De ontdekking biedt handvaten voor de zoektocht naar leven op Mars.
Onderzoekers bestudeerden het meer Laguna Caliente in Costa Rica. Het meer bevindt zich in een krater en is 10 miljoen keer zuurder dan kraanwater. Bovendien kan de temperatuur van het water enorm oplopen en bijna het kookpunt bereiken. Niet echt een ideale plek voor leven. En toch blijkt het meer nipt leefbaar. In het meer hebben onderzoekers namelijk verschillende bacteriën aangetroffen die echter wel allemaal tot slechts één soort behoren.
Beetje leven
“Het is niet ongewoon om een omgeving zonder leven te vinden,” vertelt onderzoeker Brian Hynek. “Denk aan een zichzelf steriliserende vulkaan bijvoorbeeld.” Wat wél bijzonder is, is een gebied waarin je slechts één organisme in plaats van een complete gemeenschap van organismen vindt. “Dat is heel, heel zeldzaam in de natuur.”
Kokende modder en zwavel
Dat Laguna Caliente maar één soort herbergt, is goed te verklaren. Want je moet van goede huize komen, wil je het in dit meer uit kunnen houden. De watertemperatuur kan razendsnel oplopen en weer dalen. En direct onder het meer lopen magmakanalen die regelmatig voor geiser-achtige erupties zorgen. Dit is misschien wel één van de minst gastvrije plekken op aarde. “We bevinden ons hier op de grens van wat het leven op aarde kan verduren,” aldus Hynek. “Het is niet een plek waar je veel tijd wilt doorbrengen, want je wordt waarschijnlijk bedekt door kokende modder en zwavel van de erupties.”
Biodiversiteit op Mars
De ontdekking dat hier toch levende wezens te vinden zijn, heeft implicaties voor onze zoektocht naar buitenaards leven, met name op Mars. Aangenomen wordt dat deze planeet in zijn jonge jaren warmwaterbronnen bezat die in veel opzichten op Laguna Caliente leken. En het meer in Costa Rica kan ons meer inzicht geven in hoe eventueel leven in die warmwaterbronnen eruit heeft gezien. “We moten waarschijnlijk niet verwachten dat we (op Mars, red.) bewijzen van een enorme biodiversiteit vinden,” aldus Hynek.
Als in de warmwaterbronnen op Mars toch levensvormen zijn ontstaan, overleefden deze waarschijnlijk op ongeveer dezelfde manier als de microben in Laguna Caliente, namelijk door energie te halen uit ijzer of zwavel bevattende mineralen. Het onderzoek in Laguna Caliente geeft ook aan waar op Mars we het beste op zoek kunnen gaan naar sporen van leven: op de plekken waar vulkanische activiteit van dit soort mineraalrijke, kokende poeltjes voortbracht. Een rover zoals de Mars 2020-rover die NASA – zoals de naam al doet vermoeden – in 2020 naar de rode planeet wil sturen, zou op zo’n plek op zoek kunnen gaan naar gefossiliseerde Martianen.