Welllicht was je al bekend met de klimaatstreepjescode van het KNMI: een verzameling streepjes die duidelijk laat zien dat Nederland langzaam aan het opwarmen is. Het KNMI komt nu met een alternatieve manier om deze opwarming duidelijk te maken: de klimaatspiraal.
Zowel de klimaatstreepjescode als de klimaatspiraal zijn bedacht door de klimaatwetenschapper Ed Hawkins. Alhoewel de streepjescode een stuk populairder is dan de klimaatspiraal, is de spiraal vooral geschikter als animatie en daarmee een bewegend alternatief. In de spiraal draait ieder jaar een rondje. Hoe warmer het jaar is, hoe groter het rondje. Elk jaar heeft zijn eigen kleur. Zo kan je dus aan het kleurverloop en de grotere rondjes zien dat Nederland inderdaad de afgelopen jaren aan het opwarmen is.
Gemiddelde jaartemperatuur
De klimaatspiraal werkt net even wat anders dan de streepjescode. Zo richt de klimaatspiraal zich vooral op het weergeven van de gemiddelde temperatuur over 12 maanden. Hiervoor kijkt het KNMI (wederom) naar de metingen in De Bilt. Vervolgens wordt de gemiddelde temperatuur berekend door naar de waarden van 12 maanden te kijken, deze bij elkaar op te tellen en dat getal weer door 12 te delen. Deze waarde wordt dan bij de laatste meetellende maand geplaatst. Dus voor de waarde van december 1901 is er gekeken naar de waarden van januari 1901 tot en met december 1901. Voor de volgende berekeningen schuift dit telkens weer een maand op. Het KNMI trekt tenslotte lijntjes tussen de verschillende waarden. Omdat de aarde langzaam opwarmt, krijgen we uiteindelijk een soort van spiraalvorm te zien.
Opwarming van Nederland
Wellicht denk je dat de klimaatspiraal niet bijzonder overzichtelijk is: de data van meerdere jaren ligt over elkaar heen waardoor het wat lastig is om naar losse jaren te wijzen. Echter is dit misschien wel juist de kracht van de klimaatspiraal: de klimaatspiraal laat goed afwijkingen van het gemiddelde zien, en hoe dit gemiddelde langzaam aan het opschuiven is. En alhoewel de klimaatspiraal stopt bij het jaartal 2023, heeft het KNMI al een aantal klimaatscenario’s uitgewerkt die een beeld kunnen schetsen van de toekomst. In het hoogste klimaatscenario zal de gemiddelde jaartemperatuur in De Bilt rond 2050 naar 12,1 graden zijn gestegen. Rond 2100 zou de gemiddelde jaartemperatuur naar 14,9 graden zijn gestegen. Als dit scenario werkelijkheid wordt, hebben we een nieuwe klimaatspiraal nodig: de huidige kan maar verhogingen tot 13 graden weergeven.
Toch is er ook hoop voor de toekomst. In het laagste scenario stijgt de jaartemperatuur nog 0,9 graden door, waarna de jaartemperatuur rond de 11,4 graden zal blijven schommelen. Alhoewel de klimaatspiraal wellicht een depressief beeld weergeeft, valt de opwarming van Nederland dus nog wel te dempen. Echter gaat dit lage scenario er wel vanuit dat de mens niet alleen stopt met de uitstoot van CO2, maar ook op grote schaal CO2 uit de lucht gaat halen. Als we de draaiende lijn binnen de kaders willen houden, zullen we dus nog flink aan de bak moeten.
