Liveblog (gesloten): SpaceX moet bemande missie naar ISS uitstellen

Vanavond was het zover: een bemande Crew Dragon zou het luchtruim kiezen. Maar dat ging niet door.

22.21 uur: Er is ook goed nieuws. Zowel het raketsysteem als Crew Dragon werkten tot kort voor lanceren naar behoren. En er is niet afgelast vanwege technische problemen. Wat dat betreft, kunnen we dus vol vertrouwen uitzien naar zaterdag. Hopelijk werkt het weer dan wel mee!

22.20 uur: Zo’n zestien minuten voor lancering is de lancering vanwege het slechte weer afgelast. De eerstvolgende lanceermogelijkheid is op 30 mei, iets eerder op de avond, om iets voor half tien. Mocht ook dat niet lukken, dan kan nog worden uitgeweken naar 31 mei.

22.17 uur: De lancering is afgelast.

22.14 uur: Het ziet er niet naar uit dat er om iets over half elf (Nederlandse tijd) gelanceerd kan worden. Maar de lancering is nog niet officieel afgelast.

22.12 uur: Het is nu wachten op een nieuwe update over het weer. Die wordt binnen enkele minuten verwacht. En dan moet dus duidelijk worden of de lancering door kan gaan of niet.

22.11 uur: Nog zo’n 20 minuutjes te gaan tot het geplande lanceermoment. Meer weten over de historische lancering die je zo – hopelijk – gaat zien? Scroll even naar beneden voor het complete verhaal!

22.10 uur: De twee astronauten zitten al enige tijd in Crew Dragon opgesloten, in afwachting van de lancering. Mocht het vanwege de weersomstandigheden niet mogelijk zijn om vandaag te lanceren, wordt de lancering direct een paar dagen uitgesteld. Het zou slecht nieuws zijn voor ons Nederlanders. Want als de capsule vandaag de lucht in gaat, kunnen we deze kort na lancering vanuit Nederland spotten! Mocht de lancering worden uitgesteld, zit dat er helaas niet in.

22.05 uur: Nog een klein half uurtje en dan zou SpaceX’ Crew Dragon met aan boord twee NASA-astronauten, gelanceerd moeten worden. Of een lancering er daadwerkelijk inzit, is nog spannend. Het weer werkt vooralsnog niet mee. NASA blijft echter optimistisch en hoopt dat het weer de komende minuten opknapt en er over een klein half uurtje toch kan worden afgeteld.

Het wordt billenknijpen vanavond. Want na jaren van voorbereiding stappen vanavond voor het eerst twee astronauten aan boord van het door SpaceX gebouwde ruimtevaartuig Crew Dragon. Vanaf het iconische lanceerplatform 39A op Kennedy Space Center in Florida kiezen ze om 22.33 uur (Nederlandse tijd) het luchtruim. Het moet de bekroning worden op het in 2010 door NASA geïnitieerde Commercial Crew-programma (zie kader).

Het is 21 juli 2011 en spaceshuttle Atlantis keert terug op aarde. Op het moment dat de shuttle op de landingsbaan van het Kennedy Space Center in Florida landt, komt er een einde aan een tijdperk. Het tijdperk van de spaceshuttle: een ruimteveer dat jarenlang astronauten van en naar het ISS heeft gebracht. NASA heeft namelijk besloten om deze spaceshuttle na tientallen jaren trouwe dienst met pensioen te sturen. Een opvolger is er op dat moment nog niet. NASA werkt weliswaar aan een nieuw ruimtevaartuig – Orion – en bijbehorend lanceersysteem – SLS – maar dat is nog lang niet af. Bovendien is er een jaar eerder – in 2010 – besloten om Orion – aanvankelijk gebouwd voor vluchten naar het ISS – enkel nog in te zetten voor ‘deep space-missies’. Je moet dan denken aan missies naar de maan of Mars, bijvoorbeeld. Dat is prachtig. Maar het betekent dat NASA niet langer in staat is om astronauten naar het ISS te sturen. Om daar verandering in te brengen, roept de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie het Commercial Crew Program in het leven. NASA betaalt Amerikaanse bedrijven om raketten en ruimtecapsules te bouwen, waarmee vanaf Amerikaanse bodem voorraden en in een later stadium ook Amerikaanse astronauten naar het ISS vervoerd kunnen worden. Terwijl bedrijven zoals SpaceX en Boeing aan de slag gaan, besteedt NASA het vervoer van goederen en astronauten zolang uit aan de Russen. In de jaren die volgen wordt het goederentransport deels overgenomen door de Amerikaanse bedrijven SpaceX en Northrop Grumman Space Systems. Maar het vervoer van astronauten vanaf Amerikaanse bodem laat lang op zich wachten. Bijna 10 jaar lang moet de VS voor het vervoer van Amerikaanse astronauten een beroep doen op de Russen en hun Sojoez. Maar daar komt vandaag dus verandering in. SpaceX is er na jarenlang sleutelen en talloze tests eindelijk klaar voor en zal vanavond twee Amerikaanse astronauten lanceren. Naast SpaceX heeft ook Boeing in opdracht van NASA een ruimtevaartuig – Starliner – gebouwd om astronauten naar het ISS te vervoeren. Problemen weerhouden Boeing ervan om op korte termijn ook een bemande testvlucht uit te voeren. Later dit jaar volgt eerst nog een tweede onbemande testvlucht naar het ISS.

Elke lancering is spannend. Maar een allereerste bemande missie is natuurlijk altijd bijzonder spannend. Maar zowel SpaceX als opdrachtgever NASA gaan niet over één nacht ijs. Aan de missie zijn namelijk talloze tests voorafgegaan, waarin zowel de Falcon 9-raket als de ruimtecapsule en alle systemen aan boord ervan, uitgebreid getest zijn. Eén van de belangrijkste testen vond in maart 2019 plaats. Toen vloog Crew Dragon al eens onbemand naar het ISS.

