Net als niet iedere coronavariant exact dezelfde symptomen heeft, uit ook de huidige apenpokkenuitbraak in het Westen zich anders dan de endemische vorm in Centraal- en West-Afrika.
Huiveringwekkende symptomen die voorheen niet bekend waren, maar nu vaak worden genoemd, zijn hevige anale pijn en het (pijnlijk) opzwellen en infecteren van de penis. Het is belangrijk om bij de diagnose in de huisartsenpraktijk en het ziekenhuis goed op te letten. Bij deze symptomen kan het om een apenpokkeninfectie gaan.
Gericht vaccineren
In het Verenigd Koninkrijk zijn 2137 geregistreerde gevallen van apenpokken bekend sinds 18 juli. Bijna driekwart van alle besmettingen komt uit de hoofdstad Londen. In Nederland zijn er ook al 925 apenpokkenbesmettingen gemeld wat relatief nog meer is dan in het VK. Er is een vaccin beschikbaar tegen de ziekte, maar de vaccinatiecampagne komt in de meeste landen traag op gang.
Britse onderzoekers hebben tussen mei en juli in een centrum voor infectieziekten het ziekteverloop van bijna 197 monkeypox-patiënten onderzocht. De patiënten zijn allemaal man, hebben een gemiddelde leeftijd van 38 jaar en liepen de ziekte op door seks met een andere man, één persoon uitgezonderd. De ziekte wordt alleen overgedragen door intensief (seksueel) contact.
Heftig ziektebeeld
Alle geïnfecteerde mannen hadden last van pijnlijke bultjes op de huid, vooral rond de edele delen en rond de anus. Het overgrote deel (86 procent) had last van systemische ziekteverschijnselen (die het hele lichaam aantasten). Patiënten werden gekweld door koorts (62 procent), gezwollen lymfeklieren (58 procent) en spier- en zenuwpijn (32 procent).
In de endemische regio’s in Afrika kregen patiënten meestal eerst systemische klachten en daarna de pijnlijke bultjes. Slachtoffers van de wereldwijde uitbraak krijgen in 38 procent van de gevallen de koorts, gezwollen lymfeklieren en pijnen pas na het ontstaan van de bultjes. Een klein deel krijgt zelfs helemaal niet te maken met systemische klachten. Alleen de huidaandoeningen treden op.
Nieuwe symptomen
Van de 197 patiënten meldden er 71 rectale pijn, 33 mannen hadden een pijnlijke keel en 31 mannen leden aan penisoedeem. Daarnaast rapporteerden 27 patiënten zweren in de mond, 22 met een enkele grote infecterende bult op de huid en waren er negen slachtoffers met ontstoken keelamandelen.
De onderzoekers wijzen erop dat ook de enkelvoudige bulten en opgezwollen keelamandelen nieuwe symptomen zijn. Die kunnen door een arts verkeerd worden geïnterpreteerd, maar zijn wel degelijk tekenen van een apenpokkeninfectie.
Gevaarlijke combinatie met soa’s
Wat belangrijk is om te vermelden, is dat 36 procent van de onderzochte patiënten ook leed aan een hiv-infectie. Daarnaast had 32 procent van de gescreende patiënten een seksueel overdraagbare aandoening (soa) onder de leden.
In totaal moesten twintig (10 procent) van de deelnemers aan het onderzoek opgenomen worden in het ziekenhuis om de symptomen te bestrijden, vooral vanwege de hevige anale pijn en het opzwellen van de penis. Gelukkig knapte iedereen uiteindelijk weer op, hoefde niemand naar de intensive care en vielen er geen dodelijke slachtoffers. In Spanje zijn recent wel al twee doden gevallen als gevolg van het apenpokkenvirus.
Uit achtergrondonderzoek is gebleken dat slechts één van de 197 Britse geïnfecteerden binnen de incubatieperiode (ongeveer vijf tot twintig dagen) in een endemische streek in Afrika is geweest. Mensen besmetten elkaar dus binnen het Verenigd Koninkrijk.
Besmettelijk zonder symptomen
Zorgwekkend is dat maar een kwart van de proefpersonen iemand zegt te kennen, die de ziekte ook heeft doorgemaakt. Het lijkt er dan ook sterk op dat monkeypox doorgegeven kan worden via mensen die nauwelijks tot geen symptomen hebben. Op dit moment lijkt de ziekte zich bijna alleen in de homoscene te verspreiden, maar dit kan snel veranderen. De infectiecijfers laten nog steeds een groei zien van het aantal besmettingen.
Aanpak vernieuwen
De wetenschappers schrijven: “De uitkomsten van ons onderzoek veranderen de manier waarop we kijken naar de ontwikkeling van het ziekteverloop en de apenpokkenuitbraak in zijn geheel. Het is tijd om de volledige bestrijdingsstrategie, de isolatieregels, het contactonderzoek en overheidsadviezen voor de volksgezondheid aan te passen. Er is geen tijd te verliezen.”
Ze benadrukken dat het heel belangrijk is dat we de uitbraak zo snel mogelijk onder controle krijgen.
