De uitstoot van methaan, een superkrachtig broeikasgas, zorgt net als CO2 voor de opwarming van de aarde. De belangrijkste uitstoters ervan zijn boerende koeien. Daar hebben wetenschappers nu iets op verzonnen: een ras dat minder boert.
In Nederland is de hele veehouderij een groot probleem geworden voor de omgeving. Niet alleen de boerende koeien zijn slecht voor het klimaat, ook de afbraak van hun mest en het land dat ze nodig hebben om te grazen leidt tot meer opwarming.
Minder boeren
Om tot een oplossing te komen hebben de onderzoekers van de Curtin University 27 wetenschappelijke publicaties geanalyseerd en tientallen mogelijke strategieën vergeleken om de methaanemissies van de Australische vlees- en zuivelindustrie naar beneden te brengen. Wat blijkt: het fokken van koeien die minder boeren laten en het herstellen van grasland kan de methaanuitstoot flink verminderen.
Meer bos
Volgens hoofdonderzoeker Merideth Kelliher is de snelste manier om minder methaan uit te stoten het grasland veranderen in wetlands en bossen, maar er is ook veel ruimte voor verbetering bij de boeren zelf. “Zo kan de methaanproductie permanent omlaag als boeren ander vee gaan fokken. Studies hebben ontdekt dat vee met een lage emissie erfelijke genetische eigenschappen heeft die de methaanproductie fors omlaag kunnen brengen”, aldus Kelliher.
Maar zo ver is het nog niet. “Behalve dat er meer onderzoek nodig is om de beste kenmerken van koeien met een lage uitstoot vast te stellen, moet er ook aandacht zijn voor de uitstoot door landgebruik en de zoektocht naar geschikte landbouwgrond voor herstel van de natuurlijke habitat”, vervolgt ze.
Meer graan, minder gras
Maar de onderzoekers vonden nog meer strategieën die de methaanemissie van de veeteelt kunnen terugdringen. Zo zijn er manieren om koeien sneller volwassen te laten worden, maar kan ook het afvalwaterbeheer bij rundvleesfabrieken beter. Verder helpt het om vee meer granen dan gras te voeren en zouden bepaalde peulvruchten of zeewier moeten worden toegevoegd aan het veevoer.
Grootste vleesexporteur ter wereld
Volgens duurzaamheidsprofessor Dora Marinova is dit de eerste keer dat een dergelijke analyse is uitgevoerd. Ze noemt het een erg belangrijke studie, omdat de methaanuitstoot wereldwijd toeneemt door een stijgende vraag naar vlees en zuivel. “Als de op een na grootste rundvleesexporteur ter wereld draagt Australië aanzienlijk bij aan de mondiale methaanuitstoot”, aldus professor Marinova. “Maar deze studie noemt verschillende mogelijke strategieën die praktisch, kosteneffectief en wetenschappelijk onderbouwd zijn om lokale en internationale beleidsmakers te helpen om de impact op klimaatverandering te verminderen.”
Laat boeren je niet wijsmaken dat hun vlees nodig is om Nederlandse monden te voeden. We zijn al sinds 2000 de grootste vleesexporteurs van de Europese Unie, nog voor grote landen als Duitsland en Spanje. Nederland exporteerde in 2020 voor 8,8 miljard euro aan vlees. Van de totale inkomsten van vlees is 60 procent afkomstig van de export en slechts 40 procent wordt in ons land zelf verkocht.
Methaan is een 34 keer sterker broeikasgas dan CO2. Het heeft als voordeel dat het niet duizenden jaren in de atmosfeer blijft hangen, maar al na tientallen jaren is verdwenen. Dat betekent dus ook dat als we de methaanuitstoot omlaag weten te brengen er al snel een koelend effect optreedt. Op dit moment is methaan nog goed voor ongeveer 20 procent van het totale broeikaseffect. Dat komt omdat we het maar blijven uitstoten waardoor de concentratie hoog blijft. In Nederland komt twee derde van de totale methaanemissie van de veehouderij en dan met name van koeien. Het is trouwens een misvatting dat het de scheten zijn van koeien waarbij methaan naar buiten komt. Het gebeurt vooral tijdens het ademen of boeren. De dieren maken methaan aan tijdens de afbraak van organische stoffen in hun maagdarmstelsel. Driekwart van de methaanuitstoot door de veehouderij komt daar vandaan, een kwart is afkomstig van de mest.