En die missie verliep geheel volgens het boekje (en leverde fantastische beelden op, zie hieronder). Crew Dragon meerde keurig aan bij het ISS en bleef daar een dag of vijf. Daarna werd Crew Dragon losgekoppeld, om een uurtje of zes later – aan parachutes en geheel volgens plan – met een plons in de Atlantische Oceaan te landen.

Nog een test
Begin dit jaar wachtte nog een andere, zeer belangrijke test, waaruit moest blijken of ook het zogenoemde launch escape system naar behoren werkte. Dit systeem is ontworpen voor het geval er tijdens de lancering en het opstijgen van het ruimtevaartuig iets mis gaat en moet ervoor zorgen dat astronauten in zo’n situatie toch nog veilig op aarde kunnen terugkeren. Om dat systeem te testen, lanceerde SpaceX in januari een lege Crew Dragon. 90 seconden na lancering werd de noodprocedure gestart om te kijken of het launch escape system deed wat het moest doen. En ook die test verliep volgens het boekje. En daarmee was de weg vrij voor de bemande Crew Dragon-missie, die vanavond dus plaatsvindt.

Bemanning
Aan boord van Crew Dragon vinden we vanavond twee astronauten met de nodige ervaring: Douglas Hurley en Robert Behnken. Beide astronauten zijn in het verleden al een paar keer naar het ISS gevlogen. Toen aan boord van een Amerikaanse Spaceshuttle. Nu aan boord van de gloednieuwe Crew Dragon.

Hier zie je de twee astronauten die vanavond in Crew Dragon gelanceerd zullen worden. Links: Douglas Hurley. Rechts: Robert Behnken. Achter hen zie je de Falcon 9-raket met daarop Crew Dragon klaarstaan. Afbeelding: NASA / Kim Shiflett.

Testvlucht
Het is officieel een testvlucht. Dat betekent dat de astronauten onderweg met name druk bezig zullen zijn met het controleren van alle systemen aan boord van hun ruimtevaartuig. Na ongeveer 24 uur moet Crew Dragon bij het ISS arriveren. Het ruimtevaartuig kan volledig autonoom aanmeren. Hoelang Crew Dragon aan het ISS blijft hangen, is nog onbekend. Dat wordt pas na aankomst bij het ISS bepaald. Wanneer er afscheid moet worden genomen van het ISS, kan Crew Dragon zich autonoom loskoppelen, het ruimtestation verlaten en de atmosfeer van de aarde betreden. Om vervolgens met een plons in de Atlantische Oceaan te landen. Daar liggen schepen klaar om Behnken en Hurley uit het ruimtevaartuig te halen en terug te brengen naar Cape Canaveral.

Weetje
Vanavond worden twee astronauten gelanceerd: Douglas Hurley en Robert Behnken. Wat bijzonder is, is dat Hurley onder meer deel uitmaakte van de STS-135-missie. Dit was de allerlaatste Spaceshuttle-missie. Tijdens die missie werd er door Hurley en collega’s een Amerikaanse vlag achtergelaten in het ISS, met als doel deze weer op te halen tijdens de eerstvolgende vlucht waarbij Amerikaanse astronauten vanaf Amerikaanse bodem gelanceerd zouden worden. De vlag zal na bijna tien jaar in het ISS te hebben vertoefd nu dus weer door Hurley zelf terug naar de aarde worden gebracht.

Als de missie volgens plan verloopt, staat niets SpaceX meer in de weg om het kunstje te herhalen. En het is dan ook de bedoeling dat het bedrijf in de nabije toekomst veel vaker astronauten naar het ISS gaat brengen. Hoewel er tijdens de testvlucht van vandaag slechts twee astronauten in Crew Dragon plaatsnemen, biedt deze in principe plaats aan maar liefst zeven ruimtereizigers.

De lancering van vanavond is vanzelfsprekend van groot belang voor zowel SpaceX als NASA. SpaceX verzekert zich met een succesvolle lancering van een prachtig contract, waarbinnen het nog geruime tijd zowel mensen als voorraden naar het ISS kan brengen. En NASA kan zich ondertussen met een gerust hart richten op missies die wat verder de ruimte in reiken. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie legt momenteel de laatste hand aan Orion en het Space Launch System, waarmee NASA al in 2024 de eerste vrouw op de maan wil zetten. En waarmee de Amerikanen op termijn ook naar Mars willen trekken. Die ambitieuze plannen staan overigens geenszins los van wat er in het ISS allemaal gebeurt. Sterker nog: het werk dat in het ISS plaatsvindt, is heel belangrijk voor de plannen van NASA. In het ISS worden namelijk technologieën getest en ontwikkeld en experimenten uitgevoerd die van groot belang zijn voor verre ruimtereizen en een een wat langer durend verblijf op andere hemellichamen. Daarom vindt NASA het ook zo belangrijk dat het ISS ondanks dat de focus van NASA misschien verschoven is naar deep space, continu bemand blijft. Het Commercial Crew-programma stelt NASA dan ook in staat om in feite van twee walletjes te eten en enerzijds dicht bij huis een fundament te leggen voor langdurige, diepe ruimtereizen en anderzijds ook daadwerkelijk op korte termijn de ruimte in te trekken. Het is dan ook geenszins overdreven om te concluderen dat vanavond de opmaat is naar meer. Het begin van een opwindend nieuw tijdperk in de ruimte.

Bronmateriaal

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA/Tony Gray

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd