Waarom begrijpt een kind een vraag van opa en oma prima, maar kijkt het verdwaasd als de slager hem dezelfde vraag voorschotelt? Het zit wellicht in de stem! Nieuw onderzoek toont aan dat kinderen bekende stemmen beter begrijpen.
Uit eerder onderzoek is al gebleken dat volwassenen woorden die een ander uitspreekt sneller en accurater kunnen verwerken als ze vertrouwd zijn met de stem van de ander. Dat komt met name tot uiting in situaties waarin het lastig is om anderen te verstaan. Denk bijvoorbeeld aan een luidruchtig feestje.
Kind
Er is echter nog weinig onderzoek gedaan naar hoe dat bij kinderen zit. Wetenschappers van New York University’s Steinhardt School of Culture, Education & Human Development brengen daar nu verandering in. Ze verzamelden 42 kinderen die tussen de zeven en twaalf jaar oud waren. De kinderen kregen een serie woorden te horen en moesten die vervolgens herhalen. Zo kregen de onderzoekers een beeld van hoe goed de kinderen in staat waren om woorden te identificeren. Daarna moesten de kinderen in vijf dagen tijd de stemmen van drie sprekers leren kennen. Dat gebeurde aan de hand van een computerprogramma waarin die sprekers de stem van een cartoonfiguur inspraken.
Nog een keer luisteren
Na vijf dagen kregen de kinderen weer een serie woorden te horen en moesten deze nazeggen. Soms werden de woorden uitgesproken door de stemmen die de kinderen kenden uit het computerprogramma en soms door stemmen die nieuw voor ze waren. De helft van de woorden die de kinderen te horen kregen, waren woorden die de kinderen waarschijnlijk kenden en gebruikten. De andere helft van de woorden was minder bekend en misschien zelfs onbekend voor de kinderen.
Accurater
Uit het onderzoek blijkt dat de kinderen de woorden accurater konden nazeggen wanneer deze voorgezegd werden door een stem die ze herkenden. Maar dat gold alleen voor de woorden die de kinderen al kenden. “Het maakte niet uit wie de onbekende woorden uitsprak – een bekende stem of de stem van een vreemde – omdat de kans dat ze het begrepen elke keer net zo groot was,” vertelt onderzoeker Susannah Levi. De kinderen die aan het begin van het onderzoek het slechtst presteerden toen ze woordjes moesten nazeggen, bleken bovendien het meeste baat te hebben bij het horen van bekende stemmen.
“Volwassenen en kinderen kunnen taal heel goed verwerken in een stille omgeving of met een koptelefoon op,” stelt Levi. “Maar meestal speelt het leven zich af in een omgeving die niet stil is.” Ze denkt dan bijvoorbeeld in het geval van kinderen aan een rumoerig klaslokaal. “Dit onderzoek toont aan dat kinderen in staat zijn om kennis over hoe een persoon klinkt in hun voordeel te gebruiken.” En dat is in hun voordeel in een rumoerige klas met een bekende stem: die van de docent.
