Laatste restje van Noord-Amerikaanse ijskap kwijnt weg

Naar schatting is het laatste restje van de machtige Noord-Amerikaanse ijskap binnen enkele eeuwen passé.

Op Baffineiland vinden we de Barnes-ijskap. De kap herbergt het oudste ijs dat Canada rijk is. Het is een restant van de Laurentide-ijskap: een enorme massa ijs die sinds het begin van het Kwartair – ongeveer 2,5 miljoen jaar geleden – zo af en toe grote delen van Noord-Amerika bedekte. De ijskap kende – afhankelijk van het aardse klimaat – perioden van groei en krimp. In de hoogtijdagen bedekte deze vrijwel geheel Canada en een groot deel van de VS. Ongeveer 14.000 jaar geleden begon de ijskap zich sterk terug te trekken. En anno 2017 is alleen de Barnes-ijskap nog over. Maar ook die dreigt nu het onderspit te delven, zo waarschuwen onderzoekers.

Binnen enkele eeuwen weg
Modellen wijzen uit dat de ijskap gaat verdwijnen. Wanneer? Dat is afhankelijk van onze uitstoot. Maar zelfs als we vandaag nog zouden stoppen met het uitstoten van broeikasgassen zou de ijskap binnen enkele eeuwen verdwijnen. Als de uitstoot van broeikasgassen in 2040 een piek bereikt, zal de ijskap binnen 300 jaar verdwenen zijn. “Hier verdwijnt een fenomeen uit de laatste ijstijd dat zonder de antropogene uitstoot van broeikasgassen waarschijnlijk zou overleven,” concludeert onderzoeker Adrien Gilbert.

Groenlandse ijskap
Het verdwijnen van de ijskap heeft een verwaarloosbaar effect op de zeespiegel. Maar als de Barnes-ijskap verdwijnt door hoge temperaturen moeten we ons ook zeker zorgen maken over de Groenlandse ijskap die aan diezelfde temperaturen wordt blootgesteld, zo stellen de onderzoekers. “Eén implicatie van onze resultaten is dat significante delen van het zuidelijke deel van de Groenlandse ijskap ook het gevaar lopen om te smelten als het Noordpoolgebied blijft opwarmen,” vertelt onderzoeker Gifford Miller.

Daarnaast maakt dit onderzoek maar weer eens duidelijk hoe uniek de hedendaagse klimaatomstandigheden zijn, stelt Miller. “De geologische gegevens zijn er heel duidelijk over dat de Barnes-ijskap bijna nooit is verdwenen in interglaciale perioden.” Naar schatting was de Barnes-ijskap de afgelopen 2,5 miljoen jaar slechts drie keer eerder zo klein als nu. “Het feit dat deze nu verdwijnt, vertelt ons dat er iets gebeurt wat we in de afgelopen 2,5 miljoen jaar niet hebben ervaren.”