In dit supernovarestant draait een ster ter grootte van een stad 30 keer per seconde om haar as

In het jaar 1054 was er een spectaculaire supernova-explosie met het blote oog zichtbaar vanaf het aardoppervlak. De supernova was zelfs vier keer helderder dan Venus. Uit deze supernova – SN 1054 – ontstond de prachtige Krabnevel.

Tegenwoordig is de Krabnevel enkel nog met een goede verrekijker of een kleine amateur-telescoop te observeren. De nevel is 6.500 lichtjaar van de aarde verwijderd. In het hart van de Krabnevel vinden we een neutronenster, die dertig keer per seconde om haar as draait. Deze ster is even zwaar als de zon, maar dan piepklein en niet veel groter dan een gemiddelde stad. Eén korrel neutronenster weegt meer dan een groep olifanten bij elkaar. Op de ruimtefoto van de week is deze ster in het midden van de nevel zichtbaar als een heldere stip.

Hoe kan het dat een neutronenster zo zwaar is?
Op aarde bestaat alle materie uit atomen. Een atoom bestaat uit een kern, gevormd door neutronen en protonen. Om de kern draaien elektronen. Tussen de kern en de elektronen zit veel lege ruimte. In een neutronenster is de zwaartekracht enorm, waardoor de deeltjes zo hard tegen elkaar worden aangedrukt, dat zelfs atomen ineenstorten. De ruimte tussen elektronen en kernen verdwijnt. Elektronen en protonen uit de kern smelten zelfs samen, waardoor nieuwe neutronen vormen.

De ruimtefoto van de week bestaat eigenlijk uit verschillende foto’s. De Krabnevel is namelijk gefotografeerd door een drietal ruimtetelescopen, namelijk Chandra (in röntgen), Hubble (zichtbaar en ultraviolet) en Spitzer (infrarood). Door de verschillende lagen op elkaar te stapelen zien we meer details, namelijk in de kleuren paars (Hubble), blauw (Chandra) en rood (Spitzer).

Op de foto is goed te zien dat de neutronenster het gas in de omgeving beïnvloedt. Kijk maar eens naar de wervelwind rondom het centrum. In 2016 maakt de Hubble-telescoop een prachtige detailfoto van het centrum van het bekendste supernovarestant. Op deze foto zijn zelfs regenboogachtige structuren te zien.

Ondanks dat de Krabnevel al zo’n duizend jaar bestaat, blijft de nevel onvoorspelbaar. Zo stootte de nevel in 2011 nog een enorme dosis gammastraling uit.

De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we één of meerdere indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.

Bronmateriaal

Archief Scientias.nl

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd