Kwaliteit van Frans sperma neemt al jaren gestaag af

De kwaliteit van het sperma van Franse mannen is tussen 1989 en 2005 achteruit gehold, zo blijkt uit nieuw onderzoek. De concentratie sperma daalde in die periode met 32,2 procent en ook het percentage normaal gevormde spermacellen nam af.

Wetenschappers trekken die conclusie nadat ze het sperma van meer dan 26.600 mannen bestudeerden. Ze richtten zich op mannen die een kinderwens hadden en een relatie hadden met een vrouw die geen eileiders meer had of wiens eileiders geblokkeerd waren. Deze stellen moesten hun toevlucht nemen tot een vruchtbaarheidsbehandeling en daarvoor stelden de mannen sperma beschikbaar. Een deel van dat sperma werd onderzocht.

Resultaten
De resultaten zijn niet zo best. In een periode van zeventien jaar nam de concentratie sperma rap af: jaarlijks gemiddeld met 1,9 procent. Hadden mannen rond de 35 in 1989 nog een concentratie van 73,6 miljoen spermacellen per milliliter, in 2005 was dat nog maar 49,9 miljoen per milliliter. Een afname van meer dan 30 procent. Ook het percentage spermacellen met een normale vorm nam in diezelfde periode af. Wel bleek het sperma tussen 1989 en 2005 ietsje beter te zijn gaan bewegen.

WIST U DAT…

…de reis van de zaadcel naar de eicel lachwekkend is?

Wat betekent dat?
Onderzoeker Joëlle le Moal plaatst de percentages graag in het juiste perspectief. Ze wijst erop dat wetenschappers ervan uitgaan dat mannen met een concentratie sperma lager dan 55 miljoen per milliliter een negatieve invloed uitoefenen op de periode die nodig is om hun vrouw zwanger te maken. Met andere woorden: met een concentratie spermacellen lager dan 55 miljoen per milliliter zal het langer duren voor een man een kind verwekt. In 2005 lag de gemiddelde concentratie sperma van de onderzochte Fransen onder de 55 miljoen per milliliter.

Nog lager?
En het is aannemelijk dat wanneer de onderzoekers alle Franse mannen zouden bestuderen die concentratie nog lager uit zou vallen. De onderzoekers bestudeerden namelijk sperma van mannen die – vanwege vruchtbaarheidsproblemen van hun vrouw – aan een vruchtbaarheidsbehandeling deelnamen. Over het algemeen zijn deze mannen hoger opgeleid en hebben ze minder overgewicht en roken ze ook niet. Van overgewicht en roken is bekend dat het een negatieve invloed heeft op de spermaconcentratie. Vandaar dat de spermaconcentratie in de doorsnee bevolking (waarin roken en overgewicht wel veelvuldig voorkomt) nog wel eens lager kan zijn.

Oorzaken

Wat de reden is van het kwaliteitsverlies, is niet helemaal duidelijk. Mogelijk heeft het te maken met stoffen in onze omgeving die ertoe leiden dat de hormonale balans verstoord raakt. Mogelijk leiden die factoren zelfs tot epigenetische veranderingen (veranderingen in hoe genen en cellen zich gedragen) en worden die veranderingen van generatie op generatie doorgegeven, waardoor sperma door de jaren heen alleen maar aan kwaliteit inlevert.

En wij Nederlanders?
Zoals gezegd beperkt het onderzoek zich tot Franse mannen. De onderzoekers benadrukken dat de resultaten dan ook alleen representatief zijn voor deze groep. Het is dus niet bewezen dat de kwaliteit van het sperma van mannen in andere Europese landen in diezelfde periode ook zo hard achteruit is gegaan. Toch geeft het onderzoek – ook buiten Frankrijk – wel reden tot zorg. Eerdere onderzoeken in andere landen wezen er namelijk ook al op dat de kwaliteit en concentratie van het sperma terugloopt. “Dit is voor zover wij weten het eerste onderzoek dat een ernstige en algemene afname in de concentratie en vorm van sperma in een heel land, over een substantiële periode laat zien,” stellen de onderzoekers. Kortom: de studie bewijst dus niet dat ook het Nederlands sperma in kwaliteit inboet, maar bevestigt wel andere – kleinschaligere – onderzoeken in andere Europese landen die erop wezen dat de kwaliteit van het sperma afneemt. Dat wijst er dus op dat dit zeker geen exclusief Frans probleem is, maar tegelijkertijd kunnen we de resultaten niet zomaar naar de situatie van de Nederlandse man kopiëren.

De onderzoekers pleiten voor meer onderzoek. Niet alleen naar de spermaconcentratie, maar ook naar de oorzaken die aan de verminderde kwaliteit van sperma ten grondslag liggen. Als we weten wat ervoor zorgt dat de kwaliteit van ons sperma terugloopt, kunnen wellicht maatregelen worden genomen om de achteruitgang tegen te gaan.

Bronmateriaal

"Semen concentration and quality fell in French men between 1989 and 2005" - European Society of Human Reproduction and Embryology (via Eurekalert.org)
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Bobjgalindo (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd