Hoe weten we hoe oud de aarde is? | Short

Diederik legt uit hoe dat nou zit met het bepalen van de leeftijd van de aarde. Hoe doen we dat eigenlijk?

Deze shorts staan ook op andere platforms, namelijk: TikTok, Instagram en Facebook

De aarde is 4.6 miljard jaar oud, deze steen is 600 miljoen jaar oud, maar hoe weten ze dat?

Leeftijdsbepaling is niet alleen belangrijk als je iemand ontmoet in een cafe maar ook als je iets wilt weten over de geschiedenis van de aarde. Een van de manieren waarop je leeftijd kunt bepalen is met behulp van radioactieve elementen. Sommige stoffen zijn radioactief en dat betekent dat ze vanzelf spontaan kunnen veranderen in een andere stof.

Dit gebeurt per stof altijd op dezelfde manier met dezelfde snelheid. Uranium bijvoorbeeld valt uit elkaar en wordt lood. Na 4,5 miljard jaar is de helft van een blok uranium238 veranderd in lood206.

Dit weten we omdat een blokje uranium ongelooflijk veel atomen bevat. Makkelijk een duizend miljard miljard en als er eentje uit elkaar valt dan kunnen we dat meten.

Als de helft uit elkaar valt in 4,5 miljard jaar dan heb je per jaar dus een paar honderd atomen die uit elkaar vallen en dat zijn een paar honderd klikjes die je kunt meten. Dus als je een steen hebt die een afgesloten hoeveelheden uranium bevat, bijvoorbeeld een steen die ontstond uit een vulkaan en er zit uranium in, dan weet je dat de uranium er niet uit kan en lood kan er niet in kan kruipen. Dan weet je dat alle lood die erin zit, afkomstig is van uit elkaar gevallen uranium. Al die looddeeltjes kun je heel nauwkeurig tellen en zo weet je hoeveel tijd daarvoor nodig was. Koolstof 14 verandert in ongeveer 6000 jaar voor de helft in iets anders en zit in organische dingen zoals planten en bomen en mensen en zo kunnen we dit gebruiken om te bepalen hoe oud levende dingen zijn tot ongeveer 50 duizend jaar.

Zo zie je maar. Altijd een nauwkeurige massaspectrometer meenemen in het cafe als je echt zeker wilt zijn dat je date niet liegt over zijn of haar leeftijd.