Lange reis naar Mars is slecht voor het brein

astronaut op mars

Langdurige blootstelling aan kosmische straling – bijvoorbeeld tijdens een reis naar Mars – heeft serieuze gevolgen voor het centrale zenuwstelsel en resulteert in cognitieve problemen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.

Onderzoekers trekken die conclusie na experimenten met ratten. Ze stelden de dieren bloot aan energierijke geladen deeltjes en keken wat er in het brein van de knaagdieren gebeurde. Ze ontdekten dat blootstelling aan deze deeltje leidde tot ontstekingen in het brein, waardoor de communicatie tussen zenuwcellen verstoord werd. Het leidde ertoe dat de ratten minder goed presteerden tijdens testjes die bedoeld waren om hun geheugen en leervermogen te toetsen.

Slecht nieuws
“Dit is slecht nieuws voor astronauten die een twee tot drie jaar durende reis naar Mars maken,” stelt onderzoeker Charles Limoli. “Minder goed presteren, een slechter geheugen, minder goed in staat zijn om je te focussen: het zijn allemaal dingen die belangrijke activiteiten tijdens de missie kunnen beïnvloeden en blootstelling aan deze deeltjes kan wel eens langdurig nadelige consequenties hebben voor het brein.”

In het ISS

Hoe zit het met de astronauten in het internationale ruimtestation? Lopen zij ook het risico op cognitieve problemen door kosmische straling? Niet in de mate waarin Marsreizigers dat risico lopen: het ISS bevindt zich nog altijd binnen de tegen kosmische straling beschermende magnetosfeer van de aarde.

Schild
Moeten we een bemande missie naar Mars dan maar uit ons hoofd zetten? Zover wil Limoli niet gaan. Hij stelt dat het bijvoorbeeld een idee is om delen van het ruimtevaartuig te voorzien van een schild dat tegen kosmische straling beschermt. Hij denkt dan met name aan vertrekken waar astronauten veel tijd doorbrengen: bijvoorbeeld hun slaapplaats. Maar zelfs met een beschermend schild zal kosmische straling door het ruimteschip reizen. “Je kunt er niet echt aan ontsnappen.”

Medicatie
Naast een beschermend schild is het wellicht ook mogelijk om de astronauten preventief tegen de cognitieve gebreken te behandelen. Bijvoorbeeld door ze medicijnen te geven die de communicatie in het brein beschermt. “Maar die medicijnen zijn nog volop in ontwikkeling.”

Kosmische straling is een verzamelnaam voor energierijke deeltjes die vanuit de kosmos op ons afstevenen. De straling is grotendeels het overblijfsel van supernova-explosies. Het is niet voor het eerst dat onderzoekers waarschuwen voor de gevolgen die kosmische straling tijdens langdurige ruimtemissies kan hebben. Eerder stelden onderzoekers bijvoorbeeld dat de straling cognitieve problemen oplevert die weer kunnen leiden tot Alzheimer.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd