Platentektoniek is volgens wetenschappers erg belangrijk geweest voor de ontwikkeling van leven op aarde. Kunnen we dit proces ook op exoplaneten observeren?
Dat de aarde een leefbare planeet is, hebben we te danken aan veel variabelen en toevalligheden. Ten eerste hebben we geluk dat er kort na de oerknal meer materie dan antimaterie in ons heelal aanwezig was, anders was er geen materie om sterren en planeten te vormen. Daarnaast draait de aarde op de perfecte afstand om een fijne, stabiele ster.
De aarde is op dit moment het enige bekende hemellichaam met platentektoniek. Toch is het aannemelijk dat ook andere aardachtige exoplaneten platentektoniek hebben. Hoe zwaarder de planeet, hoe groter de kans dat platentektoniek voorkomt. Dit zou moeten betekenen dat platentektoniek ook moet voorkomen op de zogenoemde superaardes. De aarde is een grensgeval, maar het mechanisme wordt op onze planeet door de aanwezigheid van water in gang gehouden.
Vulkaanuitbarstingen
Maar hoe vinden we platentektoniek op buitenaardse werelden? Studenten van de universiteit van Washington in Seattle beweren dat de spectrale vingerafdrukken van grote vulkaanuitbarstingen op exoplaneten vanaf de aarde te zien zijn. Bij grootschalige vulkanische activiteit is de kans groot dat er ook platentektoniek is. Dit komt omdat explosieve vulkanische erupties vaak plaatsvinden op de randen van tektonische platen.
Nieuwe generatie telescopen
“Als we een grootschalige vulkanische uitbarsting op een exoplaneet spotten – en deze planeet voldoet aan andere criteria – dan moeten we deze exoplaneet nog beter bestuderen”, zegt hoofdauteur Amit Misra. “Er is dan namelijk een verhoogde kans op de aanwezigheid van (microscopisch) leven.” Misra hoopt dat de toekomstige generatie telescopen vulkanische uitbarstingen gaat vinden op exoplaneten. Denk aan de James Webb-telescoop (2018) en de drie reuzentelescopen die in het volgende decennium in gebruik worden genomen.
