Nederlandse onderzoekers nemen de proef op de som.
Vandaag start een onderzoek waarin gekeken wordt of het BCG-vaccin een rol kan spelen in de strijd tegen het coronavirus, dat met name ouderen hard treft. Gehoopt wordt dat het vaccin de kans op infectie kan verkleinen of – als er toch infectie optreedt – ervoor kan zorgen dat mensen minder ernstige symptomen ontwikkelen.
Experiment
Om dat nader te onderzoeken worden de komende tijd 1600 ouderen (mensen boven de 60) verzameld. De helft ervan krijgt het BCG-vaccin. De andere helft niet.
Over het vaccin
Het BCG-vaccin wordt normaliter ingezet tegen tuberculose. Maar eerdere studies hebben aangetoond dat het ook de afweer tegen andere ziekteverwekkers verhoogt. Het vaccin geeft het afweersysteem als het ware een boost, waardoor het ook beter raad weet met ziekteverwekkers waar het vaccin niet in eerste instantie voor bedoeld was. Zo blijkt het BCG-vaccin bijvoorbeeld iets beter te beschermen tegen griep. Of het ook enige bescherming biedt tegen SARS-CoV-2 is nog onduidelijk. Maar daar moet dit onderzoek onder ouderen dus verandering in brengen.
Tweede studie
Het onderzoek onder ouderen – uitgevoerd door het Radboudumc en UMC Utrecht – kan gezien worden als een aanvulling op een ander, nog lopend onderzoek, waarbij het BCG-vaccin aan zorgmedewerkers wordt toegediend. Duizend zorgmedewerkers doen aan dit onderzoek mee. En ook hierbij krijgt de helft het vaccin wel toegediend en de helft niet. “Vallen tijdens deze epidemie minder mensen in de met BCG gevaccineerde groep uit door ziekte, dan is dat een bemoedigend resultaat,” liet onderzoeker Mihai Netea eerder weten.
Vaccin
Als het BCG-vaccin inderdaad de kans op een infectie verkleint of tot een mildere infectie leidt, zou dat bijzonder hoopgevend zijn. Want een vaccin dat specifiek ontwikkeld is om het nieuwe coronavirus een halt toe te roepen, laat nog even op zich wachten. Hoewel er inmiddels zo’n 70 veelbelovende kandidaat-vaccins in ontwikkeling zijn, verwachten experts dat de inzet ervan nog zeker een jaar tot anderhalf in de toekomst ligt. Dat heeft alles te maken met de vele tests die een vaccin moet ondergaan alvorens het op grote schaal kan worden ingezet. Tijdens die tests moet niet alleen de effectiviteit van het vaccin, maar ook de veiligheid ervan worden beoordeeld.
Kinderen
Eerder liet Netea in gesprek met Scientias.nl weten dat het onderzoek naar het BCG-vaccin mogelijk ook kan helpen verklaren waarom kinderen doorgaans weinig last hebben van het nieuwe coronavirus. Als het BCG-vaccin de afweer een boost geeft, doen andere vaccins dat mogelijk ook. En kinderen zijn dankzij het Rijksvaccinatieprogramma een groep die zeer frequent en tegen allerhande ziekten wordt ingeënt.
Andere studies
Wereldwijd lopen momenteel tal van onderzoeken die meer inzicht moeten geven in SARS-CoV-2 en de bestrijding ervan. En ook Nederland draagt zijn steentje bij. Bijna dagelijks komen er nieuwe onderzoeken van de grond. Zo kondigde het Radboudumc vandaag tevens aan een onderzoek te starten naar antistoffen tegen SARS-CoV-2. Doel is om vast te stellen of ook mensen die slechts milde symptomen hebben antistoffen tegen het virus aanmaken en of deze antistoffen ook daadwerkelijk in staat zijn om de infectie af te remmen. En Nederlandse kinderartsen gaan onder leiding van het Willem Alexander Kinderziekenhuis in Leiden systematisch gegevens verzamelen van kinderen die in het ziekenhuis belanden, omdat ze het coronavirus hebben opgelopen. Dat onderzoek – dat eveneens vandaag werd aangekondigd – moet meer inzicht geven in waarom de meeste kinderen weinig last hebben van het virus en welke kinderen er juist wel vatbaar voor zijn en hoe die laatstgenoemden het beste behandeld kunnen worden.
Het nieuwe coronavirus dook eind december in China op en verspreidde zich snel over de rest van de wereld. Deze week werd een trieste mijlpaal bereikt: het aantal bevestigde besmettingen is de grens van 2 miljoen gepasseerd. Meer dan 137.000 mensen zijn al aan het virus overleden. Mensen die het virus oplopen, kunnen klachten ontwikkelen zoals koorts en hoesten. In sommige gevallen krijgen mensen ernstige ademhalingsproblemen, waardoor een opname in het ziekenhuis noodzakelijk is. In Nederland is het virus – sinds het 49 dagen geleden voor het eerst bij een Nederlander werd aangetroffen – al bij meer dan 28.000 mensen vastgesteld. Iets meer dan 3100 mensen zijn door toedoen van het virus overleden. In een poging het virus af te remmen, hebben landen wereldwijd verschillende maatregelen afgekondigd. Zo zijn in veel landen de scholen gesloten – waardoor nu meer dan 1 miljard kinderen thuiszitten – en ook roepen veel overheden de burger op om zoveel mogelijk thuis te blijven en afstand te houden van anderen. Hoelang de maatregelen nog nodig zijn om het virus zodanig te bedwingen dat iedereen de zorg kan krijgen die hij of zij nodig heeft, is onduidelijk. Vaststaat dat de maatregelen stapsgewijs moeten worden afgebouwd. En een terugkeer naar de wereld zoals we die voor december 2019 kenden, kan volgens onderzoekers zelfs nog jaren op zich laten wachten.