Hubble is jarig en trakteert een flinke ruimtesoes

Op de ene verjaardag krijg je een flinke punt kwarktaart door de strot geduwd, terwijl je bij de ander een plak cake wegwerkt. Hubble viert zijn 26ste jaar in de ruimte met een soes. Of een bitterbal, net hoe je het bekijkt.

Gelukkig ziet dit object – NGC 7635 – er veel mooier uit dan een soes of een bitterbal. Ook is het object veel groter. De Zeepbelnevel bevindt zich op 8.000 lichtjaar van de aarde en is zo’n tien lichtjaar breed. Dat komt overeen met 100 biljoen kilometer, oftewel 100.000.000.000.000 kilometer.

NGC 7653, gefotografeerd door de Hubble-ruimtetelescoop.
NGC 7653, gefotografeerd door de Hubble-ruimtetelescoop.

De Zeepbelnevel is een zogenoemde emissienevel. Dit betekent dat het aanwezige gas en stof in de nevel wordt verhit door sterren in de buurt. In het geval van de Zeepbelnevel is een heldere ster (in de linkerbovenhoek van de nevel) hier verantwoordelijk voor. De ster is tien tot twintig keer groter dan de zon en slingert plasma de ruimte in. Deze plasmastormen duwen gas en stof in de interstellaire ruimte naar buiten, waardoor de ruimtesoes ontstaat. De nevel blijft groeien, namelijk met een snelheid van 100.000 kilometer per uur.

Vraagtekens
De nevel is een zeer bijzonder object, omdat de ster SAO 20575 zich niet precies in het centrum van de nevel bevindt. Hoe komt het dan dat de nevel zich op deze manier heeft gevormd? Op deze vraag hebben astronomen nog geen antwoord. Daarnaast zijn er naast de ster grote stofknopen te zien. Iedere knoop is groter dan ons zonnestelsel en is even zwaar als de aarde. Deze stofwolken worden verlicht en geïoniseerd door de ster.

Het einde nadert
Op 24 april 1990 werd de Hubble-ruimtetelescoop gelanceerd. Tot op de dag van vandaag genieten miljarden mensen van de prachtige foto’s van deze telescoop. Het is waarschijnlijk één van de laatste verjaardagen van de publiekslieveling. In 2018 wordt de opvolger van Hubble gelanceerd: de James Webb telescoop. Hubble blijft in gebruik zolang de telescoop werkt, al moeten we er rekening mee houden dat het einde nadert. Een gunstig scenario is wanneer Hubble en James Webb een paar jaar naast elkaar werken, zodat de telescopen elkaar kunnen helpen. Wanneer bijvoorbeeld James Webb een ontdekking doet, kan Hubble dit vervolgens direct bevestigen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd