hele verhaal.

Bronmateriaal

"Cleaner air could have saved at least 178,000 lives across the EU in 2019" - European Environment Agency (EEA)

Afbeelding bovenaan dit artikel: jwvein via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd