Jonge T. rex had 18 keer meer kracht in zijn kaken dan wij mensen

Het waren geen bottenbrekers zoals hun ouders, maar toch hadden jonge T. rexen al behoorlijk wat kracht in de kaken, zo blijkt uit nieuw onderzoek.

Van volwassen T. rexen weten we dat ze een enorme bijtkracht hadden die wel op kon lopen tot zo’n 35.000 newton (N). Maar hoe zat dat eigenlijk met jonge T. rexen? Wetenschappers hebben zich nu in die vraag vastgebeten. En hun onderzoek wijst uit dat de bijtkracht van de jonge vleesetende dinosaurussen zo rond de 5600 N moet hebben gelegen.

Hyena en krokodil
Daarmee zit de bijtkracht van jonge T. rexen zo’n beetje tussen die van een moderne hyena en krokodil in. Ook moeten we concluderen dat de jonge T. rexen een 18 keer grotere bijtkracht hadden dan wij moderne mensen.

De onderzoekers trekken die conclusies onder meer op basis van fossiele vondsten. Zo zijn jaren geleden twee botten teruggevonden met daarin de tandafdrukken van een jonge T. rex (zie kader).

Een aantal jaar geleden ontdekte onderzoeker Joseph Peterson in de Amerikaanse staat Montana een schedel van een jonge T. rex met daarin tandafdrukken. Het gaat vrijwel zeker om afdrukken van een jonge T. rex, zo legt Peterson uit. “Welke andere dinosaurus zou in staat zijn om een andere T. rex te bijten en afdrukken achter te laten in de schedel?” De verwonding was waarschijnlijk het resultaat van een gevecht over voedsel of territorium. Bovendien kwam zowel de vorm als de grootte van de tandafdrukken overeen met die van een jonge T. rex. En ook de ruimte tussen de afdrukken kwam overeen met de ruimte die er tussen de tanden van een jonge T. rex zat. Daarnaast werd in hetzelfde gebied een staartwervel van een plantenetende dino ontdekt met vergelijkbare tandafdrukken. Dat deze planteneter leefde in een tijd waarin hij eigenlijk alleen iets van T. rex te vrezen had, onderschrijft het idee dat de tandafdrukken door een jonge T. rex zijn achtergelaten. Waarschijnlijk doorboorde de jonge T. rex het bot per ongeluk toen hij het vlees van de botten van het reeds dode dier af probeerde te trekken.

Experiment
Om meer inzicht te krijgen in de bijtkracht van jonge T. rexen, reconstrueerden onderzoekers de tand van een 13 jaar oude T. rex en plaatsten deze in een mechanisch frame. Dat frame werd met uiteenlopende krachten losgelaten op een koeienbot, in een poging de tandafdrukken die een jonge T. rex in de gefossiliseerde dinosaurusbotten had achtergelaten, na te bootsen. Uiteindelijk lukte het de onderzoekers zeventien keer om zo tandafdrukken te creëren die zowel qua diepte als vorm overeenkwamen met de afdrukken op het gefossiliseerde bot. Afgaand op die succesvolle pogingen concluderen de onderzoekers dat jonge T. rexen een bijtkracht van tot wel 5641 N hadden.

Eerdere schattingen
Daarmee hadden jonge T. rexen een krachtigere beet dan eerder werd aangenomen. Eerdere schattingen suggereerden namelijk dat de jonge T. rex een bijtkracht van zo’n 4000 N had. Deze schattingen waren onder meer gebaseerd op een reconstructie van de kaakspieren of berekeningen waarbij men de bijtkracht van een jonge T. rex vaststelde door die van volwassen T. rexen – afhankelijk van de omvang van de jonge T. rex – simpelweg iets af te schalen.

Jong versus oud

De tanden van jonge tyrannosaurussen zijn anders dan die van hun ouders. Jonge T. rexen hadden tanden die van bovenaf gezien ovaalvormig waren. Ook waren ze behoorlijk scherp en daarmee geschikt om vlees van botten te scheuren. Volwassen T. rexen hadden van bovenaf gezien meer ronde tanden die als een soort paaltjes uit de kaak kwamen zetten en voornamelijk heel geschikt waren om botten te breken. In al dat geweld sneuvelde er ongetwijfeld ook weleens een tand, maar dat was geen probleem; zowel jonge als oude T. rexen beschikten over reserve-tanden die doorkwamen zodra hun voorgangers verloren gingen.

Ecosysteem
Onderzoekers willen graag een nauwkeurig beeld krijgen van de bijtkracht van jonge T. rexen. Aan de hand daarvan kan namelijk ook nauwkeuriger worden vastgesteld welke rol de vleeseters in hun ecosysteem vervulden en op welke prooien ze zich richtten. “Als je bijna 6000 N aan bijtkracht hebt, kom je (qua prooien, red.) in een net iets andere gewichtklasse,” aldus onderzoeker Jack Tseng.

“Waren ze (de jonge T. rexen, red.) al botten aan het breken? Nee, maar zij doorboorden de botten wel,” stelt onderzoeker Joseph Peterson. “Het geeft ons een beter beeld van hoe ze zich voedden, wat ze aten. Het geeft zo een completer beeld van hoe dieren zoals tyrannosaurussen leefden en groeiden en welke rollen ze in hun ecosysteem speelden.”

Uiteindelijk hopen onderzoekers ook de bijtkracht van T. rexen van andere leeftijden vast te kunnen stellen. Het doel is om zo een curve te creëren die beschrijft hoe de bijtkracht zich naarmate de T. rex ouder werd, ontwikkelde. Het eerste punt op die curve is nu gezet. “Wat cool is aan de vondst van tandafdrukken van een jonge tyrannosaurus is dat deze ons vertelt dat 13-jarige T. rexen nog niet in staat waren om botten te breken, maar dat al wel probeerden en de botten al vrij diep doorboorden,” aldus Peterson. “Waarschijnlijk bouwden ze zo, naarmate ze ouder werden, hun krachten op.”

Bronmateriaal

"Young T. rexes had a powerful bite, even if only one-sixth that of their parents" - University of California, Berkeley
Afbeelding bovenaan dit artikel: Willgard Krause from Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd