Israëlische onderzoekers laten 2000 jaar oude zaden van beroemde dadelpalm uitlopen

Gehoopt wordt dat het ertoe leidt dat moderne dadels straks een stuk lekkerder zijn.

Geschiedschrijvers riepen erover: de dadels die honderden tot duizenden jaren geleden in Judea (gelegen in het zuidelijke deel van Israël) werden geteeld. Ze waren niet alleen enorm groot, maar ook heel zoet en konden langdurig worden opgeslagen. En daarmee onderscheidden ze zich duidelijk van de dadels die in die tijd elders werden geteeld.

Ontkiemen
Wellicht loopt het water je in de mond. En dan moeten we je teleurstellen. Deze beroemde Judese dadelpalmen zijn namelijk ten onder gegaan. “Hoewel bewijs suggereert dat de kweek van Judese dadels voort werd gezet tijdens de Byzantijnse en Arabische periode (vierde tot elfde eeuw na Christus) bleken latere veroveringen van het gebied zo vernietigend te zijn dat er tegen de negentiende eeuw geen spoor meer van deze historische kwekerijen te vinden was,” zo schrijven onderzoekers in het blad Science Advances.

Maar er is ook goed nieuws, zo blijkt uit hetzelfde wetenschappelijke paper dat eerder deze week werd gepubliceerd. De kwekerijen mogen dan verdwenen zijn; zaden van deze beroemde dadelpalm zijn wél bewaard gebleven. En het is onderzoekers nu gelukt om meerdere daarvan te laten ontkiemen.

Methuselah
Het onderzoek kan gezien worden als een vervolg op een studie die in 2005 verscheen. Toen maakte dezelfde onderzoeksgroep bekend erin geslaagd te zijn om een 1900 jaar oud zaadje van een dadelpalm te laten ontkiemen. Het zaadje – ontdekt in Masada, een nog door koning Herodes bewoonde citadel die uitkeek over de Dode Zee – groeide uit tot een mooie dadelpalm die, heel toepasselijk, Methuselah werd gedoopt en inmiddels al enkele meters hoog is. In het nieuwe onderzoek maken de wetenschappers bekend nu nog eens vijf zaden van Judese dadelpalmen te hebben laten ontkiemen. Het gaat om 2000 jaar oude zaden die zijn teruggevonden tijdens opgravingen in de Judese woestijn. In totaal gingen de onderzoekers met 32 van deze zaden aan de slag. De zaden werden gedateerd, gewogen en gemeten. Vervolgens werden ze gedurende 24 uur in water gelegd en blootgesteld aan verschillende stoffen – waaronder plantenhormonen en organische meststof – om de kans op ontkieming te vergroten. Uiteindelijk kwamen zes van de zaden uit. Waarom de andere zaden niet uitliepen, is onduidelijk; zo op het eerste gezicht zijn de zes ontkiemde zaden niet heel anders dan de zaden die niet ontkiemden.

Levensduur
Dat deze zaden na 2000 jaar stilletjes in de Judese woestijn te hebben gelegen, nog steeds in staat zijn tot ontkiemen, is opmerkelijk. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de lange levensduur van de zaden. Aangenomen wordt echter dat het feit dat het in het gebied waar de zaden zijn teruggevonden altijd vrij droog is, een belangrijke rol heeft gespeeld. “In de huidige studie kan de beperkte neerslag en vochtigheid rond de Dode Zee bij hebben gedragen aan de levensduur van de oude dadelpalmzaden,” zo schrijven de onderzoekers. Dat de zaden bij grote droogte wachten op betere tijden, zou een zinvolle evolutionaire aanpassing zijn in het uiterst droge gebied waarin dadelpalmen hun zaden verspreiden.

In totaal hebben onderzoekers nu dus zeven historische dadelpalmen tot hun beschikking voor onderzoek. “Dit onderzoek (…) biedt ons de unieke kans om de oorsprong van de historische dadelpalmpopulatie die 2000 jaar geleden in Judea te vinden was, opnieuw te ontdekken,” zo schrijven de onderzoekers. En dat kan en passant ook nog eens grote implicaties blijken te hebben voor de moderne liefhebber van dadels. “De eigenschappen van de Judese dadelpalm kan een nieuw licht werpen op de teelt ervan, die leidde tot de hoge kwaliteit van het fruit.” In andere woorden: als we weten hoe de oude inwoners van het zuiden van Israël hun beroemde dadels kweekten, kunnen we die kennis wellicht ook loslaten op de moderne dadelkwekerijen en uiteindelijk zelfs de beroemde Judese dadel benaderen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd