Het darmmicrobioom van baby’s die iedere dag een uur huid-op-huidcontact hebben met hun moeder, ontwikkelt zich anders dan dat van baby’s die minder intensief contact hebben. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc Nijmegen.
Het darmmicrobioom is de verzameling van bacteriën en andere micro-organismen die in onze darmen leven. Het microbioom speelt een belangrijke rol in onze gezondheid, onder andere door voedsel te verteren, vitamines te produceren en ons immuunsysteem te trainen. Bij pasgeboren baby’s is dat microbioom nog niet volledig ontwikkeld. In de eerste levensmaanden verandert dat snel. Dat gebeurt onder anderen via borstvoeding, contact met familie en huisdieren, antibioticabehandelingen en andere factoren. Onderzoeker Henrik Eckermann van het Radboudumc was daarom benieuwd of intensief huid-op-huidcontact met de moeder, ook wel ‘kangaroo care’ genoemd, ook invloed zou kunnen hebben op de ontwikkeling van het microbioom van de baby.
Kangaroo care wordt namelijk vaak toegepast bij te vroeg geboren baby’s, omdat het onder andere de temperatuur, de hartslag en de ademhaling van de baby stabiliseert. Maar ook bij voldragen baby’s kan het huidcontact voordelen hebben. Het bevordert de hechting tussen moeder en kind bijvoorbeeld, het stimuleert de borstvoeding en vermindert huilen. Bovendien werkt huidcontact stressverminderend. “En stress kan de samenstelling van het microbioom veranderen”, aldus Eckerman. Daarnaast vermoedde hij dat een baby door huid-op-huidcontact ook meer bacteriën van de moederhuid binnenkrijgt die het microbioom beïnvloeden.
Uur per dag
Om deze hypothese te testen, onderzocht een team van het Radboudumc de ontlasting van 21 baby’s die vijf weken lang dagelijks intensief huid-op-huidcontact hadden met hun moeders. Dat hield in dat de baby’s een uur aaneengesloten per dag op de blote borst van de moeder werden gelegd met alleen een luier aan. De resultaten daarvan vergeleken de onderzoekers met de ontlasting van 23 baby’s die gebruikelijke zorg ontvingen, en waarbij het huid-op-huid contact dus kon verschillen door de dag heen. Om dit te onderzoeken, namen ze samples van de ontlasting op 2, 5 en 52 weken na de geboorte. Eckermann: “Vervolgens keken we naar verschillende aspecten zoals welke bacteriën aanwezig waren in de darmen, welke metabolieten ze waarschijnlijk produceren en hoe veranderlijk de samenstelling van bacteriën was in de loop van de tijd.” Daarnaast keek het team hoe volwassen het microbioom was, vergeleken met de leeftijd van de zuigeling.
Minder verschillen
Uit die analyses bleek dat het microbioom van de baby’s die intensief huidcontact hadden met hun moeders minder uitgesproken was veranderd vergeleken met dat van de andere baby’s. “We zagen dat de samenstelling van het microbioom stabieler was bij deze eerste groep”, verklaart Eckermann. “Ook zagen we dat de ontwikkeling naar een volwassen microbioom iets langer duurde bij deze baby’s.” Of deze verschillen positief of negatief zijn, weten de onderzoekers nog niet.
Darmen en brein
Eckermann stipt daarbij aan dat de communicatie tussen de darmen en hersenen heel complex is, en daar nog veel over onbekend is. “Op dit moment kennen we meer dan veertig metabole routes die betrokken zijn bij de communicatie tussen de darmen en de hersenen.” Een mogelijke hypothese is dat huid-op-huidcontact stress vermindert, wat er misschien voor zorgt dat er weinig verandert in de bacteriesamenstelling. “Maar daar kunnen we nog geen duidelijke conclusies over trekken.”
Goed voor de moeder
Hoewel nog moet worden onderzocht of het contact positief is voor de microbiomen van de baby’s, is het wel duidelijk dat het intensieve huid-op-huid contact voordelen geeft voor moeders. De moeders die dagelijks een uur met hun baby op de borst lagen, waren minder angstig en moe en gaven langer borstvoeding dan de moeders in vergelijking met de controlegroep. Daarnaast sliepen hun baby’s meer en huilden ze minder dan de baby’s in de controlegroep.
Eckermann hoopt dat zijn onderzoek bijdraagt aan meer bewustwording over het belang van huid-op-huidcontact voor de gezondheid van de baby. “Het is een eenvoudige en goedkope interventie die veel positieve effecten kan hebben”, zegt hij. “We willen graag meer onderzoek doen naar de langetermijneffecten van huid-op-huidcontact op het microbioom en de gezondheid van de baby.” Niet alleen voor te vroeg geboren kinderen, maar ook voor voldragen baby’s.
