Al hoewel, als je het niet zo erg vindt om wat minder vaak naar de kapper te hoeven, is er eigenlijk niets aan de hand.
De laatste jaren is intermittent fasting steeds populairder geworden. Bij deze methode wisselen mensen bewust tussen periodes van vasten en normale eetmomenten. Omdat het vaak snel resulteert in gewichtsverlies, kiezen steeds meer mensen voor dit dieet. Onderzoekers hebben nu echter ook een keerzijde – al is het maar net hoe je het bekijkt – ontdekt. Want het lijkt erop dat intermittent fasting de haargroei remt.
Voor wie niet precies weet wat intermittent fasting is, het komt neer op afwisselend vasten. Het is een eetpatroon waarbij je je voedselinname beperkt tot bepaalde uren van de dag. Het bekendste schema is het 16/8-model, waarbij je alleen eet tussen twaalf uur ’s middags en acht uur ’s avonds. Daarnaast is het 5:2-dieet populair, waarbij je vijf dagen per week normaal eet en twee dagen drastisch minder. Intermittent fasting is een trend die veel mensen volgen voor gewichtsverlies en een gezondere levensstijl.
Intussen is het wel duidelijk dat intermittent fasting een heleboel gezondheidsvoordelen biedt. Niet alleen helpt het snel met afvallen, maar eerdere studies hebben zelfs aangetoond dat het gunstig kan zijn voor mensen met diabetes, hartziekten, een hoge bloeddruk en zelfs kanker. “Intermittent fasting wordt vaak geprezen om zijn vele voordelen voor het lichaam, zoals gewichtsverlies en verbeterde metabole gezondheid”, vertelt hoofdonderzoeker en stamcelbioloog Bing Zhang in gesprek met Scientias.nl. “Eerder onderzoek suggereert zelfs dat het gunstig kan zijn voor weefselregeneratie, bijvoorbeeld in de darm.”
Haargroei
Toch blijkt intermittent fasting ook een onverwacht nadeel te hebben. “Onze bevindingen laten zien dat intermittent fasting de regeneratie van haarfollikels in de huid negatief beïnvloedt, wat de haargroei vertraagt”, legt Zhang uit. “We willen mensen niet afschrikken, aangezien het veel positieve effecten heeft, maar het is wel goed om te weten dat het ook onbedoelde bijwerkingen kan hebben.”
Muizen
De onderzoekers komen tot deze conclusie na experimenten met muizen. Ze bestudeerden de haargroei bij geschoren muizen die verschillende intermittent fasting-regimes volgden. Sommige muizen volgden een tijdgebonden eetpatroon waarbij ze 8 uur per dag mochten eten en 16 uur vastten, terwijl andere muizen op afwisselende dagen vastten. Opvallend genoeg bleek het vasten de haarregeneratie te vertragen. Terwijl de controlemuizen, die onbeperkt toegang tot voedsel hadden, na 30 dagen het grootste deel van hun haar weer hadden aangegroeid, lieten de muizen op beide intermittent fasting-regimes na 96 dagen slechts gedeeltelijke haargroei zien.
Hoe kan dat?
Waarom intermittent fasting de haargroei remt? “Haar wordt geproduceerd door haarfollikels, kleine organen in de huid die voortdurend door verschillende fasen van groei, achteruitgang en rust gaan”, legt Zhang desgevraagd uit. “Dit proces wordt gestuurd door de activatie van de stamcellen in de follikels. Wanneer vastenperiodes langer duren, zoals bij het 18/6 tijdsbeperkte eetmodel, kan dit leiden tot apoptose (celdood) van de geactiveerde haarfollikelstamcellen. Dit verstoort het regeneratieproces van de haarfollikels en belemmert daardoor de haargroei.” Dit mechanisme is mogelijk een evolutionaire aanpassing, zo vermoedt Zhang. “Het kan een slimme overlevingsstrategie zijn van dieren en onze voorouders, waardoor ze in tijden van voedseltekorten bepaalde processen konden vertragen, waardoor er meer energie naar vitale organen gaat. Intermittent fasting zou per ongeluk dit oude systeem kunnen activeren.”
Mensen
Ik hoor je al denken: deze studie is uitgevoerd met muizen, gelden de bevindingen ook voor mensen? Om dat te testen, voerde het team een kleine klinische proef uit met 49 gezonde jongvolwassenen. Ze ontdekten dat een tijdbeperkingsdieet van 18 uur vasten per dag de haargroei met 18 procent vertraagde in vergelijking met de controlegroep. “Deze kleinschalige klinische proef suggereert dat intermittent fasting dus ook invloed kan hebben op de haargroei bij mensen”, concludeert Zhang. “Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat een cultuursysteem, dat de vastencondities nabootst, de dood van haarfollikelstamcellen in menselijke haarfollikels kan veroorzaken.” Toch durven de onderzoekers, gezien de beperkte steekproefgrootte en de korte duur van de studie (10 dagen) nog geen definitieve conclusies te trekken. “Om de effecten van intermittent fasting op de haargroei bij mensen volledig te begrijpen, zijn grotere en langdurigere klinische studies nodig”, aldus Zhang.
Milder
De onderzoekers plaatsen bovendien ook een andere belangrijke kanttekening. “De menselijke bevolking is erg divers, dus de effecten kunnen voor verschillende mensen variëren”, benadrukt Zhang. “Muizen hebben bovendien een veel hoger metabolisme dan mensen. Hoewel intermittent fasting een duidelijke invloed heeft op de haargroei in diermodellen, lijken de effecten bij mensen milder te zijn en pas op de lange termijn merkbaar te worden, bij langdurige naleving van dit dieet.”
Maar je kunt wat doen
De vraag is of het echt zo’n probleem is dat intermittent fasting de haargroei vertraagt. Je hoeft in dat geval ook minder vaak naar de kapper en je scheermes kan wat langer in de la blijven liggen. Wil je toch iets doen aan deze bijwerking? Zhang heeft een paar tips voor je. “De negatieve effecten van intermittent fasting op de haargroei lijken samen te hangen met de lengte van de vastenperiodes”, zegt hij. “In diermodellen zagen we dat langere vastenperiodes leidde tot meer ingrijpende effecten. Het verkorten van de vastenperiode zou daarom kunnen helpen om deze negatieve effecten te verminderen, vooral voor mensen die langere vastenperiodes volgen. Uit dierstudies blijkt bovendien dat het gebruik van de antioxidant vitamine E de invloed van vasten op haargroei verlicht. De effecten van vitamine E op de haargroei bij mensen die aan intermittent fasting doen zijn echter nog niet onderzocht en moeten verder worden bevestigd.”
In toekomstig onderzoek willen de wetenschappers samenwerken met lokale ziekenhuizen om te ontdekken hoe vasten andere stamcellen in de huid en andere systemen in ons lichaam beïnvloedt. “We willen onderzoeken hoe dit proces de regeneratie in verschillende weefsels aanstuurt”, verduidelijkt Zhang. “Daarnaast willen we ontdekken hoe vasten de genezing van huidwonden beïnvloedt en welke stoffen de overleving van haarfollikelstamcellen kunnen ondersteunen, zodat de haargroei tijdens het vasten beter verloopt. Als we uiteindelijk beter begrijpen hoe intermittent fasting ons lichaam beïnvloedt, kunnen we de methodes optimaliseren, zodat we de voordelen behouden en de negatieve effecten tot een minimum beperken.”
