Leidse astronomen zien jongste exoplaneet ooit

Nederlandse en Zwitserse astronomen hebben een protoplaneet gevonden bij een ster. Zij kunnen zien hoe de jonge gasplaneet zich vormt.

De protoplaneet draait om de piepjonge ster HD 100546b. Deze ster is pas vijf tot tien miljoen jaar oud en is slechts 335 lichtjaar verwijderd van de aarde. De ster bevindt zich in het sterrenbeeld Vlieg, dat alleen op het zuidelijk halfrond te zien is.

De sterrenkundigen gebruikten de Very Large Telescope om in te zoomen op dit exo-zonnestelsel. Aan deze telescoop werd een in Leiden gemaakt instrument gekoppeld, namelijk een coronograaf. “Onze APP-coronograaf filtert het sterlicht weg en laat zien dat de protoplaneet om zijn ster draait”, zegt Matthew Kenworthy van de Leidse Sterrewacht.

De coronograaf werkt op dit moment alleen bij licht van een specifieke golflengte. De Leidse onderzoekers testen momenteel nieuwe instrumenten, die meerdere golflengten tegelijkertijd kunnen waarnemen. Deze instrumenten zijn bedoeld voor de nieuwe generatie supertelescopen.

Er zijn al vaker jonge planeten bij jonge sterren gevonden, maar de nu gevonden exoplaneet lijkt de jongste ooit te zijn. Dit concluderen de wetenschappers op basis van de stofschijf, die om de ster draait. Zo bevat de stofschijf weinig gaten, wat betekent dat er nog weinig activiteit is geweest.