We weten al langer dat er met de Aziatische hoornaar niet te sollen valt, maar nu hebben Britse onderzoekers iets ontdekt waar de haren van entomologen recht overeind van gaan staan: de ingewanden van deze invasieve soort bevatten resten van meer dan 1400 verschillende diersoorten. En dat heeft ook gevolgen voor onze natuur en voedselvoorziening.
Wetenschappers van de University of Exeter onderzochten de maaginhoud van Aziatische hoornaars uit Frankrijk, Spanje, Jersey en het Verenigd Koninkrijk, gevangen op verschillende momenten in het actieve seizoen van deze agressieve veelvraten. De insecten bleken niet al te kieskeurig wat betreft hun culinaire voorkeuren. De Europese honingbij staat het vaakst op het menu, maar ook andere bijen, wespen, vliegen, kevers, vlinders, motten en spinnen moesten eraan geloven. In alle onderzochte nesten en bij bijna alle larven bestond het dieet uit een bonte verzameling slachtoffers.
Invasieve soort
Aziatische hoornaars komen oorspronkelijk niet voor op ons continent, maar ze hebben de afgelopen decennia de stoute schoenen aangetrokken en zich verspreid over grote delen van West-Europa. Op het Britse vasteland en ook in Nederland worden elk jaar zo veel mogelijk nesten vernietigd om te voorkomen dat de soort zich verder vestigt en het aantal Aziatische hoornaars explosief stijgt. “Aziatische hoornaars staan bekend om hun jacht op honingbijen, maar tot nu toe was niet precies onderzocht wat ze nog meer eten”, zegt hoofdonderzoeker Siffreya Pedersen. “Het dieet verschilt sterk per seizoen en per regio, wat laat zien dat ze zich makkelijk aanpassen aan hun omgeving. Veel insectensoorten hebben het al moeilijk door het verdwijnen van hun leefgebieden en de vervuiling door chemicaliën. De groeiende verspreiding van de Aziatische hoornaar is een extra bedreiging en zorgt ervoor dat hun aantallen nog verder afnemen.”
Gevaar voor bestuivers
Om vast te stellen welke dieren de hoornaars nu precies eten, gebruikten de entomologen een techniek genaamd ‘deep sequencing’. Ze analyseerden de maaginhoud van meer dan 1500 hoornaarlarven, die door volwassen hoornaars worden gevoed. Van de 50 meest gegeten prooidieren bleken er 43 een groot deel van de dag te vullen met het bezoeken van bloemen. Daaronder zaten ook drie belangrijke bestuivers van Europese landbouwgewassen: de Europese honingbij, de aardhommel en de weidehommel. “Insecten spelen een belangrijke rol in de natuur, zoals bij de bestuiving van planten, het opruimen van dood materiaal en het onder controle houden van plaaginsecten”, legt Pedersen uit. “Ons onderzoek levert nieuw bewijs dat Aziatische hoornaars een bedreiging vormen nu ze zich steeds verder verspreiden over Europa”, voegt onderzoeker Peter Kennedy van het Environment and Sustainability Institute in Exeter toe.
In totaal vonden de onderzoekers sporen van 1449 verschillende insectensoorten in de maag van de larven. Meer dan de helft kon met naam en toenaam worden geïdentificeerd. De precieze herkomst van de overige resten blijft onzeker, dus misschien duiken er nog onbekende soorten op na vervolgonderzoek.
