De afdrukken zijn van de imposante, 9 meter lange roofdinosaurus Megalosaurus én van gigantische herbivoren die zelfs twee keer zo groot konden worden.
Op de bodem van een uitgestrekte steengroeve hebben onderzoekers honderden dinosauruspootafdrukken ontdekt. Deze indrukwekkende sporen, die zo’n 166 miljoen jaar oud zijn, maken deel uit van een gigantische ‘dinosaurus-snelweg’. De vondst is heel bijzonder. “De voetafdrukken geven een uniek kijkje in het leven van dinosauriërs en laten zien hoe ze zich bewogen, met elkaar omgingen en leefden in hun tropische habitat”, aldus Kirsty Edgar, hoogleraar micropaleontologie aan de Universiteit van Birmingham.
De ontdekking
De voetsporen werden ontdekt in de buurt van Oxfordshire, in het zuidoosten van Engeland. Ze lagen verstopt onder een dikke modderlaag, totdat groevewerker Gary Johnson met zijn voertuig klei verwijderde en daarbij op ‘ongebruikelijke hobbels’ stuitte. Experts werden ingeschakeld, en samen met groevebeheerder Mark Stanway en zijn team begon een groep van meer dan 100 mensen aan een intensieve weeklange opgraving. Ze legden 200 voetafdrukken bloot en maakten gedetailleerde 3D-modellen van de site met behulp van dronefotografie. Dankzij deze geavanceerde technieken zijn de voetafdrukken nu in ongekend detail vastgelegd voor toekomstig onderzoek.
Sporen
De opgraving onthulde vijf uitgebreide sporen, met aanwijzingen voor nog veel meer in de omliggende gebieden. Het langste aaneengeschakelde spoor strekt zich uit over meer dan 150 meter.
Dinosaurussen
Vier van de sporen zijn achtergelaten door gigantische, langnekkige herbivore dinosauriërs, sauropoden genaamd, waarschijnlijk van het geslacht Cetiosaurus, een verre verwant van de beroemde Diplodocus die tot wel 18 meter lang kon worden. Het vijfde spoor behoort toe aan de vleesetende theropode Megalosaurus, een indrukwekkende dinosauriër met grote drie-tenige voeten en scherpe klauwen, die tot wel 9 meter lang kon worden. Megalosaurus was de allereerste dinosaurus die wereldwijd wetenschappelijk werd benoemd en beschreven in 1824. “Wetenschappers bestuderen Megalosaurus al langer dan welke andere dinosaurus ook, maar deze recente ontdekkingen laten zien dat er nog steeds nieuwe aanwijzingen over deze dieren te vinden zijn”, zegt paleontoloog Emma Nicholls. Op een deel van de site kruisen de sporen van vleesetende en plantaardige dinosauriërs elkaar, wat vragen oproept over mogelijke interacties tussen de twee soorten.
Wetenschappelijke waarde
De ontdekking van de nieuwe dinosaurussporen is van enorme wetenschappelijke betekenis. “De uitzonderlijke conservering onthult hoe de modder plooide en vervormde onder de enorme voeten van de dinosauriërs terwijl ze erin wegzakten en weer omhoog kwamen”, vertelt onderzoeker Duncan Murdock. “Met fossielen van onder andere holen, schelpen en planten kunnen we het levendige, modderige lagune-ecosysteem waarin deze reuzen rondliepen haast weer tot leven wekken.”
Eerdere vondsten
De nieuwe sporen sluiten zich aan bij eerdere ontdekkingen uit 1997. Toen legden kalksteengroeven meer dan 40 sets voetafdrukken bloot. Sommige van deze sporen waren wel tot 180 meter lang. Destijds leverde de site cruciale nieuwe informatie op over de dinosauriërs die tijdens het Midden-Jura in het Verenigd Koninkrijk leefden. Het gebied werd erkend als één van de belangrijkste wetenschappelijke dinosauruslocaties ter wereld en kreeg de status van Site of Special Scientific Interest. De oorspronkelijke locatie is echter grotendeels niet meer toegankelijk, en door het gebrek aan moderne technologie in die tijd is er weinig fotografisch bewijs.
Dankzij moderne technieken kunnen de nieuwe afdrukken nu in veel meer detail worden vastgelegd. Onderzoekers zijn dan ook van plan om de komende tijd de pootafdrukken grondig te bestuderen. “Er valt nog veel te ontdekken op deze site, die een cruciaal onderdeel is van ons nationale erfgoed”, verklaart Richard Butler, hoogleraar paleobiologie aan de Universiteit van Birmingham. “Door onze 3D-modellen kunnen we dit fascinerende stukje geschiedenis behouden en voor toekomstige generaties toegankelijk maken. Tijdens de recente opgraving werden meer dan 20.000 beelden van de afdrukken gemaakt. Deze bieden een schat aan materiaal voor verder onderzoek en onderwijs, en kunnen waardevolle inzichten geven over hoe deze dinosauriërs zich voortbewogen, inclusief hun snelheid, grootte en mogelijke interacties.”