Is er op een andere plek in het zonnestelsel leven? Er is nog geen antwoord op deze vraag, maar er zijn wel enkele plekken die wetenschappers onder de loep nemen. Met stip op de eerste plek staat Enceladus.
De ruimtefoto van de week is een prachtige foto van Enceladus. Deze maan draait om de planeet Saturnus. De 500 kilometer brede maan is bijzonder koud en geheel bedekt met ijs. Enceladus is regelmatig gefotografeerd door de Cassini-ruimtesonde. In 2017 kwam er een einde aan de Cassini-missie en verbrandde het ruimtevaartuig in de atmosfeer van Saturnus. In 2017 kozen bezoekers van Scientias.nl de veertig mooiste Cassini-foto’s, waarbij de onderstaande foto van Enceladus als winnaar uit de bus kwam.
Onder het bevroren oppervlak bevindt zich een 65 kilometer dikke oceaan. In 2019 schreven wetenschappers in het vakblad Science dat deze ondergrondse oceaan verrijkt wordt met waterstofgas. Dit zou wel eens een bron van leven kunnen zijn. Waterstofgas dringt de oceaan binnen dankzij hydrothermale activiteit op de bodem van de oceaan. Onderzoekers tonen daarmee aan dat de drie basisingrediënten voor leven – vloeibaar water, een energiebron voor metabolisme en de juiste chemische ingrediënten – vrijwel allemaal aanwezig zijn. Alleen fosfor en zwavel zijn nog niet gevonden, maar dat is slechts een kwestie van tijd.
Waterpluimen bevatten ingrediënten voor aminozuren
Regelmatig spuit de maan torenhoge waterpluimen de ruimte in. In deze pluimen vonden onderzoekers onlangs nieuwe organische verbindingen. Deze verbindingen die stikstof en zuurstof vervoeren, spelen een sleutelrol bij de productie van aminozuren: complexe moleculen die dienen als de bouwstenen voor eiwitten. Zonder deze eiwitten zou het leven zoals we dat op aarde kennen niet kunnen bestaan. “We weten nog niet of aminozuren nodig zijn voor buitenaards leven, maar het vinden van de moleculen die aminozuren vormen is een belangrijk stuk van de puzzel”, vertelt onderzoeker Nozair Khawaja.
Geen missie naar Enceladus, maar wel naar Titan
Wetenschappers hopen ooit onder het ijs van Enceladus te kijken, maar helaas staan er nog geen missies op de planning. Dit heeft er o.a. mee te maken dat de ijskap een gemiddelde dikte heeft van twintig kilometer. Op de zuidpool is de ijskap dunner dan vijf kilometer, maar daar boor je nog steeds niet zo door heen. Het is dan interessanter om een ruimtesonde met een radarinstrument naar Enceladus te sturen om op deze manier onder het ijs te ‘kijken’. Gelukkig zijn er wel andere missies naar Saturnus en haar manen gepland. Zo gaat in 2036 de quadrocopter Dragonfly de maan Titan verkennen. De drone gaat landen in de Shangri-La duinen op Titan en vliegt vervolgens verder naar andere plekken. Ook verzamelt de drone monsters van het oppervlak. Wetenschappers hopen dat Dragonfly bouwstenen van leven vindt en ons meer vertelt over de oorsprong van leven.
