Lange tijd zat koffie in het verdomhoekje. Menigeen probeerde te minderen en sommigen klaagden over hartkloppingen door de cafeïne. Maar sinds een aantal jaar is in ieder geval de wetenschappelijke wereld om: koffie blijkt juist goed voor van alles en nog wat. Een nieuwe studie oordeelt opnieuw dat het beschermend werkt tegen hart- en vaatziekten.
Deze keer zijn het Chinese onderzoekers die aantonen dat de regelmatige consumptie van matige hoeveelheden koffie en cafeïne de kans op onder meer diabetes, coronaire hartziektes en beroertes vermindert. Ook de kans op het voorkomen van minstens twee cardiometabole ziektes, denk aan diabetes en een beroerte, neemt af.
Meer koffie drinken
En het wordt nog opmerkelijker: de onderzoekers adviseren om meer koffie en cafeïne te consumeren, vooral omdat de wereldbevolking ouder wordt en er daardoor meer hart- en vaatziekten voorkomen. Koffie zou een belangrijke beschermende rol kunnen spelen in bijna alle fasen van de ontwikkeling van cardiometabole aandoeningen.
“Het dagelijks drinken van drie koppen koffie, of 200 tot 300 milligram cafeïne, kan helpen het risico op meerdere hart- en vaataandoeningen en diabetes te verminderen bij mensen zonder enige ziektegeschiedenis”, zegt hoofdonderzoeker Chaofu Ke van de Soochow University in China.
50 procent minder kans op ziekte
Koffie blijkt bijzonder effectief: de matige koffiedrinkers hadden bijna 50 procent minder kans op cardiometabole aandoeningen vergeleken met mensen die helemaal geen cafeïne binnenkregen en een bijna 41 procent lager risico dan de mensen die dagelijks minder dan 100 mg cafeïne consumeerden. Drie koppen koffie per dag, wat gelijkstaat aan 200 tot 300 mg cafeïne, is dus beter dan niet of nauwelijks koffiedrinken.
De Chinese onderzoekers gebruikten gegevens uit de bekende UK Biobank, een grote, langlopende leefstijlstudie in het Verenigd Koninkrijk met meer dan een half miljoen deelnemers tussen de 37 en 73 jaar. Mensen bij wie de cafeïne-inname onduidelijk was, zijn uitgesloten van de studie. Zo bleven er ruim 172.000 mensen zonder cardiometabole aandoeningen over voor het onderzoek naar het effect van cafeïne en een kleine 190.000 deelnemers voor de studie naar koffie- en theeconsumptie.
Zeker drie koppen per dag
Het maakte niet uit hoeveel koffie of cafeïne mensen binnenkregen, tot een matige inname was er een verband met een lager risico op hart- en vaatziekten en diabetes. “De bevindingen benadrukken dat het bevorderen van de consumptie van matige hoeveelheden koffie of cafeïne als voedingsgewoonte bij gezonde mensen grote voordelen kan hebben voor het voorkomen van hart- en vaatziekten en diabetes”, aldus Ke.
Comorbiditeit
Veel studies hebben inmiddels de beschermende effecten van koffie, thee en cafeïne aangetoond. De impact op de ontwikkeling van meerdere van dergelijke aandoeningen was echter grotendeels onbekend. En dat is wel erg relevant, want mensen met één cardiometabole ziekte lopen twee keer zoveel risico op overlijden door wat voor doodsoorzaak dan ook, maar mensen met meerdere aandoeningen hebben vier tot zeven keer meer kans om te overlijden. Ook hebben zij vaker fysieke beperkingen en psychische problemen dan mensen met maar één ziekte.
In Nederland hebben bijna 2 miljoen mensen te maken met cardiometabole aandoeningen. Hieronder vallen hart- en vaatziekten, diabetes, hoge bloeddruk, chronische nierschade, obesitas en hoog cholesterol. Het is nog steeds doodsoorzaak nummer 1. Een ongezonde leefstijl is een belangrijke oorzaak. Denk aan te weinig beweging, roken en ongezond eten.
Het is lang niet de eerste studie die aantoont dat koffie beschermend werkt tegen tal van aandoeningen. Ook Nederlandse onderzoekers van de Universiteit Wageningen en het UMC Groningen kwamen eind vorig jaar tot de conclusie dat tot vier koppen koffie per dag drinken gezond is. Vooral de nieren varen er wel bij en diabetespatiënten profiteren het meest. Eerdere studies toonden ook al aan dat koffie de kans op parkinson, hart- en vaatziekten en lever- en prostaatkanker vermindert. In het algemeen heeft koffie een positief effect op de levensverwachting. Daarbij geldt wel: hoe beter de koffie gefilterd is, hoe gezonder. Het Voedingscentrum adviseert om het vanwege de cafeïne bij maximaal vijf kopjes koffie per dag te houden.