Het antwoord is vrij ontnuchterend: ze blijven gewoon in de buurt.
Het is je vast weleens overkomen dat je terugkomt bij de fietsenstalling, maar je fiets nergens meer te bekennen is. Zeker in Amsterdam, één van de meest fietsvriendelijke grote steden ter wereld, worden regelmatig fietsen gejat. Maar waar blijven toch al die gestolen exemplaren? Worden ze naar exotische oorden verscheept en verkocht? In de grachten gegooid? Het antwoord zal je wellicht verbazen.
Trackers
Wetenschappers besloten in een nieuwe studie uit te zoeken waar toch al die gegapte fietsen naartoe gaan. Dit deden ze door honderd tweedehandse Amsterdamse fietsen uit te rusten met goedkope mobiele trackers. “We hebben slimme tags al voor verschillende doeleinden gebruikt, bijvoorbeeld om illegale routes voor elektronisch afval over de hele wereld in kaart te brengen,” vertelt onderzoeker Carlo Ratti. “In dit project wilden we ons concentreren op een hardnekkig probleem in Amsterdam: gestolen fietsen.”
De afgelopen jaren zijn er in Amsterdam zo’n 11.000 fietsen per jaar als gestolen opgegeven. Maar omdat niet iedereen aangifte doet, schat de stad dat het totale aantal vele malen hoger ligt, rond de 28.500 per jaar. Het werkelijke aantal ligt volgens sommigen nóg veel hoger, rond de 80.000 per jaar. Wat de juiste schatting ook moge zijn, feit is dat je in fietsvriendelijke steden altijd op je hoede moet zijn voor dieven.
In een halfjaar tijd werden maar liefst 70 van de 100 fietsen gestolen. Dit percentage ligt overigens hoger dan het geschatte Amsterdamse gemiddelde. Mogelijk heeft dit ermee te maken dat de fietsen enkel op openbare plaatsen werden gestald.
Waar gaan ze heen?
Dankzij de trackers konden de onderzoekers precies zien waar de fietsen heen gingen. En opvallend genoeg bleven 68 van de 70 gestolen exemplaren in de regio Amsterdam plakken. Dit betekent dat het overgrote deel dus gewoon in de buurt blijft. Een aanzienlijk deel lijkt te worden doorverkocht, wat betekent dat de meeste in de fietsvloot van de stad blijven circuleren.
Lokaal
De bevindingen zijn best verrassend. “We dachten dat de gestolen fietsen naar het buitenland zouden worden verzonden,” zegt onderzoeker Fabio Duarte. “Maar we ontdekten dat ze op dezelfde locaties weer in gebruik worden genomen. De nieuwe eigenaar gebruikt de fiets dus in dezelfde gebieden, waarschijnlijk zonder te weten dat zijn stalen ros gestolen is. Er zijn zoveel fietsen in Amsterdam, een eerdere eigenaar zal waarschijnlijk nooit zijn voormalige fiets herkennen.”
Zwarte markt
Daarnaast blijkt dat drie van de zes fietsen in de buurt van tweedehands fietsenwinkels bleven steken, waardoor de onderzoekers concludeerden dat ze daar waarschijnlijk waren verkocht. Twaalf andere werden afgevoerd naar plekken waarvan bekend is dat fietsen daar illegaal worden verkocht, op de zogenaamde ‘zwarte markt voor fietsen’.
Het onderzoeksteam merkt op dat de studie waardevolle informatie oplevert over de aard van het ‘fietsdiefstalprobleem’ in Amsterdam. “Dankzij de goedkope technologie beginnen we nu tenminste patronen te zien,” zegt Duarte. “Nu weet je waar je op moet letten.” De onderzoeksresultaten zijn gedeeld met Amsterdamse ambtenaren die zich bezighouden met fietsdiefstal in de stad. Zij kunnen de nieuwe inzichten mogelijk goed gebruiken om het uit de hand lopende probleem aan te pakken.
