Het kan wellicht helpen verklaren waarom intermittent fasting verschillende gezondheidsvoordelen lijkt te hebben.
Intermittent fasting of time-restricted eating is hot. Hierbij kiezen mensen er bewust voor om een periode van vasten af te wisselen met een periode van normaal eten. En er zijn steeds meer studies die aantonen dat het meer is dan een hype en – in ieder geval tijdens laboratoriumstudies – ook echt gezondheidsvoordelen lijkt te hebben. Onduidelijk is echter hoe deze bijzondere vorm van voedselconsumptie ons lichaam nu op moleculair niveau beïnvloedt. Een nieuwe studie – verschenen in het blad Cell Metabolism – brengt daar nu enige verandering in. In de studie beschrijven onderzoekers namelijk hoe ze middels dierproeven ontdekt hebben dat time-restricted eating van invloed is op de genexpressie in meer dan 22(!) delen van het lichaam én de hersenen.
Genexpressie is het proces waarbij genen ‘geactiveerd’ worden of ‘tot expressie komen’. De informatie die zo’n gen herbergt, wordt dan afgelezen en gebruikt om eiwitten te maken.
Het onderzoek
De onderzoekers verzamelden een aantal muizen en deelden deze in twee groepen in. De ene groep had voortdurend toegang tot voedsel. De andere groep deed aan intermittent fasting en had elke dag negen uren op rij toegang tot eten. Na zeven weken analyseerden wetenschappers weefsels, afkomstig uit onder meer de lever, maag, longen, het hart, de nieren, darmen en verschillende delen van het brein.
Resultaten
Het levert opvallende resultaten op. Zo ontdekten de wetenschappers dat 70 procent van de genen van muizen reageerden op intermittent fasting. “Door de timing van het eten te veranderen, waren we in staat om de genexpressie te veranderen,” stelt onderzoeker Satchidananda Panda. “Niet alleen in de maag of in de lever, maar ook die van duizenden genen in het brein.”
Hormonen
Zo ontdekten de onderzoekers bijvoorbeeld dat de expressie van 40 procent van de genen in de bijnieren, hypothalamus en alvleesklier door intermittent fasting veranderde. Dit zijn stuk voor stuk organen die een belangrijke rol spelen in het reguleren van de hormoonhuishouding. Die hormonen coördineren op hun beurt weer belangrijke functies in het brein en lichaam en hormoonverstoringen worden in verband gebracht met verschillende aandoeningen, zoals diabetes en stressstoornissen. Het wijst er voorzichtig op dat intermittent fasting ingezet kan worden om dergelijke aandoeningen te helpen behandelen.
De bevindingen zijn in lijn met eerdere studies die suggereerden dat time-restricted eating voordelig kan zijn voor mensen met diabetes, hartziekten, een hoge bloeddruk en zelfs kanker. “Wij ontdekten dat time-restricted eating in muizen een systeembrede, moleculaire invloed heeft,” stelt Panda. “Onze resultaten maken de weg vrij om nog nauwgezetter te gaan kijken hoe deze voedingsinterventie genen die betrokken zijn bij specifieke ziekten – zoals kanker – activeert.”
