Is er leven geweest op Mars? De eerste door Perseverance verzamelde Marsmonsters stemmen hoopvol

Een analyse van de gesteenten die Perseverance bemonsterd heeft, suggereert dat in de Jezero-krater langdurig water te vinden was.

Wie zich nu over de kiekjes buigt die Perseverance in de Jezero-krater op Mars heeft gemaakt, kan zich wellicht lastig voorstellen dat hier ooit leven is geweest. En toch is dit de plek waar NASA na zorgvuldige overwegingen besloten heeft om op zoek te gaan naar sporen van (vergaan) leven. Ooit moet Mars namelijk veel warmer en vochtiger zijn geweest dan nu het geval is. En afgaand op een oud deltagebied dat in de Jezero-krater is aangetroffen, gaan onderzoekers ervan uit dat rivieren in die tijd water naar de krater voerden, waardoor aldaar een heus kratermeer ontstond. En daarmee beschikte de krater over één van de belangrijkste ingrediënten voor het leven zoals wij dat kennen: vloeibaar water.

Langdurig
Onduidelijk was echter hoelang de krater over vloeibaar water beschikte. Een analyse van de stenen die Perseverance tot op heden bemonsterd heeft, stemt nu hoopvol. “Het lijkt erop dat onze eerste stenen getuigen van een potentieel leefbaar gebied dat langdurig standhield,” stelt onderzoeker Ken Farley. “Het is heel belangrijk dat het water daar langdurig was.” Want het ontstaan van leven (zoals wij dat kennen) vereist niet alleen water, maar ook tijd.

Dat het meer in de Jezero-krater langdurig standhield, was zeker niet vanzelfsprekend. Zo konden onderzoekers tot voor kort niet uitsluiten dat de krater zich enkel met water vulde tijdens overstromingen en vervolgens in korte tijd weer opdroogde. Maar de eerste gesteenten die Perseverance onder de loep heeft genomen, schetsen dus een ander beeld. Het gaat dan niet alleen om Rochette – de eerste steen die Perseverance eerder deze maand tweemaal met succes bemonsterde. Maar ook om de steen die de rover – zonder succes – in augustus probeerde te bemonsteren. De mate waarin beide gesteenten door water zijn aangetast, wijst op de langdurige aanwezigheid van grondwater. Hoe langdurig precies, is nog onduidelijk, maar afgaand op wat de onderzoekers gezien hebben, zijn ze er nu wel sterker van overtuigd dat in dit gebied ooit leven kan zijn ontstaan.

Zout
Maar de gesteenten getuigen niet alleen van de langdurige aanwezigheid van water. In de gesteenten zijn tevens zouten aangetroffen. En ook dat is goed nieuws. De zouten zijn mogelijk ontstaan toen grondwater door de gesteenten bewoog en de mineralen in deze gesteenten aanpaste. Een andere zeer reële mogelijkheid is dat ze te herleiden zijn naar de verdamping van vloeibaar water. Toen dit water verdampte, bleven de zouten achter. En van onderzoek op aarde weten we dat deze zoutmineralen heel goed in staat zijn om eventuele sporen van leven te conserveren. De zoutmineralen in de eerste twee boorkernen kunnen bovendien wel eens piepkleine bubbeltjes Marswater herbergen, die dienst kunnen doen als een soort tijdcapsules en nog meer inzicht kunnen geven in het vroegere klimaat en de leefbaarheid van Mars.

Naar de aarde
Onderzoekers kunnen dan ook niet wachten tot ze de door Perseverance verzamelde monsters mogen analyseren. Enig geduld is echter op zijn plaats; naar verwachting zullen de monsters pas aan het begin van het volgende decennium naar de aarde worden gehaald.

Nog meer monsters
De komende jaren zal Perseverance eerst nog veel meer – op verschillende in de Jezero-krater gelegen – stenen bemonsteren. En onderzoekers hopen daarbij natuurlijk op sporen van leven te stuiten. Daarnaast kunnen de verschillende stenen – met uiteenlopende leeftijden – echter ook gebruikt worden om een tijdlijn op te stellen die meer inzicht geeft in hoe het klimaat in deze krater door de tijd heen veranderde en welke impact die veranderingen op eventueel leven hadden.

Met twee monsters op zak gaat Perseverance nu op zoek naar nieuwe gesteenten om te bemonsteren en onderzoeken. NASA richt de pijlen daartoe op een 200 meter verderop gelegen gebied dat South Séitah is gedoopt. De gesteenten die zich in dit gebied bevinden, zijn waarschijnlijk wat ouder dan de gesteenten die Perseverance eerder bemonsterde of probeerde te bemonsteren. Het kan nog wel even duren voor Perseverance ook in gesteenten in South Séitah gaat boren. Zo moet de rover er natuurlijk eerst nog naartoe rijden. Daarnaast zullen alle Marsmissies begin oktober worden stilgelegd, vanwege de conjunctie van Mars. Hierbij staat Mars – vanaf de aarde gezien – achter de zon. Dat maakt communicatie wat lastiger en dus worden alle missies uit voorzorg enkele weken stilgelegd. Naar verwachting zal Perseverance pas daarna weer gaan boren.

Hoewel de missie van Perseverance nog maar net begonnen is en nog volstrekt onduidelijk is of de rover gaat vinden wat deze zoekt (namelijk: sporen van leven), stemmen de eerste resultaten hoopvol. Zo lijkt de rover in ieder geval geland te zijn op een plek waar leven kan zijn ontstaan en de sporen van dat eventuele leven ook geconserveerd kunnen zijn.

Bronmateriaal

"NASA’s Perseverance Rover Collects Puzzle Pieces of Mars’ History" - NASA
Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / JPL-Caltech

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd