Als er niet wordt ingegrepen, kunnen de koraalriffen binnen vijftien jaar verleden tijd zijn.
Daarvoor waarschuwt professor Han Lindeboom in een brandbrief, gericht aan het nieuw te vormen kabinet. De professor maakt zich grote zorgen nu de koraalriffen rond de zes Caribische eilanden het steeds moeilijker krijgen.
Overbevissing en vervuiling
Het gaat zelfs zo slecht met de riffen dat ze binnen vijftien jaar dreigen te verdwijnen. Hun plekje wordt dan ingenomen door slijmalgen. Dat sombere toekomstbeeld vloeit voort uit het grote aantal uitdagingen waar de koraalriffen mee te kampen hebben. Zo hebben de riffen te maken met overbevissing, vervuiling en klimaatverandering. Ook verkeerde vormen van kustontwikkeling, introductie van soorten die niet in het gebied thuishoren en eutrofiëring (een overmatige aanvoer van voedingsstoffen vanaf het land) gaat de riffen niet in de koude kleren zitten.
Het is nog mogelijk de riffen te redden, maar dan moet er snel actie worden ondernomen, zo stelt Lindeboom. Hij reisde recent af naar de Nederlandse Antillen om uit te zoeken of er lokaal – bij overheden, nationale parken en andere belanghebbenden – de bereidheid is om de riffen van de ondergang te redden. Die bleek er te zijn. Maar nu moet ook daadwerkelijk een reddingsplan worden uitgerold en Lindeboom kijkt daartoe naar het nieuw te vormen kabinet. De zes Caribische eilanden zijn immers met Nederland verbonden en kunnen alle hulp gebruiken.
Brandbrief
In zijn brandbrief pleit Lindeboom voor het uitrollen van een Deltaplan. Dat plan moet onder meer leiden tot “herstel van de vispopulaties die de koralen onderhouden”, zo schrijft Lindeboom. Ook moet de visserij gereguleerd worden. Lindeboom wijst er daarnaast op dat klimaatverandering een grote bedreiging vormt voor het Caribische gebied. “Het Nederlandse klimaatprogramma moet ook daar uitgerold worden.” Tevens moet de afvalverwerking verbeterd worden om milieurampen af te wenden. En de land- en kusterosie – die ertoe leidt dat grote hoeveelheden slib op de koralen belanden – moet een halt worden toegeroepen. Net als de eutrofiëring.
Instortende economieën
Met het plan is – over een periode van 10 jaar – ongeveer 1 miljard euro gemoeid, schat Lindeboom. Dat lijkt misschien veel geld, maar het is netjes in verhouding met de 20 miljard die de komende decennia in Europees Nederland wordt uitgegeven aan veiligheid, klimaatadaptatie, milieu en natuur. Bovendien redden we met dat geld niet alleen de koralen, maar ook de eilandeconomieën van de ondergang. Want als de koralen verdwijnen, zullen ook die economieën – sterk afhankelijk van het toerisme dat mede door de koralen wordt aangetrokken – instorten, voorspelt Lindeboom.
Dat het slecht gaat met de riffen bij de Nederlandse Antillen is al jaren bekend. Maar het is lastig gebleken om het tij te keren, vertelt Lindeboom. “De redding verloopt zeer moeizaam omdat het complex is met veel oorzaken en gevolgen. Alleen een integrale aanpak kan de koralen redden. Daarom ook de roep om een Deltaplan.”
