Meerdere dolfijnen zijn erop betrapt te bedelen om vis bij vissersboten. En dat is niet zonder gevaar, zo waarschuwen onderzoekers.
Wanneer een hond je met puppyogen aankijkt en smeekt om een klein stukje van je eten, kan het knap lastig zijn om hem weg te sturen. Laat staan als een wilde dolfijn je boot benadert en hetzelfde doet. Ondanks dat het eigenlijk niet is toegestaan om wilde dolfijnen te voeren, slingeren sommige vissers toch hun restjes het zeewater in. En dat heeft verstrekkende gevolgen, zo waarschuwen onderzoekers. Want blijkbaar leren dolfijnen elkaar aan hoe ze moeten ‘bedelen’ om voedsel, wat op de lange termijn grote consequenties kan hebben.
Bedelende dolfijnen
Onderzoeker Léonie Huijser kwam tot deze verrassende ontdekking toen ze voor haar proefschrift de sociale structuur van de populatie Indo-Pacifische tuimelaars in Moreton Bay, gelegen voor de kust van de Australische stad Brisbane, onderzocht. “Ik vond een groepje dolfijnen dat constant boten benaderde, wachtend tot de vissers hen illegaal weggegooid aas of vangsten toegooiden,” herinnert Huijser zich. “Vissen is een populaire bezigheid in de baai. En het lijkt erop dat sommige dolfijnen hebben geleerd er gebruik van te maken.”
Gewond
Volgens de onderzoeker is het bepaald niet wenselijk dat de dolfijnen hebben geleerd te bedelen. Dat heeft er onder andere mee te maken dat ze zichzelf op deze manier ernstig kunnen verwonden. “Sommige dolfijnen die stoutmoedig boten naderen, hebben wonden die erop duiden dat ze een aanvaring hebben gehad met een propeller of vast hebben gezeten in vislijn,” zegt Huijser. “Tijdens een van mijn eerste veldwerkdagen dook er een dolfijn op naast onze boot, maar verdween toen hij besefte dat we hem niet gingen voeren. Zijn vin was zwaar verminkt, wat aangeeft dat hij mogelijk eerder in vislijn verstrikt was geraakt.”
Junkfood
Daarnaast lopen dolfijnen het risico afhankelijk te worden van toegegooide vis. En dat is nog gevaarlijk ook. “Dit is junkfood voor hen,” legt onderzoeker Michael Noad uit. “Snel en makkelijk, maar ongezond. Het kan zelfs leiden tot voedselvergiftiging.”
Leren
Dolfijnen zijn erg slimme dieren, die niet alleen van hun moeder, maar ook van elkaar kunnen leren. En volgens de onderzoekers lijkt het er op dit moment al sterk op dat verschillende dolfijnen andere hebben geleerd hoe ze moeten bedelen. Huijser is dan ook bang dat straks de gehele populatie aan het bedelen slaat. “Dolfijnen leren van hun leeftijdsgenoten,” legt ze uit. “Als een bedelende dolfijn in contact komt met een dolfijn die dit nog niet doet, kan het gedrag zich snel verspreiden, waardoor het uiteindelijk een wijdverspreid probleem wordt.” Als een niet-bedelende dolfijn zijn leeftijdsgenoot ziet bedelen, kan hij dat gedrag nabootsen. Vooral als de bedelende dolfijn erin slaagt vis te bemachtigen. Ondertussen zijn er al verschillende groepen dolfijnen gespot die bedelen, niet alleen in de buurt van Moreton Bay, maar ook nabij Bribie Island en North Stradbroke Island.
Toezicht
Het team bepleit het belang van beter toezicht, waarbij er strenger op het illegaal voeren van dolfijnen gecontroleerd moet worden. “Niet alle aanpassingen zijn positief,” zegt Noad. “En bedelen is een voorbeeld van een adaptieve strategie die op korte termijn misschien winst oplevert, maar op de lange termijn grote risico’s met zich meebrengt.” Volgens de onderzoekers zijn de bevindingen van deze studie met name belangrijk voor natuurwachters. “We hopen dat zij het bewustzijn kunnen vergroten door middel van een grootschalig voorlichtingsprogramma over de mogelijke negatieve effecten van het voeren van dolfijnen,” zegt Noad.
Ondertussen zet Huijser haar onderzoek voort. Op dit moment brengt ze de belangrijkste ‘bedelplaatsen’ in kaart, wat heel belangrijk is om het toezicht in deze gebieden te verbeteren.