Hubble stuit op een nieuw dwergstelsel in onze kosmische achtertuin

Het sterrenstelsel is misschien wel het meest geïsoleerde dwergstelsel tot op heden ontdekt.

Onderzoekers gebruikten de Hubble-ruimtetelescoop om witte dwergsterren te bestuderen die in de bolvormige sterrenhoop NGC 6752 vertoeven. Totdat ze iets opvallends zagen. In de buitenste rand van het gebied spotten de onderzoekers ineens een compacte verzameling sterren.

Dwergstelsel
Na een grondige analyse van de helderheid en temperatuur concludeerden de astronomen dat deze sterren niet tot de sterrenhoop NGC 6752 behoorden – dat nog onderdeel is van onze Melkweg – maar dat ze zich op miljoenen lichtjaren afstand bevinden. Het blijkt om een nog onbekend dwergstelsel te gaan. De onderzoekers hebben onze pas ontdekte kosmische buur ‘Bedin 1’ genoemd.

Deze afbeelding toont de locatie van het per ongeluk ontdekte dwergstelsel Bedin 1. Het sterrenstelsel bevindt zich achter het bolvormige cluster NGC 6752. De onderste afbeelding geeft het volledige cluster weer. De afbeelding rechtsboven toont het beeld van de Hubble-ruimtetelescoop. Links bovenin is Bedin 1 te zien. Afbeelding: ESA/Hubble, NASA, Bedin et al., Digitized Sky Survey 2

Bedin 1
Bedin 1 heeft een bescheiden formaat en is langwerpig gevormd. Zo is het dwergstelsel op het breedste punt zo’n 3000 lichtjaar, wat slechts een fractie is van de grootte van de Melkweg. Het dwergstelsel is daarnaast niet alleen klein, het geeft ook maar weinig licht. Al met al wijzen deze eigenschappen erop dat het hier gaat om een sferoïdaal dwergsterrenstelsel.

Sferoïdaal dwergsterrenstelsel
Sferoïdale dwergsterrenstelsels worden gedefinieerd door hun kleine formaat en zwakke lichtsterkte. Ook is er een gebrek aan stof en hebben ze oude sterpopulaties. Op dit moment zijn er 36 sferoïdale dwergsterrenstelsels gevonden in de Lokale Groep (de verzamelnaam voor de groep sterrenstelsels waartoe ook onze eigen Melkweg behoort). De Melkweg herbergt 22 sferoïdale dwergsterrenstelsels. Vanwege hun lichtzwakheid zijn dit type sterrenstelsels lastig te detecteren. Dat het Hubble toch gelukt is om Bedin 1 te spotten, is dan ook zeer bijzonder.

Geïsoleerd
Hoewel dit type sterrenstelsel niet heel zeldzaam is in het universum, valt Bedin 1 toch op. Zo ligt het dwergstelsel extreem geïsoleerd. Bedin 1 bevindt zich op ongeveer 30 miljoen lichtjaar van onze Melkweg en staat op zo’n 2 miljoen lichtjaar afstand van NGC 6744; het mogelijke moeder-sterrenstelsel van Bedin 1. Hierdoor zou het best wel eens kunnen dat onderzoekers het meest geïsoleerde, kleine dwergstelsel ooit hebben gevonden.

Onderzoekers schatten in dat het dwergstelsel ongeveer 13 miljard jaar oud is; dat is bijna net zo oud als het universum zelf. Vanwege deze hoge leeftijd en afgezonderde locatie – waardoor het sterrenstelsel nauwelijks met andere stelsels botste – noemen onderzoekers Bedin 1 ook wel een levend fossiel uit het vroege universum.

Bronmateriaal

"Hubble fortuitously discovers a new galaxy in the cosmic neighbourhood" - Hubble

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA/Hubble, NASA, Bedin et al.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd