Wie regelmatig op sociale media rondstruint, heeft ze vast weleens voorbij zien komen: video’s waarin honden ogenschijnlijk ‘praten’ door op geluidsknoppen te drukken. Hoewel veel mensen sceptisch waren over de echtheid van deze communicatie, blijkt nu uit wetenschappelijk onderzoek dat honden wel degelijk specifieke woorden kunnen begrijpen en contextgericht kunnen gebruiken.
Een team van onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Californië in San Diego heeft de eerste empirische studie gepubliceerd over het gebruik van geluidsknoppen door honden. Het onderzoek, dat onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE verscheen, maakt deel uit van het grootste langetermijnproject ooit naar de communicatievaardigheden van huisdieren.
“Dit onderzoek gaat in op de scepsis van het publiek over de vraag of honden echt begrijpen wat de knoppen betekenen”, zegt Federico Rossano, hoofdauteur van de studie die in vakblad PLoS ONE werd gepubliceerd. “Onze bevindingen zijn belangrijk omdat ze aantonen dat woorden belangrijk zijn voor honden en dat ze reageren op de woorden zelf, niet alleen op geassocieerde signalen.”
Honden begrijpen meer dan we dachten
Het onderzoek was eigenlijk een tweeluik van experimenten. In het eerste deel brachten de onderzoekers een bezoekje aan de huizen van 30 honden om te zien hoe deze viervoeters reageerden op geluidsknoppen. In het tweede experiment draaiden de rollen om: 29 baasjes werden thuis zelf de onderzoekers, terwijl ze onder begeleiding op afstand de proeven met hun honden uitvoerden.
De resultaten waren verbluffend: honden die getraind waren met geluidsknoppen reageerden net zo enthousiast op woorden als ‘spelen’ en ‘buiten’, of die woorden nu door hun baasjes werden uitgesproken of door een knop werden geactiveerd. Wat het nog verrassender maakte, was dat het de honden niet uitmaakte wie de knop indrukte—of het nu hun eigenaar was of een van de onderzoekers. De boodschap kwam altijd duidelijk over.
Er volgt nog onderzoek
Hoewel de resultaten opvallend zijn, benadrukken de onderzoekers dat er meer werk nodig is. “Deze studie is nog maar het begin. Toekomstige studies moeten onderzoeken hoe honden deze knoppen actief gebruiken, inclusief de betekenis en systematiek achter de opeenvolging van knopdrukken. Ons onderzoek onderstreept het belang van het bestuderen van dieren in hun thuisomgeving, wat een meer ecologisch verantwoord begrip van hun vaardigheden oplevert”, zegt Rossano. Dat werk is al begonnen. Het onderzoek maakt immers deel uit van een grootschalig wereldwijd onderzoeksproject. Tijdens dit project zullen duizenden honden onderzocht worden.
Niet de eerste studie
Dit is niet de eerste recente studie die aantoont dat onze trouwe viervoeters waarschijnlijk veel slimmer zijn dan we dachten. Uit een studie die eerder dit jaar gepubliceerd werd in vakblad Current Biology, blijkt dat honden niet alleen kunnen reageren op woorden zoals ‘bal’ of ‘eten’, maar ook in staat zijn om die woorden te koppelen aan specifieke objecten. Onderzoekers ontdekten dat wanneer honden een woord horen dat overeenkomt met een getoond object, hun hersenen anders reageren dan wanneer het woord niet klopt met wat ze zien. Dit duidt erop dat honden een mentaal beeld van het object vormen, vergelijkbaar met hoe mensen woorden en objecten aan elkaar linken.
Wat dit onderzoek extra bijzonder maakt, is dat dit vermogen niet alleen voorkomt bij honden die veel woorden kennen. Zelfs honden met een beperkt vocabulaire vertoonden dezelfde hersenactiviteit bij het herkennen van objectnamen. Dit suggereert dat alle honden, ongeacht hun woordenschat, in staat zijn om woorden en objecten aan elkaar te koppelen. Voor hondenbaasjes betekent dit dat hun hond waarschijnlijk veel meer begrijpt dan alleen maar simpele commando’s. De wetenschappers zijn echter nog niet klaar; ze willen nu weten hoe dit vermogen bij honden is ontstaan en of andere dieren ook op deze manier taal kunnen begrijpen.
