Kosmisch vuurwerk: Westerlund 2 onthuld door Hubble

In het hart van de Melkweg, 20.000 lichtjaar van ons verwijderd, schuilt Westerlund 2: een compact en jong sterrencluster dat schittert als kosmisch vuurwerk. Deze adembenemende opname, gemaakt door de Hubble ruimtetelescoop, onthult ook de dynamische pracht van stervorming en energieke stellaire winden in de nevel Gum 29.

Een week geleden schreven we nog over de fonkelende pracht van Westerlund 1. Nu is het de beurt aan Westerlund 2, een jong sterrencluster dat sprankelt als een hemelvuurwerk, een passende metafoor voor de afsluiting van het jaar. Deze sterrenhoop, gelegen in de nevel Gum 29 in het sterrenbeeld Kiel (Carina), herbergt enkele van de heetste en meest massieve sterren in onze Melkweg. Hubble’s opname uit 2015, gemaakt ter ere van het 25-jarig jubileum van de telescoop destijds, onthult een prachtig samenspel van gloeiende gaswolken en flitsende jonge sterren. Net zoals vuurwerk op oudejaarsavond, biedt Westerlund 2 een spektakel dat onze blik naar boven trekt en ons verwondert over de kosmos.

Deze opname van Hubble toont Westerlund 2, een jonge sterrencluster ingebed in de nevel Gum 29. De foto combineert zichtbaar en nabij-infrarood licht om door de omringende stofwolken heen te kijken, waardoor de gloeiende gasstructuren en duizenden jonge sterren zichtbaar worden. Opname: NASA, ESA, the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), A. Nota (ESA/STScI), and the Westerlund 2 Science Team

De cluster Westerlund 2 ligt in de nevel Gum 29, op ongeveer 20.000 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Carina. De opname werd gemaakt met Hubble’s Wide Field Camera 3 (nabij-infrarood) en de Advanced Camera for Surveys (zichtbaar licht). Het beeld onthult een dicht cluster van ongeveer 3.000 sterren, met geschatte leeftijden tussen de 1 en 2 miljoen jaar. Deze sterren zijn uitzonderlijk heet en helder, met intense stellaire winden die de omliggende gaswolken sculpturen in de vorm van pilaren en valleien.

De centrale cluster meet 6 tot 13 lichtjaar in diameter en bevat zowel massieve O-sterren als Wolf-Rayet-sterren. Roodachtige filamenten van gas wijzen op actieve stervorming, terwijl blauwe sterren op de voorgrond liggen. Dit alles draagt bij aan een dynamisch, vuurwerktafereel dat perfect past bij het thema van Hubble’s jubileumviering.

Compositiefoto Hubble/Chandra (2016)
Deze opname uit 2016 combineert bovenstaande foto, bestaande uit infrarood- en zichtbaar licht van de Hubble ruimtetelescoop, met röntgenstraling opnamen van de Chandra X-Ray Telescoop. Chandra’s röntgendata, zichtbaar als paarse accenten, onthullen hoogenergetische activiteit van jonge sterren die anders verborgen blijft achter kosmisch stof. Deze energierijke bronnen belichten de omgeving, terwijl Hubble’s optische data de structuur van de nevel gedetailleerd vastleggen. Samen bieden de gegevens een compleet beeld van Westerlund 2, met zowel de gloeiende nevelstructuren als de dynamische energie van de cluster:

Deze compositieopname combineert zichtbaar licht van Hubble (blauw en groen) met röntgenstraling van Chandra (paars). De röntgenemissie onthult de energierijke activiteit van jonge sterren, die anders verborgen blijft achter kosmisch stof. Afbeelding: Röntgen: NASA/CXC/SAO/Sejong Univ./Hur et al; Optisch: NASA/STScI

Compositiefoto Spitzer/Chandra (2010)
De opname uit 2010 biedt een breder perspectief op Westerlund 2 en zijn omgeving. Met infrarooddata van de Spitzer Space Telescope worden verborgen structuren in de nevel zichtbaar gemaakt, terwijl Chandra’s röntgenstraling de energierijke activiteit van de sterren onthult. De omliggende regio, rijk aan gas en stof, biedt een fascinerend beeld van de context waarin intense stervorming plaatsvindt. Deze compositie benadrukt zowel de schaal van de cluster als zijn impact op de kosmische omgeving.

Compositieopname die Westerlund 2 en zijn omgeving toont, waarbij infrarooddata van Spitzer (zwart-wit) en röntgenstraling van Chandra (paars) worden gecombineerd. Het vierkant markeert de kern van de cluster, zoals vastgelegd in de hoofdfoto van dit artikel. Opname: Röntgen; Y.Nazé, G.Rauw, J.Manfroid (Université de Liège), CXC, NASA, Infrarood; E.Churchwell (University of Wisconsin), JPL, Caltech, NASA

Westerlund 2 in video
Hubble brengt Westerlund 2 tot leven in een adembenemende video. De reis door de nevel Gum 29 toont de structuur en dynamiek van deze stellaire kraamkamer:

Westerlund 2, met zijn sprankelende sterren en gloeiende nevels, is een perfecte kosmische pendant van het vuurwerk waarmee we het nieuwe jaar vieren. Terwijl we onze blik omhoog richten naar de sterrenhemel, biedt deze cluster een herinnering aan de grootsheid van het universum. Laat dit artikel, net als de vorige over Westerlund 1, een uitnodiging zijn om het oude jaar af te sluiten met verwondering en een blik op de sterren. Want waar vuurwerk op aarde vervliegt, blijft het licht van de sterren ons eeuwig inspireren.

De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we een indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina. Heb je zelf mooie ruimtefoto’s van de hemel of de ruimte, meteorieten, kometen, of anderszins die je wil delen met ons? Stuur ze in via ons mailadres o.v.v. ‘Ruimtefoto’.

Bronmateriaal

"Celestial Fireworks as Official Image for Hubble 25th Anniversary" - ESA / Hubble
"Westerlund 2" - NASA.gov
"Young Star Cluster Westerlund 2" - NASA / Astronomy Picture of the Day
"Flight Through the Orion Nebula in Visible and Infrared Light [Ultra HD]" - Youtube / Hubble Space Telescope
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA, ESA, the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), A. Nota (ESA/STScI), and the Westerlund 2 Science Team

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd