Heb je voor de zoveelste keer de spaghetti te lang gekookt, heeft je zoontje je pas geverfde muur met stift versierd of drong er weer iemand voor in de rij, terwijl je haast had? Word niet boos, maar tel tot tien. Al is het alleen al om je hart te ontzien.
Amerikaanse onderzoekers hebben namelijk aangetoond dat de vaatwand van je bloedvaten onder druk komt te staan, zelfs al bij korte woede-uitbarstingen. Dit soort stress verhoogt de kans op hart- en vaatziekten en beroertes bij hartpatiënten, zo is al eerder aangetoond.
Alleen woede
En ook bij gezonde mensen is er een link gevonden tussen boosheid en de gezondheid van hart en vaten. De oorzaken zijn niet helemaal duidelijk, maar wat deze nieuwe studie laat zien is dat als wij zelf ontspannen blijven onze bloedvaten dat ook doen. Gek genoeg hadden gevoelens van angst en verdriet dit effect niet op de binnenwand van bloedvaten, hoewel eerder onderzoek ook deze emoties in verband bracht met hartproblemen.
“We zagen alleen dat woede leidde tot schade aan de bloedvaten, maar we begrijpen nog niet wat het is dat deze schade veroorzaakt”, zegt Daichi Shimbo, hoogleraar geneeskunde aan de Columbia University.
Nare herinneringen
De onderzoekers verdeelden 280 gezonde proefpersonen over vier groepen, die een taak moesten uitvoeren. De activiteiten duurden steeds acht minuten. Ervoor en erna werd bloed afgenomen om de celwanden te analyseren. De eerste groep moest een boze herinnering ophalen, de tweede groep moest aan een angstige gebeurtenis terugdenken, de derde groep ging een reeks deprimerende zinnen lezen om verdrietig te worden en de controlegroep moest steeds tot honderd tellen om emotioneel neutraal te blijven. Alleen bij het oproepen van woede was een vernauwing van de bloedvaten meetbaar drie minuten na het einde van de taak. Die verdween weer na veertig minuten.
Toch maar wel opkroppen
Soms zeggen mensen weleens dat het goed is om je boosheid eruit te gooien en niets op te kroppen. Dat is misschien beter voor je humeur of voor je geestelijke gezondheid, maar het geldt niet voor je hart. Vooral als je vaak boos bent en al een verhoogd risico loopt op hartproblemen moet je oppassen, waarschuwen de onderzoekers, al moet nog nauwkeuriger in beeld worden gebracht hoe woede zoveel effect kan hebben op je bloedvaten. “Onderzoek naar de onderliggende verbanden tussen woede en schade aan de bloedvaten kan tot een betere behandeling leiden van mensen met een verhoogd risico op hartziekten”, zegt Shimbo nog. Mogelijk kunnen die bijvoorbeeld een cursus anger-management volgen.
Niet over één kam
In het algemeen lijkt het beter om toch maar eerst tot tien te tellen voor je ontploft. Het is ook niet de eerste studie die aantoont dat extreme emoties effect kunnen hebben op onze hartgezondheid. De onderzoekers benadrukken wel dat niet iedere emotie hetzelfde is. Er werden immers geen veranderingen in de bloedvaten gezien bij angst en verdriet. “Daarom moeten we niet alle negatieve emoties over één kam scheren als het gaat om hart- en vaatziekten”, schrijven ze. Bovendien is ook nog niet helemaal duidelijk hoe omkeerbaar de schade is. Het lijkt erop dat als de woede verdwijnt, de bloedvaten ook weer verwijden.
Het is lang niet voor het eerst dat er een relatie wordt aangetoond tussen emoties en hartziekten. Al in de jaren 90 ontdekten de Japanners het gebroken hart-syndroom dat ze daar tako tsubo noemen: als gevolg van enorme emotionele pijn of stress kunnen mensen een hartaanval krijgen. Volgens onderzoek in de VS uit 2005 zou het in 90 procent van de gevallen om oudere vrouwen gaan die door hun lagere oestrogeenwaarden toch al een kwetsbaarder hart hebben. Meestal krijgen mensen het syndroom na het verlies van een dierbare, vandaar ook de naam. Het gebroken hart-syndroom ontstaat doordat de hartspieren in een soort winterslaap terechtkomen, schreven we eerder. “De cellen leven nog wel, maar zijn als het ware gehandicapt”, vertelde cardioloog Scott Sharkey, die in 2010 meer dan honderd patiënten met een gebroken hart bestudeerde. Zij hadden vaak een geliefde verloren of een andere traumatische ervaring doorgemaakt. Hun hart functioneerde soms nog maar voor 20 procent, wat de situatie erg gevaarlijk maakt. Het goede nieuws: de meesten herstelden snel. Binnen 48 tot 72 uur functioneerde het hart vaak weer voor 60 procent. De onderzoekers noemden het opvallend hoe snel patiënten er weer bovenop waren.
