Het kruid heeft ook een sterke muggenwerende werking. En in hoe meer stukjes je kat de blaadjes verscheurt, hoe beter het werkt, zo blijkt uit nieuw onderzoek.
Heb je weleens een kat in de weer gezien met het gelijknamige kattenkruid? Zo ja, dan weet je dat ze er helemaal wild van worden. Ze rollebollen erin, kauwen erop en likken eraan alsof hun leven ervan afhangt. Dat is trouwens niet zo gek. Het is algemeen bekend dat deze plant – en trouwens ook zijn Aziatische tegenhanger Actinidia polygama – bedwelmende eigenschappen heeft. Maar dit is niet de enige reden dat je kat zo gek is van kattenkruid, zo ontdekten onderzoekers.
Muggenwerende werking
Kattenkruid en Actinidia polygama bevatten nepetalactol; iridoïden die de planten beschermen tegen ongedierte. Maar dat niet alleen. Al in een eerdere studie toonden onderzoekers aan dat katten die in contact waren gekomen met deze iridoïden, minder last hadden van muggen. En dus blijken deze planten – naast dat katten er high van worden – ook een sterke muggenwerende werking te hebben.
Gek gedrag
Toch is daarmee niet alles verklaard. Zoals gezegd rollen katten niet alleen over kattenkruid – wat ervoor zorgt dat de muggenafwerende stoffen op hun vacht terechtkomen -, ze likken er tevens aan en kauwen erop. De reden hiervoor bleef echter een mysterie.
Onderzoeksleider Masao Miyazaki besloot op zoek te gaan naar antwoorden. En in een nieuwe studie lijkt hij nu samen met chemici een verklaring te hebben gevonden. Zo merkten de onderzoekers op dat gescheurde en kapotte bladeren een veel sterkere geur hebben. En dus besloten ze de concentraties iridoïden in deze kapotte blaadjes te bepalen.
Studie
De onderzoekers komen tot de ontdekking dat beschadigde bladeren van kattenkruid en Actinidia polygama 20 keer meer iridoïden uitstoten dan intacte blaadjes. Om te bestuderen of deze verandering in de hoeveelheid iridoïden die vrijkomen de reactie van katten beïnvloeden, stelde het team verschillende iridoïden-cocktails samen. De ene helft had een concentratie iridoïden die overeenkomt met die van kapotte bladeren, de andere van intacte bladeren. Vervolgens schotelden ze deze cocktails een reeks katten voor.
Betere werking
De katten bleken veel langer in de weer met de cocktails waarvan de iridoïden-concentratie overeenkomt met die van kapotte bladeren. En dat kan verklaren waarom katten de blaadjes kapot scheuren en eraan likken. Hoe langer de katten namelijk door kapotte blaadjes rollen, hoe meer muggenafwerende stoffen er op hun vacht achterblijven. Kortom, de muggenafstotende werking van kattenkruid en Actinidia polygama is nóg sterker wanneer de bladeren in duizend stukjes zijn gescheurd. “We ontdekten dat wanneer de blaadjes verscheurd zijn, er tevens meer muggenwerende stoffen vrijkomen,” zegt Miyazaki. “De concentratie is zelfs tien keer hoger dan wanneer de bladeren nog intact zijn.”
Insectenwerend middeltje
Al met al tonen de onderzoekers aan dat het likken aan en kauwen op de bladeren van kattenkruid en Actinidia polygama dus zeker een doel dient. Want dit zorgt ervoor dat deze planten een nog beter insectenwerend middeltje worden. Dit beschermt de katten vervolgens effectief tegen vervelende muggensteken van onder andere de Aziatische tijgermug, wat nare gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen.
Dankzij de studie beginnen onderzoekers stapje voor stapje het gedrag van katten beter te begrijpen. Maar ze zijn er nog niet. Zo wil het team nog proberen te achterhalen welk gen precies verantwoordelijk is voor de reactie van katten op kattenkruid. “Onze toekomstige studies beloven de belangrijkste resterende vragen te beantwoorden,” besluit Miyazaki.
