Libellen blijken in staat tot hogere denkprocessen: ze kunnen wanneer ze met twee prikkels geconfronteerd worden, voor eentje kiezen en de ander negeren. En dat is bijzonder: het is voor het eerst dat deze vaardigheid bij een ongewerveld dier wordt aangetroffen.
Wetenschappers duiden de vaardigheid ook wel aan als ‘gerichte aandacht’. Ook wij mensen zijn ertoe in staat. Stel: u zit een boek te lezen en opeens vliegt er een vlieg door de kamer. Dan kunnen wij mensen rustig door gaan met het lezen van ons boek en de vlieg negeren. We richten onze aandacht dan heel selectief op het boek. “Gerichte aandacht is van fundamenteel belang voor de vaardigheid van mensen om in de aanwezigheid van afleidingen op één prikkel te reageren,” vertelt onderzoeker Steven Wiederman.
Primaten
Naast mensen zijn ook diverse primaten tot het selecteren van een aandachtspunt in staat. En nu kunnen we aan dat rijtje voor het eerst een ongewerveld organisme toevoegen: de libelle.
Hersenen
Wetenschappers bestudeerden de hersenactiviteit van libellen die tot de soort Hemicordulia tau behoren. Deze libellen jagen op insecten. De onderzoekers confronteerden de libelle met twee insecten en ontdekten dat het brein van de libelle zich in zo’n geval op één insect richt en dat de libelle zich gedraagt alsof het andere insect niet bestaat. En dat is best verrassend. “We hadden niet zoiets geraffineerds van een simpel insect dat al zo’n 325 miljoen jaar op aarde terug te vinden is, verwacht,” stelt onderzoeker David O’Carroll.
Dat de libelle desalniettemin over de vaardigheid beschikt, maakt deze tot een veel efficiëntere jager. “De libelle jaagt op andere insecten en deze maken soms deel uit van een zwerm: allemaal kleine, bewegende objecten,” vertelt Wiederman. Zodra de libelle een doelwit heeft geselecteerd, filtert zijn brein alle andere potentiële prooien uit. De libelle duikt dan vervolgens op zijn prooi af en weet deze in 97 procent van de gevallen te pakken.”
