Komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS) is nu eindelijk een heldere verschijning aan de hemel geworden. Deze opmerkelijke komeet, ontdekt in januari 2023 door zowel de Purple Mountain Observatory in China als het ATLAS-project in Zuid-Afrika, bereikte zijn dichtste punt bij de Zon (het perihelium) op 27 september 2024. Hoewel de komeet zich nog moet gaan vertonen op onze breedtegraden, wisten fotografen al enkele spectaculaire opnamen te maken vanaf zuidelijker contreien.
Spannend waren de afgelopen dagen wel. Vorig jaar werd nog gespeculeerd of de komeet het überhaupt zou overleven om bij de Zon te komen. Wetenschappers en amateurastronomen hielden hun adem in, omdat eerdere observaties in mei en juni wezen op een mogelijke fragmentatie van de kern. De komeet leek langzamer helder te worden, en waarnemingen toonden aan dat de stofproductie veranderde, wat wees op een onstabiele structuur.
Echter, de komeet bleek de krachten en warmtestraling van de Zon toch goed te weerstaan. Nu dichterbij en helderder dan ooit, is deze eindelijk te spotten met slechts een verrekijker, telelens of het blote oog:
Een andere unieke foto werd enkele dagen geleden vastgelegd door Daniel Korona in Zacatecas, Mexico. Om de beste opname te krijgen van de laag aan de horizon staande komeet, maakte Korona gebruik van een drone om boven de wolken uit te stijgen. De helderheid van de kern en het begin van de staart zijn in deze afbeelding goed zichtbaar.
Door een telescoop
Op deze foto, gemaakt door Brian Valente en Greg Stein, is de komeet te zien terwijl deze zich nog buiten de baan van Venus bevond. De opname toont de komeet in de vroege ochtendhemel, met twee sterrenstelsels op de achtergrond. Dit beeld, hoewel van enkele maanden geleden alweer, is een herinnering aan de enorme reis die de komeet heeft afgelegd vanuit de Oortwolk.
Met een telescoop van het Tivoli-observatorium in Namibië wisten de astrofotografen Gerald Rheman, Michael Jager en Denis Moller een indrukwekkende opname te maken op de vroege ochtend van 30 september. De komeet toont hier duidelijk zijn verschillende staarten: een stofstaart, een rechte ionenstaart en zelfs een zwakke derde staart, veroorzaakt door natriumatomen. Dit fenomeen is zeldzaam gedetailleerd en geeft astronomen waardevolle inzichten in de samenstelling van de komeet.
Vanaf het ISS
Zelfs vanuit de ruimte wordt komeet C/2023 A3 nauwlettend gevolgd. NASA-astronaut Matthew Dominick, momenteel bemanningslid van het internationale ruimtestation (ISS), maakte een spectaculaire timelapse-video van de komeet op 29 september:
Zelf waarnemen
Wil je zelf een blik werpen op de komeet vanuit Nederland of België? Dat lijkt waarschijnlijk te lukken vanaf 12 oktober, wanneer de komeet hoog genoeg aan onze horizon staat en het dichtst bij de Aarde passeert op 0,47 AE, (ongeveer 71 miljoen kilometer). Wel met een verrekijker, en steeds vlak na zonsondergang. Rond 21 oktober wordt verwacht dat de komeet het gunstigst te zien zal zijn vanuit onze streken.
Je kunt op de onderstaande sterrenkaart de passage volgen door de sterrenbeelden Slang, Slangendrager en Adelaar van 12 oktober tot aan de jaarwisseling, wanneer de komeet te ver van de Zon verwijderd zal zijn om nog zichtbaar te zijn. Zie voor tijdentabellen en meer over het volgen van de komeet hemel.waarnemen.com of TheSkyLive.com.
Mocht je zelf spectaculaire foto’s weten te maken van de komeet in de komende weken, en je wilt deze graag delen met Scientias.nl, dan staan we daar zeker voor open! Upload of link je foto in de reacties hieronder, en wie weet plaatsen we deze later in een foto-artikel over de komeet.
De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we een indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.
