Een nieuw rapport van de Universiteit van Cambridge schetst een manier om de luchtvaart klimaatneutraal te maken tegen 2050. Maar dan moeten we nu in actie komen.
De luchtvaart is verantwoordelijk voor ongeveer 2,5 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Tel je ook andere effecten mee, zoals de vorming van condensstrepen, dan stijgt dat percentage naar zo’n 4 procent. Maar vandaag de dag vliegt slechts zo’n 10 procent van de wereldbevolking regelmatig en dat zal, naarmate de welvaart stijgt, enkel toenemen. Hoog tijd voor actie dus, zo blijkt uit een nieuw rapport van de Universiteit van Cambridge. Volgens de onderzoekers is een klimaatneutrale luchtvaart in 2050 haalbaar, maar dan moet er de komende vijf jaar wel flink aan de bak worden gegaan.
Condensstrepen spelen sleutelrol
Het rapport, getiteld “Five Years to Chart a New Future for Aviation”, schetst een ambitieus vijfjarenplan met vier concrete doelen voor 2030. Deze doelen zijn cruciaal om de luchtvaart op koers te brengen naar netto nul uitstoot in 2050. Het eerste doel krijgt de naam ‘Operatie Blauwe Luchten’. Dit plan beoogt de ontwikkeling van een wereldwijd systeem om condensstrepen te voorkomen. Condensstrepen dragen namelijk flink bij aan de opwarming van de aarde. Door ze te voorkomen, zou de klimaatimpact van de luchtvaart met wel 40 procent kunnen afnemen.
Efficiënter vliegen met nieuwe technologieën
Een tweede doel richt zich op het verbeteren van de efficiëntie in het hele luchtvaartsysteem. Denk hierbij aan optimalisatie van vliegroutes en vermindering van wachttijden. Dit zou het brandstofverbruik tegen 2050 kunnen halveren, aldus het rapport. Verder pleit het rapport voor een hervorming van het beleid rond duurzame vliegtuigbrandstoffen. Deze brandstoffen moeten niet alleen duurzaam zijn, maar ook op grote schaal geproduceerd kunnen worden zonder de wereldwijde biomassavoorraden uit te putten. Tot slot roepen de onderzoekers op tot het lanceren van enkele ambitieuze technologische demonstratieprogramma’s. Deze ‘moonshots’ moeten baanbrekende innovaties versnellen en de weg vrijmaken voor nieuwe technologieën in de luchtvaart.
Twee van de vier doelen zijn nu al haalbaar
“De luchtvaart staat op een scharniermoment, net als de auto-industrie eind jaren 2000. Toen ging de discussie vooral over biobrandstoffen als vervanging voor benzine en diesel – totdat Tesla een revolutie in de toekomst teweegbracht met elektrische voertuigen. Ons vijfjarenplan is ontworpen om dit beslissingsmoment in de luchtvaart te versnellen en op weg te helpen naar netto nul in 2050”, zegt mede-auteur van het rapport Rob Miller. Het rapport benadrukt dat twee van de vier doelen relatief eenvoudig te realiseren zijn met bestaande technologie. De andere twee doelen vereisen veel meer technologische innovatie. Om de doelen te behalen, moet om die reden zo snel mogelijk actie worden ondernomen, klinkt het.
We blijven met z’n allen steeds meer vliegen
De klok tikt. De komende vijf jaar zullen cruciaal zijn om te bepalen of we in 2050 met z’n allen kunnen genieten van een klimaatneutrale luchtvaart, of dat we de prijs betalen voor gemiste kansen. De auteurs van het rapport zijn er echter van overtuigd dat het geen onhaalbare doelstelling is. “Het model van de Aviation Impact Accelerator heeft gebruikgemaakt van het beste beschikbare bewijsmateriaal om aan te tonen dat er grote uitdagingen zijn die we het hoofd moeten bieden als we netto nul vliegen op schaal willen bereiken, maar dat het mogelijk is”, zegt Eliot Whittington, een van de auteurs van het rapport. Intussen blijven we steeds vaker het vliegtuig nemen. Het aantal commerciële vluchten blijft gestaag toenemen. In 2004 waren er wereldwijd zo’n 24 miljoen vluchten. Dit jaar zal dit stijgen naar iets meer dan 40 miljoen. En van elektrisch vliegen of biobrandstoffen op grote schaal is voorlopig geen sprake.