Door haar een zacht duwtje te geven, hoopt hij dat ze – ja, echt – in zijn mond plast, zodat hij kan ruiken of ze seksueel ontvankelijk is.
Het kan best uitdagend zijn om erachter te komen of iemand je leuk vindt. Soms krijg je subtiele hints, zoals een blik, een glimlach, een nerveuze blos of geflirt. Giraffen moeten het echter zonder dit alles doen. Ze hebben bovendien geen vast broedseizoen en worden ook niet loops of krols, zoals honden en katten. Ze hebben geen paringsroepen en geven tevens geen visuele aanwijzingen. Dus… hoe weet een mannetjesgiraf dan wanneer hij bij een meisje kans maakt? Op een vrij opmerkelijke manier, kunnen we wel zeggen.
Namibië
Onderzoekers Lynette en Benjamin Hart reisden voor hun studie af naar het Etosha National Park in Namibië. Verspreid over de westkant van het park liggen grote drinkplaatsen, waar tientallen giraffen samenkomen. “Het was een droom die uitkwam,” vertelt Lynette Hart. “Giraffen zie je vaak in de verte. Maar zelden kun je ze van dichtbij bestuderen.”
Zo doen giraffen dat
In de nieuwe studie beschrijft ze samen met haar co-auteur en echtgenoot hoe mannelijke giraffen voorzichtig aftasten of een vrouwtje zin heeft. En dat gaat als volgt. Eerst stoot het mannetje het vrouwtje aan en besnuffelt haar geslachtsdelen. Op die manier spoort hij haar aan om te plassen. Als het vrouwtje voor de uitnodiging openstaat, zet ze haar benen wijd en plast ze ongeveer vijf seconden. Het mannetje vangt de urine vervolgens met zijn mond op. Dan krult hij zijn lip en ademt in – gedrag dat ook wel flemen wordt genoemd. Op deze manier kan het mannetje ruiken of ze seksueel ontvankelijk is.
De giraf is overigens niet de enige die fleemt. Onder andere katachtigen, schapen, herten, paarden en zebra’s kunnen flemen.
Flemen
Toch is dit bij de giraf een tikkie ingewikkelder. Veel dieren wachten namelijk tot de urine op de grond is gevallen voordat mannetjes eraan beginnen te snuffelen. De giraf is hier door zijn lange nek echter niet op gebouwd. “Ze nemen vanwege hun extreem lange nek niet het risico om helemaal naar de grond te gaan,” vertelt onderzoeker Lynette Hart. “En dus geven ze het vrouwtje een duwtje. In feite zeggen ze hiermee: ‘plas nu, alsjeblieft’. En vaak zal ze dat dan doen. Hij moet haar medewerking dus eigenlijk ontlokken. Zo niet, dan weet hij dat er tussen hen geen toekomst is.”
Uniek seksleven
De studie verschaft nieuw inzicht in het unieke seksleven van giraffen, hun voortplantingsgedrag en hoe hun anatomie dat gedrag ondersteunt. En flemen speelt daarin een belangrijke rol, zij het op een ietwat andere manier dan normaal. “Het maakt deel uit van hun voortplantingsgedrag,” zegt onderzoeker Benjamin Hart. “Het draagt bij aan ons begrip van hoe giraffen zich gedragen wanneer ze samenkomen rond een waterpoel.”
Ander opmerkelijk gedrag
De Harts beschrijven in het onderzoek ook eerder ongedocumenteerd gedrag van giraffen. Zo blijkt dat ze veel meer dan gedacht botten eten. Eerder veronderstelden wetenschappers dat dit vrij ongebruikelijk was. Maar de onderzoekers zagen tijdens hun reis veel giraffen naar botten zoeken en erop kauwen. Daarnaast lijkt het erop dat ze op hun eigen manier rouwen om hun doden. Nadat een noodlottige giraf door twee leeuwen om het leven was gebracht, waren de onderzoekers dagenlang getuige van een gestage stoet giraffen die het roerloze lichaam bezochten. Ten slotte hoorden ze bij verschillende gelegenheden hoe een mannetjesgiraf een luid grommend geluid voortbracht. Het was hoogstwaarschijnlijk een waarschuwingssignaal, zo vermoeden de onderzoekers, aangezien het de meeste giraffen verdreef. Dat deze dieren blijkbaar dergelijke geluiden kunnen maken, is opvallend. Giraffen zijn doorgaans namelijk erg stil. Men dacht ooit zelfs dat ze stom waren.
De onderzoekers hopen dat de nieuwe kennis de soort ten goede komt. “Mensen kijken graag naar giraffen,” zegt Benjamin Hart. “Ik denk dat hoe meer het publiek over ze begrijpt, hoe meer ze bereid zullen zijn de giraf te beschermen.”
