Liveblog: Marsrover Perseverance landt op Mars (gesloten)

Het wordt het komende uur erop of eronder voor NASA’s nieuwste Marsrover.

22.01 uur – En nog eentje. Beetje stoffig nog, doordat er wat stof opwaaide tijdens de landing.

22.00 uur – Daar is ‘ie! De eerste foto op Mars. Betere foto’s worden binnen enkele uren verwacht.

21.58 uur – De eerste beelden komen binnen. En we weten waar de rover exact is geland.

21.57 uur – Perseverance is geland!

21.56 uur – De rover heeft de bovenzijde van de entry capsule – met daaraan de parachutes – afgeworpen. Het laatste stukje van de afdaling wordt met behulp van stuwraketten afgelegd.

21.55 uur – Perseverance gebruikt de radarsystemen om het Marsoppervlak in beeld te brengen en een geschikte landingsplek te kiezen.

21.54 uur – Het hitteschild is ook afgeworpen. Hierdoor kan de rover nu het Marsoppervlak ‘zien’ (zie ook de afbeelding bovenaan dit artikel).

21.53 uur – De parachutes zijn uitgeklapt en remmen de entry capsule nog verder af. Nog 11 kilometer tot het oppervlak.

21.51 uur – Perseverance reist nu met een snelheid van 1 kilometer per seconde en is nog 16 kilometer van het oppervlak verwijderd.

21.50 uur – De entry capsule met daarin Perseverance wordt op dit moment al wat door de atmosfeer afgeremd.

21.49 uur – Perseverance is de atmosfeer binnengedrongen met een snelheid van iets meer dan 5 kilometers per seconde.

21.47 uur – De afstand tussen Mars en Perseverance wordt snel kleiner. De zwaartekracht van Mars begint nu aan Perseverance te trekken, waardoor deze versnelt. Nog een minuutje en dan dringt de entry capsule de atmosfeer binnen.

21.46 uur – Vanaf het moment dat de entry capsule de atmosfeer binnendringt, gaat het snel. Binnen een minuut of zeven staat de rover – hopelijk heelhuids – op Mars.

21.44 uur – Nog iets meer dan 4 minuten te gaan voor de entry capsule de atmosfeer binnendringt. Alles ziet er nog steeds goed uit.

21.43 uur – Volgende stap is nu het binnendringen van de atmosfeer. De atmosfeer zal de entry capsule sterk afremmen. Daarbij warmt de capsule ook flink op, tot wel 1300 graden Celsius! Daar is de capsule op berekend; aan de onderzijde bevindt zich een hitteschild dat deze temperaturen kan weerstaan.

21.41 uur – Vanaf nu gaat het snel. De atmosfeer komt steeds dichterbij. Nog acht minuten en dan dringt de ‘entry capsule’ met daarin de rover, de atmosfeer binnen. Tot zover ziet alles er goed uit.

21.39 uur – De ‘cruise stage’ heeft zich losgemaakt van de ‘entry capsule’. Het is nu echt begonnen!

21.37 uur – Hoe gaat de afdaling en landing er precies uitzien? Rond 21.38 uur Nederlandse tijd maakt de zogenoemde ‘cruise stage’ zich los van de ‘entry capsule’ waar de rover veilig in zit opgeborgen.

Deze afbeelding laat zien hoe de cruise stage zich nabij Mars losmaakt van de entry capsule. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

De cruise stage heeft de rover bij Mars gebracht. De entry capsule moet de rover daadwerkelijk veilig op Mars zetten. Echt spannend wordt het rond 21.48 uur Nederlandse tijd. Op dat moment hoopt NASA bericht te krijgen dat Perseverance de Martiaanse atmosfeer is binnengedrongen.

Let op: door de grote afstand tussen Mars en de aarde, doen berichten afkomstig van Mars er zo’n 11 minuten en 22 seconden over om de aarde te bereiken. Het betekent dat Perseverance dus eigenlijk 21.37 uur (Nederlandse tijd) al de Martiaanse atmosfeer binnengaat. Alle genoemde tijden zijn dan ook de tijden waarop men op aarde bericht krijgt dat belangrijke stappen op weg naar landing op Mars zijn gezet, maar in werkelijkheid heeft dat alles dus 11 minuten eerder al plaatsgevonden. Fun fact: omdat er tussen het binnendringen van de atmosfeer en het landen op Mars slechts zeven minuten zit, is Perseverance op het moment dat NASA hoort dat deze de Martiaanse atmosfeer is binnengedrongen dus eigenlijk al heelhuids geland – of, alles het tegenzit, in duizenden stukjes uiteengespat.

Rond 21.49 uur is er sprake van ‘peak heating‘. Het ruimtevaartuig ervaart dan maximale weerstand van de atmosfeer, waardoor de temperatuur ervan oploopt tot wel 1300 graden Celsius. Gelukkig wordt Perseverance beschermd door een hitteschild.

De atmosfeer van Mars wordt gebruikt om de rover – die op dat moment nog veilig verpakt zit in de ‘entry capsule‘ af te remmen. Maar daarbij warmt de descent stage op tot wel 1300 graden Celsius! Gelukkig is men daarop berekend; de onderzijde bestaat uit een hitteschild dat dergelijke temperaturen goed kan hebben. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Rond 21.52 uur moeten de parachutes worden uitgeklapt. Twintig seconden later wordt het hitteschild dat onder de rover zit (en in feite de onderste helft van de entry capsule vormt), afgeworpen. Vanaf dat moment kan de rover zijn radarsystemen gebruiken om een veilige landingsplek te vinden.

Wanneer het hitteschild loskomt, wordt Perseverance zichtbaar. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Om 21.54 uur maakt ook de bovenste helft van de entry capsule (waar de parachutes aan vast zitten) zich los van de rover. Vanaf dat moment vervolgt de rover zijn rit naar het oppervlak enkel nog met zijn jetpack. Dit jetpack is uitgerust met raketten die gebruikt worden om de rover verder af te remmen en deze dichter naar de landingsplek te brengen.

De jetpack in actie. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Zodra de landingsplek bereikt is, laat de jetpack de rover aan kabels richting het oppervlak zakken. En rond 21.55 uur zet de rover dan echt voet op Mars. Op het moment dat dat gebeurt, heeft deze nog een snelheid van zo’n 2,7 kilometer per uur. Ter vergelijking: op het moment dat de rover de atmosfeer binnendrong, was dat nog zo’n 21.000 kilometer per uur!

En..touchdown! Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Wat de landing extra spannend maakt, is dat alles goed moet gaan. En dat mensen er geen invloed meer op kunnen uitoefenen. De rover volgt namelijk van tevoren ingevoerde instructies en maakt daarnaast ook autonoom beslissingen op basis van real-time data.

21.35 uur – Welkom! Vanavond gaat het dan eindelijk gebeuren! Na een reis van zo’n 480 miljoen kilometer arriveert Marsrover Perseverance vanavond bij Mars. In dit blog doen we live verslag van de afdaling en landing. Voor wie zich nog kort even in wil lezen in de missie hebben we hieronder de belangrijkste feiten op een rij gezet.

Wat is Perseverance?
Een Marsrover, die in juli 2020 gelanceerd is en vanavond aankomt bij Mars.

Waar gaat de rover precies heen?
De rover moet vanavond voet zetten in de Jezero-krater. De krater bevindt zich ten noorden van de Martiaanse evenaar en is zo’n 45 kilometer breed.

Waarom daar?
De krater wordt gezien als dé plek om op zoek te gaan naar sporen van leven. Zo’n 3,5 miljard jaar geleden – toen Mars nog nat en warm was – braken rivieren door de wanden van de krater heen en vulde de krater zich met water. In dit meer kunnen microben hebben geleefd. En wellicht hebben zij hun sporen nagelaten in de sedimenten die als stille getuigen van deze natte periode op de bodem van de nu droge krater rusten. En Perseverance is uitgerust met instrumenten die deze sporen op kunnen zoeken. Dat is ook direct één van de belangrijkste doelen van de missie: eventuele dode aliens opsporen.

De landing: appeltje, eitje?
Zeker niet. Hoewel NASA al wel vaker Marsrovers op het oppervlak van de rode planeet heeft gezet, blijft het een bijzonder lastige onderneming. Vooral de grofweg zeven minuten durende periode tussen het moment waarop de rover de dunne Mars atmosfeer binnendringt en op Mars landt, is ontzettend spannend. In deze ‘seven minutes of terror‘, zoals NASA ze noemt, moet echt alles goed gaan, wil Perseverance heelhuids op de rode planeet landen (zie ook het filmpje hieronder).

Een keurige landing is dus zeker geen gegeven. Sterker nog: van alle missies naar het Marsoppervlak zijn er tot op heden slechts zo’n 40% heelhuids op Mars geland. Het wordt dus echt nagelbijten.

En hierna?
Als de landing mislukt, creëert NASA een flinke ravage op Mars en kunnen de missiedoelen de prullenbak in. Als het allemaal goed gaat, staat ons echter nog heel wat moois te wachten. Zo zal Perseverance niet alleen – als eerste Marsrover ooit! – actief op zoek gaan naar (vergaan) buitenaards leven, maar ook een heuse helikopter loslaten op Mars. De rover wordt namelijk vergezeld door Ingenuity: een lichtgewicht helikoptertje, speciaal gebouwd voor gebruik op de rode planeet. Of je kunt vliegen op Mars is volstrekt onduidelijk, maar NASA hoopt het dit voorjaar te proberen.

Daarnaast zal Perseverance ook voor het eerst onthullen hoe Mars klinkt; de rover is namelijk uitgerust met microfoons. Daarnaast zal de rover kijken of het lukt om zuurstof te produceren op de rode planeet; een belangrijk experiment voor toekomstige bemande missies naar Mars. Ook gaat de rover stenen en Marsgrond verzamelen, in speciale buisjes opslaan en vervolgens op het Marsoppervlak achterlaten. Deze kunnen dan tijdens toekomstige Sample Return Missions worden opgepikt en naar de aarde worden gebracht voor analyse.

Hoelang duurt de missie?
In ieder geval één Marsjaar, oftewel bijna twee aardse jaren.

Wat kost dat?
Het totale prijskaartje – inclusief lancering – komt op zo’n 2,7 miljard.

Reden er niet al een paar rovers op Mars?
Zeker. NASA stuurde eerder al de Marsrovers Sojourner, Spirit, Opportunity en Curiosity naar Mars. Van deze vier is er nog eentje actief: Curiosity. Deze is echter wel in een heel ander gebied – op zo’n 3700 kilometer afstand van de landingsplek van Perseverance – aan het werk. Binnenkort krijgen Curiosity en Perseverance gezelschap van een Chinese rover. Deze heeft zich samen met een Marsorbiter en -lander al in een baan om Mars genesteld en zal naar verwachting dit voorjaar afdalen naar het oppervlak.

Bronmateriaal

NASA
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / JPL-Caltech

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd