Een kankerdiagnose heeft niet alleen impact op de patiënt zelf, maar ook op de gezondheid van naaste familieleden en partners. Dat blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek, gepubliceerd in het vakblad Cancer.
Een team van wetenschappers van de Mayo Clinic in de Verenigde Staten onderzocht de gezondheidsgegevens van bijna 78.000 familieleden en partners van ruim 49.000 Amerikanen met urogenitale kanker (kankers van de urinewegen en geslachtsorganen). Deze gegevens werden vergeleken met die van meer dan 81.000 familieleden en partners van mensen zonder kanker. De studie toont aan dat nauwe familieleden en echtgenoten een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van psychologische en cardiovasculaire aandoeningen na de diagnose van hun dierbare. “Een kankerdiagnose is een levensveranderende gebeurtenis voor patiënten én hun families”, zegt Mouneeb Choudry, hoofdauteur van de studie.
Zowel psychologisch als fysiek
De resultaten van het onderzoek zijn opmerkelijk. Binnen vijf jaar na de kankerdiagnose van een familielid werd bij 7,1 procent van de naasten een psychologische aandoening vastgesteld. Bij 7,6 procent werd een cardiovasculaire aandoening gediagnosticeerd. In vergelijking met families die niet door kanker waren getroffen, hadden de naasten van kankerpatiënten een 10 procent hoger risico op het ontwikkelen van een psychologische aandoening in het eerste jaar na de diagnose. Na drie jaar was dit risico nog steeds 5 procent hoger, en na vijf jaar 4 procent. Voor cardiovasculaire aandoeningen waren de cijfers nog verontrustender. In het eerste jaar na de diagnose was het risico maar liefst 28 procent hoger. Na drie jaar bleef dit verhoogde risico 16 procent, en na vijf jaar nog steeds 14 procent.
Ouders van kinderen met kanker meest kwetsbaar
Het onderzoek bracht verder aan het licht dat niet alle familieleden in gelijke mate werden beïnvloed. Ouders van kinderen met kanker bleken het meest kwetsbaar. Zij hadden in het eerste jaar na de diagnose een bijna vier keer zo hoog risico op negatieve gezondheidsuitkomsten in vergelijking met andere familieleden. Ook het type kanker speelde een rol in de impact op familieleden. Een diagnose van nier- of blaaskanker bleek het meest stressvol, terwijl teelbalkanker de minste stress veroorzaakte binnen de categorie urogenitale kankers. De onderzoekers suggereren dat de verhoogde gezondheidsrisico’s bij familieleden kunnen worden verklaard door de stress en het trauma die gepaard gaan met de kankerdiagnose van een dierbare. Factoren zoals financiële zorgen, de belasting van de behandeling en de emotionele impact spelen hierbij een belangrijke rol.
Meer hulp nodig voor familieleden
De studie doet suggesties voor toekomstige behandelingen en ondersteuning van familieleden van kankerpatiënten. Er wordt onder meer geadviseerd om gerichte hulp te bieden aan partners en naasten van mensen met kanker. Deze hulp moet specifiek inspelen op hun welzijn en de unieke uitdagingen van mantelzorg. Ook is het belangrijk om hen beter voor te lichten en hen te helpen omgaan met de emotionele en fysieke belasting van het zorgen voor een dierbare met kanker. Daarnaast zou een regelmatige controle van de mentale en fysieke gezondheid van familieleden helpen.
Mantelzorgers in Nederland
Mantelzorgers zijn familieleden, vrienden of buren die zorgen voor iemand in hun directe omgeving die hulp nodig heeft, zoals een ziek of ouder familielid. In Nederland zijn er ongeveer 5 miljoen mantelzorgers, wat neerkomt op één op de drie mensen van 16 jaar en ouder. Meer dan 800.000 van hen biedt intensieve zorg, vaak meer dan drie maanden lang en meer dan acht uur per week. Bijna een half miljoen mantelzorgers ervaart deze zorg als zwaar belastend. Ook combineren veel mantelzorgers, ongeveer één op de vier, hun zorgtaken met een betaalde baan.
