Inspecteer je bord de volgende keer dus nog even goed op kleine wormpjes!
Het kan best weleens voorkomen dat rauwe of onvoldoende verhitte vis kleine parasieten – ofwel haringwormen – herbergt. Liever eet je deze natuurlijk niet op. Onderzoekers zijn er echter in een nieuwe studie achtergekomen dat de kans dat je heerlijke bord sushi toch haringwormen bevat, is toegenomen. Zo is deze kans nu 283 keer groter dan sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw.
Toename
De onderzoekers kwamen tot deze schrikbarende conclusie nadat ze duizenden wetenschappelijke artikelen hadden doorgebladerd. Daaruit bleek dat de worm nu veel vaker voorkomt en zich in de afgelopen decennia behoorlijk heeft vermenigvuldigd. “We hebben veel studies samengebundeld om zo een globaal beeld te krijgen van de veranderingen over een periode van bijna vier decennia,” zegt onderzoeker Chelsea Wood. “Het is interessant, omdat het laat zien hoe de risico’s voor mensen evenals voor zeezoogdieren in de loop van de tijd verandert. Bovendien verschaft het belangrijke informatie voor de volksgezondheid en wat er mogelijk aan de hand is met populaties zeezoogdieren die niet goed lijken te gedijen.”
Gezondheid
Het betekent dat de kans tegenwoordig veel groter is dat bepaalde vissoorten parasieten herbergen. Hoewel dit in de eerste plaats natuurlijk niet zo smakelijk klinkt, kan het opeten van haringwormen ook gevolgen hebben voor je gezondheid. Ondanks hun naam zijn haringwormen te vinden in een verscheidenheid aan zeevissen en inktsvissoorten. Wanneer mensen levende haringwormen verorberen, kan de parasiet de darmwand binnendringen. Dit kan symptomen zoals misselijkheid, braken en diarree veroorzaken. Ook kun je ernstige buikkrampen krijgen. In de meeste gevallen sterft de worm na een paar dagen en verdwijnen de ziekteverschijnselen weer.
Voordat je nu nooit meer sushi wil eten: de meeste sushi chefs en mensen die in de visserij werken hebben een getraind oog om de twee centimeter lange wormpjes te spotten. Het betekent dat deze eruit worden gevist voordat ze klanten in de supermarkt, op vismarkten of in sushibars bereiken. Toch kan het weleens voorkomen dat sommige wormpjes deze grondige inspectie doorstaan en toch op je bord belanden. Als je je zorgen maakt kun je het beste elk stukje in tweeën snijden en zo controleren of de vis worm-vrij is.
Hoewel de wormpjes dus vaak niet langer dan enkele dagen in het menselijk lichaam vertoeven, kunnen ze zich wel langer staande houden – en zich zelfs voortplanten – in zeezoogdieren. Haringwormen infecteren in eerste instantie kleine schaaldieren, zoals garnaaltjes of kreeftjes. Deze worden vervolgens weer gegeten door kleine vissen, die weer worden opgepeuzeld door grotere vissen. Uiteindelijk banen de haringwormen een weg naar de top van de voedselketen en komen op die manier in bijvoorbeeld dolfijnen en walvissen terecht. Vervolgens planten ze zich voort in de darmen van deze dieren en worden via hun uitwerpselen weer aan de oceaan afgegeven. Hoewel de precieze fysiologische effecten van deze parasieten op zeezoogdieren op dit moment nog onbekend zijn, gaan onderzoekers er vanuit dat het best weleens nadelige gevolgen kan hebben als deze parasieten jarenlang in het lichaam van een zoogdier huizen.
Risico
“Eén van de belangrijkste implicaties van deze studie is dat we nu weten dat er een enorm toenemend gezondheidsrisico is voor zeezoogdieren,” concludeert Wood. “Op dit moment wordt niet vaak aangenomen dat parasieten de reden zijn voor de achteruitgang van sommige populaties. Ik hoop daarom dat onze studie laat zien dat darmparasieten mogelijk wel de populatiegroei van kwetsbare en bedreigde diersoorten in de weg kunnen zitten.”
Wat precies deze grote toename van haringwormen heeft veroorzaakt is in nevelen gehuld. De onderzoekers denken dat mogelijk klimaatverandering, meer voedingsstoffen uit meststoffen en een toename van de populaties zeezoogdieren over dezelfde periode mogelijk een vinger in de pap hebben. “Zeezoogdieren worden sinds 1972 actief beschermd, waardoor veel populaties zeehonden, zeeleeuwen, dolfijnen en walvissen zijn gegroeid,” zegt Wood. “Omdat de wormen zich voortplanten in deze dieren is dit best een plausibele hypothese.” Dit betekent dat het herstel van sommige populaties zeezoogdieren ook het herstel van de haringworm mogelijk heeft gemaakt. “De toename van de parasitaire wormen kan dus ook een teken zijn dat het ecosysteem het goed doet,” meent Wood. Al werkt dit maar tot op zekere hoogte. Door de toename van het aantal wormen is de kans nu ook groter geworden dat ze door meer kwetsbare soorten worden verorberd, die vervolgens weer een verhoogd risico lopen op infecties. “Dat zou het nog moeilijker maken voor deze bedreigde soorten om zich te herstellen,” besluit Wood.
