De iconische rode kleur van Mars blijkt toch een andere oorzaak te hebben dan altijd gedacht. Kan dit ons iets vertellen over het verleden van de rode planeet?
Mars roept al jaren veel vragen op bij mensen: zouden we er ooit kunnen wonen? Is er leven op Mars? En waarom is Mars rood? De wetenschap heeft heel lang in de verkeerde richting gedacht over die laatste vraag blijkt uit nieuw onderzoek. Onderzoekers zeggen nu de èchte oorzaak te hebben gevonden van de rode kleur die mogelijk wijst op een leefbaar verleden op Mars.
Ontdekking
“Over de fundamentele vraag waarom Mars rood is, wordt al honderden, zo niet duizenden jaren nagedacht,” zegt onderzoeker Adam Valantinas van de Brown University in de Verenigde Staten. Zijn internationale onderzoeksteam, onder leiding van de Universiteit van Bern en de Brown University, heeft die vraag eindelijk beantwoord. Lang werd gedacht dat de rode kleur werd veroorzaakt door het droge, roestkleurige mineraal hematiet, maar dat blijkt toch niet zo te zijn. De rode kleur komt namelijk door het waterrijke ijzermineraal ferrihydriet. De wind op Mars verspreidt deze stof over de hele planeet, wat de rode kleur veroorzaakt.
Dit nieuws is volgens de onderzoekers baanbrekend, want deze ontdekking wijst op een nat en bewoonbaar verleden van de planeet. Ferrihydriet wordt namelijk alleen gevormd als koel water en zuurstof aanwezig is. Daarnaast wordt het stofje ook gevormd bij lagere temperaturen dan andere mineralen die eerder werden benoemd, zoals hematiet. Dat zijn totaal andere omstandigheden dan de droge en koude omgeving van het huidige Mars. “Dit suggereert dat Mars ooit een nat milieu heeft gehad, wat een essentiële voorwaarde is voor het ontstaan van leven.”
Proces
De wetenschappers zijn tot deze conclusie gekomen door de meetgegevens van een aantal Marsorbiters en Marsrovers te vergelijken met de uitkomsten van experimenten in laboratoria. Het team testte daar hoe licht reageert op ferrihydrietdeeltjes en andere mineralen onder nagebootste Martiaanse omstandigheden. “Wat we willen begrijpen is het oude klimaat op Mars, de chemische processen op Mars – niet alleen vroeger, maar ook nu”, zegt Valantinas. Daarnaast willen ze graag weten of er ooit leven was op Mars. “Om dat te begrijpen, moet je de omstandigheden begrijpen die aanwezig waren tijdens de vorming van dit mineraal.”
Verifiëren
Het is belangrijk nieuws, maar de bevindingen moeten eigenlijk nog geverifieerd worden met behulp van de bodemmonsters van Mars die momenteel door Marsrover Perseverance worden verzameld. Als de rover terug is met de bodemmonsters, kunnen we pas echt zien of de ferihydriet-theorie van dit onderzoeksteam klopt.