Jacht naar leven breidt zich uit naar 20.000 rode dwergen

Het SETI-instituut dat op zoek is naar buitenaards leven heeft haar jachtgebied uitgebreid en wel met 20.000 rode dwergen!

Het SETI-instituut is al jaren op zoek naar radiosignalen afkomstig van buitenaardse wezens. Maar die zoektocht – die tot op heden vruchteloos is – was eigenlijk altijd gericht op zonachtige sterren en hun omgeving. Maar nu gaat het instituut het over een andere boeg gooien: SETI richt de pijlen op 20.000 rode dwergen en hun omgeving.

Zonachtige sterren
“Rode dwergen hebben in het verleden weinig aandacht gekregen van SETI-wetenschappers,” erkent onderzoeker Jon Richards. “Dat komt doordat wetenschappers aannamen dat andere intelligente soorten zich zouden bevinden op planeten die draaien rond sterren die vergelijkbaar zijn met onze zon.”

Een artistieke impressie van een planeet die cirkelt rond een rode dwerg. Afbeelding: NASA / ESA / G. Bacon (STScI).
Een artistieke impressie van een planeet die cirkelt rond een rode dwerg. Afbeelding: NASA / ESA / G. Bacon (STScI).
Twee redenen
Er zijn twee redenen waarom onderzoekers lang dachten dat de omgeving van rode dwergen niet geschikt is voor het ontstaan en in standhouden van (intelligent) buitenaards leven. Beide redenen hebben alles te maken met de leefbare zone rond een rode dwerg. De leefbare zone is een denkbeeldige zone rond een ster. Eventuele planeten in deze zone ontvangen precies genoeg licht en dus warmte van hun ster om ‘leefbaar’ te zijn, dat wil zeggen: vloeibaar water te bevatten. Omdat rode dwergen veel kleiner zijn en minder licht en warmte afgeven dan bijvoorbeeld onze zon, zou je denken dat de leefbare zone rond een rode dwerg smaller is en de kans dat er een leefbare planeet rond zo’n ster draait ook kleiner is.
En dan de tweede reden: zelfs als er in die smalle leefbare zone een planeet te vinden is, dan is deze waarschijnlijk toch niet leefbaar, zo stelden onderzoekers. Omdat een rode dwerg weinig warmte afgeeft, bevindt de leefbare zone zich dicht bij de ster. Dat betekent dat ook de afstand tussen een planeet in die leefbare zone en de ster vrij klein is. Zo klein dat de planeet waarschijnlijk een synchrone rotatie kent. Dat wil zeggen dat altijd dezelfde zijde van die planeet op de ster gericht is. Het resultaat: de ene kant van de planeet is gloeiend heet en de ander zijde is veel kouder. Niet direct de beste plek voor het ontstaan en in standhouden van leven.

Oceanen en atmosferen
Maar toch gaat SETI nu dus op jacht naar leven nabij rode dwergen. Waarom? Recent onderzoek toont aan dat er op planeten rond rode dwergen leven mogelijk is, zelfs wanneer ze continu dezelfde zijde op die rode dwerg gericht hebben. Zolang die planeten maar oceanen en atmosferen hebben. Die atmosfeer of oceanen kunnen namelijk hitte van de dagzijde (de zijde die continu op de ster gericht is) naar de nachtzijde verplaatsen, waardoor toch een groot deel van de planeet leefbaar is.

Drie planeten rond een rode dwerg. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.
Drie planeten rond een rode dwerg. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech.

Ouder
Nu recent onderzoek aantoont dat leven rond rode dwergen helemaal niet uitgesloten is, is dit eigenlijk de beste plek om op zoek te gaan naar intelligent leven. Rode dwergen zijn gemiddeld miljarden jaren ouder dan zonachtige sterren. “Oudere zonnestelsels hebben veel meer tijd gehad om intelligente soorten voort te brengen,” benadrukt onderzoeker Seth Shostak.
Bovendien heeft recent onderzoek aangetoond dat ongeveer een zesde tot de helft van alle rode dwergen een planeet bezitten die zich in de leefbare zone bevindt. “Ongeveer driekwart van alle sterren zijn rode dwergen,” legt Shostak uit. “Dat betekent dat wanneer je een groot aantal van deze sterren bestudeert – laten we zeggen de dichtstbijzijnde 20.000 – deze gemiddeld de helft dichterbij staan dan de dichtstbijzijnde 20.000 zonachtige sterren.” En dichterbij betekent dat een eventueel signaal van die sterren en hun omgeving sterker is.

Naar verwachting gaat het onderzoek naar de 20.000 rode dwergen zo’n twee jaar in beslag nemen.

Bronmateriaal

"New Search for Signals from 20,000 Star Systems Begins" - SETI
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Colby Gutierrez-Kraybill (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd