Niet alleen het aantal vogelsoorten neemt af; de overgebleven soorten gaan ook nog eens meer op elkaar lijken.
We weten uit het verleden dat klimaatverandering zeer ontwrichtend kan zijn. Zo heeft het in de geschiedenis van de aarde al meer dan eens tot desastreuse massale uitstervingen geleid. Sommige wetenschappers beweren dat – ingeleid door de huidige opwarming van de aarde – momenteel zelfs al de zesde massa-extinctie aan de gang is. En dat heeft verstrekkende gevolgen, die in het geval van vogels zelf verder reiken dan alleen het verlies van soorten.
Winnaars en verliezers
Klimaatverandering is niet alleen een menselijk probleem. Ook dieren moeten zich aanpassen. En dat over een veel korter tijdsbestek dan evolutie normaal gesproken voor klimaatverandering uittrekt. We weten dan ook dat klimaatverandering winnaars en verliezers kent. Aan de ene kant staan de dieren die zich succesvol weten aan te passen aan veranderingen in hun leefomgeving en op die manier hun toekomst veiligstellen. Aan de andere kant kent klimaatverandering verliezers; de dieren die te langzaam meeveren en daarmee hun teloorgang tegemoet treden.
Verlies van soorten
Het betekent dan ook dat het niet te voorkomen valt dat we afscheid zullen moeten nemen van veel vogelsoorten. Maar dat is niet het enige. Niet alleen sterven vogelsoorten uit, de overgebleven soorten zullen unieke kenmerken verliezen, zo waarschuwen onderzoekers.
Studie
Met behulp van statistische modellen toont het onderzoeksteam aan dat de kans groot is dat jouw vogelgids in de toekomst een stuk saaier wordt. Want de vogels die zich met succes hebben weten aan te passen aan het veranderde klimaat, zullen waarschijnlijk aanzienlijk meer op elkaar gaan lijken. Kortom, de onderzoekers ontdekten dat de diversiteit onder de overgebleven vogels sterk zal afnemen.
Diversiteit
De soorten die het kwetsbaarst zijn voor dit verlies aan diversiteit, zijn de vogels met de meest extreme kenmerken, zo blijkt uit de bevindingen. De grootte en vorm van vogels variëren vandaag de dag enorm; van de reusachtige struisvogel tot aan de kleine, zoemende kolibrie. Maar in de toekomst zullen vogels misschien allemaal meer dezelfde grootte hebben. “De grootse en de kleinste vogels zijn de soorten waarvan gedacht wordt dat ze het meest met uitsterven worden bedreigd,” vertelt onderzoeker Emma Hughes. “We vinden sterk bewijs dat deze hypothese ondersteunt. De grootste en kleinste soorten lopen waarschijnlijk het grootste risico om te verdwijnen.”
Regio’s
Het betekent dat vogels in de toekomst dus meer op elkaar zullen lijken, waarbij de meest extreme exemplaren uitsterven. Maar dat niet alleen. De onderzoekers wijzen in hun studie ook de regio’s aan waar deze ‘homogenisatie’ het meest waarschijnlijk zal plaatsvinden. “Het Himalaya-gebergte loopt een bijzonder groot risico,” vertelt Hughes. “Hier zal het verlies van kenmerkende diversiteit het meest aanzienlijk zijn. Ook de droge en vochtige bossen van Zuid-Vietnam en Cambodja zijn uiterst kwetsbaar.”
Hughes en haar team hopen dat hun werk mensen zal helpen begrijpen hoe het verlies aan biodiversiteit de wereld zal veranderen. “De wereldwijde uitstervingscrisis betekent niet alleen dat we soorten verliezen,” concludeert ze. “Het betekent ook dat unieke eigenschappen voorgoed zullen verdwijnen.”
